Direct naar artikelinhoud

Verdachte van aanslagen op moslims Christchurch ontkent schuld

Een herdenkingsplaats nabij de Al Noor moskee in Christchurch, kort na de aanslagen op 15 maart.Beeld Getty Images

De man die ervan wordt verdacht in maart de aanslagen op twee moskeeën in het Nieuw-Zeelandse Christchurch te hebben gepleegd, heeft vrijdag gepleit onschuldig te zijn op alle aanklachten tegen hem. De 28-jarige rechts-extremistische Australiër Brentan Tarrant wordt vervolgd voor het plegen van 51 moorden, 40 pogingen tot moord en het uitvoeren van een terroristische actie. Het daadwerkelijke proces begint op 4 mei volgend jaar.

Tarrant was zelf niet aanwezig in de rechtszaal van Christchurch. Er was een videoverbinding met hem, terwijl hij in een kleine ruimte zat in de zwaar bewaakte gevangenis van Auckland waar hij vastzit. Hij meesmuilde toen advocaat Shane Tait namens hem zijn onschuld pleitte. Verder toonde hij gedurende de zitting weinig emotie. Toen rechter Cameron Mander hem vroeg of hij kon zien en horen wat er in de rechtszaal gebeurde, knikte hij slechts.

In de rechtszaal in Christchurch zaten tachtig overlevenden van de aanslagen op 15 maart, in een aanpalende ruimte keken nog eens zestig betrokkenen op tv-schermen naar de zitting. Bij het uitspreken van de niet-schuldig verklaring door Tait braken bij sommigen hevige emoties los. 

Rechter Mander zei tijdens de zitting dat de noodzakelijke psychische onderzoeken zijn afgerond en dat er geen redenen zijn waarom Tarrant niet terecht zou kunnen staan. Het proces begint op 4 mei volgend jaar, zo zei hij. Dat zal zes weken in beslag nemen. Op 15 augustus volgt een nieuwe hoorzitting. 

Bij de aanslagen op 15 maart vielen tijdens het vrijdaggebed 42 doden in de Al Noor moskee en zeven in de Linwood moskee van Christchurch toen Tarrant het vuur opende op de biddende moslims. Later overleden nog twee gewonden aan hun verwondingen. Tarrant filmde een groot deel van zijn daad en streamde dat live via Facebook. De Nieuw-Zeelandse overheid verscherpte kort na de aanslagen de wapenwetgeving in het land. 

Manifest

Ook publiceerde Tarrant vlak voor de aanslag een 74 pagina's tellend manifest waarin hij zijn gedachtegoed uiteenzet en zijn terreurdaad aankondigde. In het manifest staan huiveringwekkende passages. Zo belijdt Tarrant een verlangen naar nietsontziend, zuiverend geweld, waarmee hij een ‘atmosfeer van angst’ wil creëren waarin ‘drastische, krachtige en revolutionaire actie’ plaats kan vinden. En ook zijn onvermogen om mensen op een andere manier te zien dan als vertegenwoordigers van hun etnische of religieuze groep, is tekenend. Alle moslims zijn voor hem invaders, indringers. Zelfs als ze gewoon hun dagelijkse boodschappen doen: ‘Vanuit mijn huurauto zag ik een stroom indringers door de voordeur van het winkelcentrum gaan’, beschrijft hij een van de momenten die tot zijn radicalisering leidden.

Brenton Tarrant op zijn eerste voorgeleiding in Christchurch, daags na de aanslagen.Beeld AP

Tot zijn helden behoren de Britse fascist Oswald Moseley, en Anders Breivik, de Noorse terrorist die in 2011 77 slachtoffers maakte bij aanslagen, en die zijn extreem-rechtse overtuigingen eveneens in een manifest wereldkundig maakte. De bekering tot geweld gebeurde bij Tarrant in 2017, toen hij een reis maakte door West-Europa. Hij was getuige van de presidentsverkiezingen in Frankrijk, waarin Emmanuel Macron het won van Marine Le Pen. Dat een ‘globalist, kapitalist, gelijkheidsdenker en voormalige investeringsbankier’ het kon winnen van een ‘semi-nationalist’, die naar de smaak van Tarrant eigenlijk nog veel te slap was, beroofde hem van de illusie dat er langs politieke weg ooit verbetering mogelijk zou zijn.

Dan beschrijft Tarrant hoe hij op een van de vele oorlogskerkhoven van Frankrijk huilend neerzijgt, en zich afvraagt of al die soldaten soms voor niets gestorven zijn, en waarom niemand iets doet aan de huidige ‘invasie’. Hij besluit zelf actie te ondernemen.

Lees ook: 

Nieuw-Zeeland en Australië zijn woedend op Erdogan om opmerkingen over aanslagen

De Turkse president Erdogan zet de aanslag in Christchurch in om kritiek op het ‘anti-islamitische’ Westenkracht bij te zetten.

‘In Nieuw-Zeeland is veel onderhuidse discriminatie en racisme jegens moslims’

De angst voor de islam zit in Nieuw-Zeeland voornamelijk onderhuids, zegt publicist Donna Miles-Mojab. Ze woont in Christchurch.