Al 7 jaar gegijzelde Ewold Horn omgekomen bij ontsnappingspoging

UpdateDe Groningse vogelspotter Ewold Horn is bij een ontsnappingspoging om het leven gekomen, bevestigt het ministerie van Buitenlandse Zaken. De Nederlander werd al meer dan zeven jaar vastgehouden door terreurorganisatie Abu Sayyaf in het zuiden van de Filipijnen.

Peter Groenendijk & Victor Schildkamp 31 mei 2019 Laatste update: 31-05-19, 12:29

Buitenlandse Zaken meldt: ,,Na ruim 7 jaar op de Filipijnen gegijzeld te zijn is de Nederlander Ewold Horn (59 jaar) vandaag in de Filipijnen omgekomen. De Filipijnse autoriteiten hebben dat aan het ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigd. Het ministerie heeft hierop direct de familie geïnformeerd.”

Minister Blok (Buitenlandse Zaken) zegt in een eerste reactie: ,,Ik ben geschokt door deze verschrikkelijke afloop en leef zeer met de familie van Ewold mee. Ik heb ook al contact met de familie gehad. Ik ga mijn Filipijnse collega om verdere opheldering vragen.”

Horn werd doodgeschoten toen hij probeerde te vluchten tijdens een anderhalf uur durend vuurgevecht met regeringstroepen. Het leger meldt op z'n eigen site het overlijden van Horn. Zijn lichaam is gevonden, samen met dat van zes anderen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt uit te zoeken wat er precies is gebeurd.

Enige teken van leven

Vogelexpert Ewold Horn werd op 1 februari 2012 ontvoerd tijdens een reis langs enkele Filipijnse eilanden, op zoek naar een bijzondere vogel. Horn verdween op het eilandje Tawi Tawi. Al snel bleek dat terreurgroep Abu Sayyaf achter de ontvoering zat. Abu Sayyaf ontvoerde door de jaren meerdere buitenlanders.

De afgelopen jaren werd slechts af en toe een teken van leven vernomen van Horn. Eind 2014 ontsnapte Horns mede-gevangene en vriend, de Zwitser Lorenzo Vinciguerra. Hij vertelde dat Horn nog in leven was, maar te zwak om ook te ontsnappen. De berichten over Horn klonken toen zorgwekkend.

Begin 2017 liet het Filipijnse leger weten dat Horn nog in leven was. En vrij recent nog, rond de jaarwisseling, kon een andere ex-gijzelaar, de 28-jarige Jed Quimbo (burgemeesterszoon uit het zuiden van de Filipijnen) ook melden dat Ewold Horn nog in leven was en in relatief goede gezondheid verkeerde.

De familie putte steeds hoop uit die schaarse tekenen van leven. Maar waar sommige andere gijzelaars wisten te ontsnappen, werden bevrijd of werden gedood, bleef het altijd stil rond Horn. Het ministerie van Buitenlandse Zaken liet jarenlang niets los over de pogingen om Horn te bevrijden. Onduidelijk is welke pogingen door de jaren heen zijn gedaan om de Groninger te redden.

Ewold Horn werd begin 2012 ontvoerd. © ANP

Waarom Ewold niet?

De berichten over het vrijlaten van andere gijzelaars, zoals Quimbo, riepen ondertussen wel steeds meer de vraag op: als het leger deze gijzelaars kan bevrijden, waarom Ewold dan niet? Het antwoord op die vraag is nooit gekomen. Rond Horn bleef het nagenoeg altijd stil.

Ewold zat gevangen op Jolo, één van de tientallen Sulu-eilandjes die op de wereldkaart een klodder verf met spetters vormen. De eilandjes zijn veelal onbewoond, dichtbebost en soms maar vijftig meter breed. Jolo vormt veruit de grootste in de archipel, ruim zes keer zo groot als Texel. Het bestaat voor het overgrote deel uit jungle.

Honderden slachtoffers hield Abu Sayyaf hier sinds 1990 gegijzeld, meestal eindigend met de overhandiging van losgeld, soms met onthoofding. De leden verplaatsen zich makkelijk, kennen het gebied beter dan het leger. En ze worden er lang niet zo gehaat als je zou denken: een deel van de miljoenen die de groep met losgeld ophaalt, steken de leiders in de samenleving. In dit arme, islamitische deel van het verder christelijke land, ver van de hoofdstad Manilla, hebben mensen soms meer vertrouwen in Abu Sayyaf dan in de overheid.