Deze week ging een nieuwe richtlijn in waardoor ineens honderdduizenden Nederlanders extra voortaan moeten letten op hun cholesterol. Het goede nieuws: je kunt er zelf heel veel aan doen. Maar hoe?
De zogeheten LDL-waarde geeft aan hoeveel 'slecht cholesterol' in je bloed zit. Jarenlang lag de grens bij 2,3. En als het hoger was dan 2,5 kreeg je van de huisarts vaak het advies om vetarm te gaan eten en meer te gaan bewegen.
Kritische grens omlaag
Ineens is die kritische grens omlaag geschroefd naar 1,8. Daardoor krijgen tot een miljoen mensen voortaan eerder de raad om te letten op wat ze eten en hoeveel ze bewegen. Ook zullen meer mensen cholesterolverlagers voorgeschreven krijgen.
Niet alle huisartsen zijn blij met de nieuwe richtlijn. Die vinden ze overdreven. "De enigen die daar baat bij hebben, zijn de medicijnfabrikanten", zei een kritische huisarts deze week in de Volkskrant.
Grotere kans op hart- en vaatziekten
Zonder cholesterol kunnen we niet leven: het is de bouwstof voor onze cellen en hormonen. Maar een té hoog cholesterol is niet goed. Wanneer je cholesterolwaarden te hoog liggen, kan dat je kans op hart- en vaatziekten verhogen. Ook vergroot het je kans op aderverkalking.
Maar een klein deel van de cholesterol in ons lichaam komt uit eten, de rest maakt ons lichaam op een natuurlijke manier aan. Perfect zou natuurlijk zijn wanneer ons lichaam precies genoeg cholesterol aanmaakt, maar dit wil nog weleens te veel zijn. Daardoor kan een te hoog cholesterolgehalte ontstaan.
Wanneer is mijn cholesterol te hoog?
- Normaal: een totaal cholesterolgehalte* van minder dan 5
- Licht verhoogd: een totaal cholesterolgehalte tussen de 5 en de 6,5
- Verhoogd: een totaal cholesterolgehalte tussen de 6,5 en 8
- Sterk verhoogd: een totaal cholesterolgehalte boven de 8
* Er bestaan twee soorten cholesterol: LDL en HDL. LDL wordt ook wel slecht cholesterol genoemd en een te hoog gehalte hiervan kan leiden tot hart- en vaatziekten. HDL is een goed cholesterol, dit verwijdert een teveel aan LDL. Je totaal cholesterolgehalte is het geheel aan LDL en HDL in je lichaam, plus het vetgehalte in je bloed.
Je cholesterol laat je meten door een bloedonderzoek. Je cholesterolwaarden schommelen van nature nogal, waardoor één meting niet helemaal betrouwbaar zou zijn. Daarom zijn verschillende metingen nodig.
Een te hoog cholesterol is gevaarlijk. Het kan leiden tot hart- en vaatziekten. Het is daarom belangrijk om een te hoog cholesterolgehalte te verlagen. Dat kan heel goed met behulp van een gezonde levensstijl. De volgende tips kunnen je op weg helpen:
Tip 1: gezonde voeding
Door gezond te eten kun je je cholesterol verlagen met ongeveer 10 procent. Zeker de moeite waard dus om eens goed op je voeding te letten. Kijk daarbij vooral naar het volgende:
- Eet vooral onverzadigd vet (dit is ongestold vet, bijvoorbeeld te vinden in vloeibare boter)
- Eet twee stuks fruit en twee ons groente per dag
- Eet twee keer per week vis, waarvan één keer vette vis (in vis zitten gezonde vetten)
- Eet vezelrijke producten (vooral volkoren producten)
Tip 2: bewegen
Voldoende bewegen is belangrijk. Minimaal een half uur per dag matig intensief trainen verlaagt het vetgehalte in je bloed en zorgt voor de aanmaak van gezonde cholesterol in je lichaam. Gezonde cholesterol (HDL) zorgt voor de afbraak van slechte cholesterol (LDL) in je lichaam, en helpt je dus gezonder worden.
Tip 3: niet roken
Roken verlaagt het gezonde cholesterol in je lichaam. Wanneer je stopt met roken, verhoogt dat gehalte weer. Rook je? Lees dan eens waarom je zou moeten stoppen en wat goede hulpmiddelen daarbij zijn.
Wanneer de tips niet werken: medicijnen
Wanneer je cholesterolgehalte zoveel risico met zich meebrengt dat het de kans op hart- en vaatproblemen sterk verhoogt, kan een arts medicijnen voorschrijven. Dit geldt meestal voor de volgende groepen mensen:
- Mensen met diabetes
- Mensen met een cholesterolgehalte boven de 8
- Hart- en vaatpatiënten die vernauwing in de kransslagaders of slagaders hebben
Hoor je niet bij deze groepen, dan kun je vaak goed zelf aan de slag met je cholesterol verlagen. Twijfel je of je het goed doet? Raadpleeg dan altijd een arts.
Voor dit artikel werkten we samen met Dokterdokter.nl en Gezondheidsplein.nl. Daar vind je nog veel meer artikelen over gezondheid, gecontroleerd door artsen en medisch specialisten.
