Groot tekort aan doktersassistenten: ‘Het is echt één voor twaalf’

Het gebrek aan doktersassistenten dreef Frank Leurs, een huisarts in Leuth, afgelopen week tot een emotionele oproep op Facebook. ‘Wat ik aan het doen ben? Me zorgen aan het maken over het steeds groter wordende tekort aan huisartsen en doktersassistentes in Nederland’, schreef de Leuthse dokter. ‘Misschien moet ik mijn praktijk in de zomer een paar weken sluiten, omdat er geen assistente is. Mocht iemand een goede kennen: weet me te vinden! Ook voor tijdelijke hulp, heel welkom!’

De noodkreet van Leurs werd veel (164 keer) gedeeld op sociale media en leidde tot meer dan vijftig reacties, veelal van mensen die de naam van een potentiële assistent noemden. Dé oplossing zat daar echter niet tussen. ,,Uiteindelijk zijn er slechts twee sollicitaties binnengekomen, waarvan één persoon zich alweer heeft teruggetrokken”, zegt praktijkmanager Brouwer, die het woord voert nu Leurs met vakantie is.

De huisartsenpost in de Ooijpolder staat niet op zich. Uit prognoses van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport blijkt dat het het tekort aan doktersassistenten in ons land in 2022 kan oplopen tot 600 assistenten. In Groot Amsterdam is er een verwacht tekort in 2023 van 325 doktersassistenten en in Rotterdam Rijnmond zijn dat er 307, blijkt uit een onderzoek in acht verschillende arbeidsregio’s van onderzoeksbureaus Nivel en Prismant. Ook in de overige regio’s – Zuidoost-Brabant, West-Brabant, Midden-Brabant, Noordoost-Brabant,  Zaanstreek Waterland en Zeeland – worden grote tekorten gesignaleerd.

De situatie wordt de komende jaren steeds urgenter, laat voorzitter Kees Gillis van de Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten weten. ,,De werkdruk neemt toe, wat ervoor zorgt dat op termijn mensen gaan uitvallen. Ik weet van diverse huisartsenposten dat de situatie nijpend wordt.’’ In Houten moet een huisartsenpost per 1 juli de deuren sluiten. Het grote probleem? Het tekort aan assistenten. Gillis verwacht dat als er niets gebeurt, deze trend zich voortzet. ,,Ik vrees dat ook andere praktijken in de toekomst – al dan niet tijdelijk – dichtgaan.’’

Het tekort aan assistenten brengt de kwaliteit van huisartsenzorg in gevaar, volgens Gillis. ,,Een assistent is de eerste die je spreekt als je contact opneemt met de huisarts. Die bepaalt óf, en zo ja welke, aandacht een patiënt nodig heeft. Als de poortwachter wegvalt, heeft de zorg een probleem. Doordat de werkdruk op overgebleven assistenten en de huisarts zelf toeneemt, zou – zeg ik voorzichtig – ook de patiëntveiligheid in geding kunnen komen.’’ Gillis legt uit: ,,Als de werkdruk zo hoog is, en de assistent veel telefoontjes in de wacht heeft, maakt zo iemand sneller inschattingsfouten. Het gevaar is dat de assistent door de hectiek de risico’s verkeerd inschat.’’

Volgens Gillis wordt het tekort aan assistenten veroorzaakt door drie factoren. Een gebrek aan stageplaatsen voor assistenten in opleiding, de hoge werkdruk voor actieve assistenten én de keuze van (mbo-)afgestudeerde assistenten voor een vervolgstudie op hbo-niveau. ,,We moeten het beroep aantrekkelijker maken. Het is echt één voor twaalf.’’

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!