'21 maatregelen samen al evenveel CO₂-reductie als sluiten drie kolencentrales'

Deze week publiceerde Urgenda weer een reeks maatregelen in het kader van het 40-puntenplan. Dit plan is een handreiking aan het kabinet om aan het Klimaatvonnis te voldoen: 25 procent CO₂-reductie ten opzichte van 1990.

Na 21 maatregelen staat de teller nu al op ruim 9 Mton extra CO₂-reductie, evenveel als het sluiten van de drie nieuwste kolencentrales. Hoe langer de overheid wacht, hoe meer kansen verspeeld worden.

Op 24 juni 2015 verklaarde de Rechtbank Den Haag dat de Nederlandse overheid in 2020 minstens 25 procent minder CO₂ moest uitstoten dan in 1990. Op 9 oktober 2018 bevestigde het Hof in Den Haag deze uitspraak. De rechters bevestigden slechts wat de Nederlandse overheid zelf jarenlang had verkondigd: dat er minimaal 25 procent minder CO₂ uitgestoten moest worden in 2020 om nog uitzicht te houden op een aanvaardbare opwarming van de aarde.

In 2015 was de CO₂uitstoot nog 196 Mton, 12 procent minder dan in 1990. In 2016 gebeurde er weinig en was de uitstoot even hoog. In 2017 was de uitstoot 13% minder dan in 1990 en in 2018 14,5 procent. Niets wijst erop dat de Nederlandse Staat de uitspraak van de rechter in 2015 serieus nam, stelt Urgenda. Het vonnis was bij voorraad uitvoerbaar, dus de Staat had meteen in actie moeten komen, maar 3,5 jaar na dato was er slechts 2,5 procent vooruitgang geboekt ten opzicht van 1990.

De cijfers van het CBS laten zien dat Nederland eind 2018 nog bijna 24 Mton extra moest reduceren om op 25 procent te kunnen eindigen. In februari 2019 stelde het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) nog dat het gat in 2020 tussen de 2 en de 17 Mton zou zijn. Dat werd door de overheid vertaald als een gat van 9 Mton. De inspanningen zouden erop gericht worden om 9 Mton extra te reduceren, terwijl die 9 Mton rijkelijk optimistisch was. Nu we weten dat er eind 2018 nog 24 Mton bij moest om de twee vonnissen te kunnen naleven, is het wijzer om te veronderstellen dat de extra inspanning eerder 17 Mton moet zijn dan 9.

9 Mton kan nu al, door óf de kolencentrales te sluiten óf de eerste 21 maatregelen van het 40-puntenplan uit te voeren. Vele honderden organisaties onderschreven deze maatregelen en staan klaar om te helpen bij de uitvoering. De Staat kan dus niet bij de rechter verkondigen dat het niet meer kan. Op 24 juni volgen nog 19 maatregelen.