11 miljoen voor strijd tegen tweedeling onderwijs

De tweedeling in het Amsterdams onderwijs is groot, blijkt uit onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs en de Onderwijsraad. Afkomst en het opleidingsniveau van de ouders zijn vaak bepalend voor de kansen op school. Kinderen met verschillende achtergronden komen elkaar nauwelijks tegen in de klas.

Om iets aan de ongelijkheid te doen, introduceert wethouder Marjolein Moorman dinsdag een nieuwe aanpak, waarvoor ze 11,4 miljoen euro uittrekt. “In ons onderwijssysteem zitten fouten,” zegt ze. “We selecteren onze kinderen op elfjarige leeftijd, terwijl ze zich dan nog volop ontwikkelen. Kinderen die thuis minder meekrijgen hebben op die leeftijd minder kansen.”

Moorman introduceert de bredebrugklasbonus. Scholen die in het eerste jaar klassen hebben met vmbo’ers, havisten en vwo’ers, kunnen daarvoor 155.000 euro per jaar krijgen. Een handvol scholen heeft nu zo’n brede brugklas.

“Zulke klassen zijn ingewikkeld. De ene leerling heeft meer aandacht nodig dan de andere en we willen niet dat ze allemaal hetzelfde voorgeschoteld krijgen.” Scholen kunnen het geld gebruiken voor extra leerkrachten, of voor maatwerk in de leerstof: wel bij elkaar in de klas, maar les op eigen niveau.

Bolwerk van achterstandskinderen

Moorman hoopt op meer brugklassen, waarin kinderen van verschillende niveaus en achtergronden bij elkaar zitten. Al weet ze dat met name hoogopgeleide ouders op dit moment sneller warm lopen voor een categoraal gymnasium dan voor een brugklas. “Er blijft nog voldoende ruimte voor categoraal onderwijs in de stad.”

Een tweede onderdeel van de aanpak is de zogenoemde allesinéénschool, waarbij de voorschool, kinderopvang en basisschool samensmelten. De stad kent een aantal brede scholen, waarin ook voorschool en crèches zitten, maar die delen de ruimte en opereren los van elkaar. 

Crèches bevatten vooral kinderen van hoogopgeleide ouders, voorscholen vooral peuters met taalachterstanden. “Wij willen dat ze één organisatie gaan vormen, met één pedagogische aanpak,” zegt Moorman. “In Denemarken doen ze het al zo en daar weten kinderen niet wanneer school ophoudt en de opvang begint.”

Op Amsterdamse scholen zitten ook veel kinderen uit gezinnen met problemen, bijvoorbeeld schulden, armoede en taalachterstand. Daarom wil Moorman ‘familiescholen’, waarbij onderwijs voor kinderen wordt gecombineerd met taallessen, schuldhulp of voorlichting voor de ouders.

Risico is dat ouders zonder problemen deze scholen niet aantrekkelijk vinden, waardoor de familiescholen een bolwerk van achterstandskinderen wordt. “Dat kan,” zegt Moorman. “Maar dit betekent niet dat we het niet moeten doen.”

Maurice Crul, hoogleraar diversiteit en onderwijs aan de VU, is positief over de plannen. “Veel kinderen hebben baat bij brugklassen. Nu komen leerlingen te vroeg terecht op een vmbo, terwijl ze best havo of vwo aan kunnen.”