Spring naar de content
bron: ANP

Op de sofa met Shula Rijxman: Die klote Arie, godverdomme zeg!

Politiek turbulente tijden vragen om introspectie. Dat geldt ook voor politici, bestuurders, beleidsmakers en andere machtshebbers. Zij nemen maar wat graag plaats op de divan om de in hun kracht te komen. Lucien de Bock geeft een inkijkje in de binnenwereld van de machtigsten van Nederland en laat u stiekem meekijken in zijn spreekkamer…

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Lucien de Bock

“Welkom Shulamit!” riep ik terwijl ik de deur van mijn praktijk enthousiast openzwaaide. Het was een stilzwijgende afspraak tussen ons dat ik haar mooie Joodse naam voluit mocht gebruiken in plaats van de afkorting Shula. Deze keer reageerde ze er echter niet op en gespannen gaf ze me een hand, terwijl ze met een dramatische blik naar me opkeek.

Toen ze eenmaal tegenover me had plaatsgenomen, zag ik dat ze tranen in haar ogen had. “Wat is er aan de hand met je, Shulamit?” vroeg ik voorzichtig.

Ik bereidde me voor op het ergste want als Shula huilde dan was ze meestal niet verdrietig, maar razend. Ze kon zich daar helemaal in verliezen. Dan wist ze niet meer wat ze deed. Zo vertelde ze me eerder al dat ze op het Mediapark regelmatig haar pumps uittrok, om ze vervolgens met alle kracht tegen de flinterdunne kantoorwandjes van haar riante werkkamer te smijten.

Abboneer op een lidmaadschap

Flinke korting op een digitaal jaarabonnement

Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)

Word abonnee

Ze schaamde zich dan voor zichzelf, want iedereen op het Mediapark wist dat de vele gaten in de muur het gevolg waren van Shula’s hakken. Maar niemand durfde er iets over te zeggen, uit angst voor de zoveelste explosie.

“Die klote Arie, godverdomme zeg, wat een volstrekte idioot! Hij wil de publieke netten tot acht uur ’s avonds reclamevrij maken en daardoor lopen we natuurlijk gigantisch veel Sterinkomsten mis. Daarnaast moet de hele programmering van NPO3 blijkbaar worden geschrapt om plaats te maken voor die klunzige regionale omroepen. Echt, Lucien, ik ga vechten als een leeuw, want dit pik ik never nooit. Arie heeft me gewoon genaaid en vernederd, de botte hork”.

Iedereen op het Mediapark wist dat de vele gaten in de muur het gevolg waren van Shula’s hakken

Ik vind Shula altijd een opvallend fraaie verschijning die een bijzondere combinatie van melancholie en kracht uitstraalt. Sinds haar behandeling voor kanker vorig jaar kon ze ook wat meer kwetsbaarheid laten zien en dat maakt haar bepaald mooier. Daar was op dit moment echter weinig van te merken, want ik zag vooral een woedende vrouw die overspoeld werd door heftige emoties.

Ze fulmineerde: “En dan dat enorme gezeik ook nog eens met onze Frans Klein en zijn Thaise kut-restaurant. Karaktermoord is het. Die jongen hielp gewoon z’n broertje!”

Ik twijfelde wat nu van mijn kant de beste reactie zou zijn. Shula had me in een eerdere sessie trots verteld dat ze zélf publiekelijk had gepleit voor het afschaffen van reclames en dat kwam haar nu dus duur te staan. Ik wist ook dat als ik een dergelijke confrontatie met haar zou aangaan, ik alleen maar meer olie op het vuur zou gooien.

Shula vond het onverdraaglijk om stil te moeten staan bij zaken die níet goed waren gegaan en waar ze misschien wel een fout had gemaakt.

“Ik heb geen behoefte om terug te kijken op nare dingen,” zei ze in het begin van de therapie. We kwamen er in de loop van de tijd achter dat de traumatische Joodse familiegeschiedenis en de moeizame verhouding met haar vader zoveel negatieve lading hadden, dat ze het verleden het liefste vermeed. 

Shula keek me vragend aan omdat ik bewust al een tijdje stil was en nog niet had gereageerd op haar woede-uitbarsting.

“Ja Shula, hoe wil je eigenlijk dat ik reageer?” vroeg ik haar. Ze keek me vernietigend aan en raasde verder “Je kunt niet in een regeerakkoord – waar ik in eerste instantie echt wel optimistisch over was – zeggen dat een publieke omroep noodzakelijker is dan ooit en gelijktijdig roepen dat er moet worden bezuinigd en een heel net opnieuw moet worden ingericht. Ik begrijp daar werkelijk niets van.”

“Maakt het je misschien onzeker en mogelijk ook wel angstig?” probeerde ik behoedzaam.

Het was altijd lastig en op eieren lopen om een emotionele ingang te vinden.

Als ze iets naars meemaakte in haar leven dan reageerde ze altijd met: “Je kan imploderen, je kan exploderen of je gaat gewoon door. Ik kies graag voor doorgaan.”

Dus ook vandaag hoorde ik haar weer verbeten zeggen: “Ik ga natuurlijk gewoon door!”

Misschien wringt daar nou net de schoen, omdat het einde van haar termijn als bestuursvoorzitter van de NPO in zicht komt en ze geen wachtgeld zal krijgen. Ze heeft dus een nieuwe baan nodig en voelt de adem van oud-staatssecretaris Martijn van Dam – die steeds minder heimelijk op haar baan aast – in haar nek hijgen.

“En waar moet ik dan heen?”, beet ze me toe.

Ik besloot dat het tijd was voor een confrontatie met deze kat in het nauw. Maar voordat ik de kans kreeg barstte ze alweer los. “Als deze plannen door de Tweede en Eerste Kamer komen, betekent het dat dat we als publieke omroep opnieuw miljoenen moeten bezuinigen. Maar ja, op een gegeven moment kan de kaasschaaf er niet meer overheen, want dan snijd je in het velletje.”

“En dat doet ongelofelijk veel pijn,” vulde ik aan.  Ze was verrast en herhaalde peinzend “pijn ja, vreselijke pijn inderdaad”.

“Hoe ga je daar nou mee om Shula, als je zoveel pijn voelt, mag het er überhaupt zijn?”

Haar blik werd donker en intens melancholisch en ze zweeg. Na een paar lange minuten sprak ze “Als ik echte pijn voel dan moet ik stil zijn omdat er geen woorden zijn die mijn pijn kunnen beschrijven.”

Op basis van deze fictieve gesprekken kan geen diagnose worden gesteld en alle feiten zijn afkomstig uit het publieke domein.