Het lopen op twee benen was veel handiger op de uitgestrekte savanne.
De voeten van onze voorouders waren in eerste instantie geschikt om in bomen te klimmen. Totdat we over tijd ineens op twee benen gingen lopen. Maar waarom? In een nieuwe studie komen onderzoekers tot een interessante conclusie: een spectaculaire supernova zou namelijk verantwoordelijk zijn.
Supernova
Zo’n acht miljoen jaar geleden ontstond er een ris aan supernova’s. Deze sterexplosies bombardeerden de aarde met een hoop kosmische energie. De uitbarstingen vonden daarnaast – in kosmische termen – dicht bij de aarde plaats; namelijk op een afstand van slechts 163 lichtjaar van ons vandaan. De explosies bereikten zo’n 2,6 miljoen jaar geleden een piek waarbij een lawine van elektronen in de lagere atmosfeer terechtkwam. “Meestal krijg je geen ionisatie in de lagere atmosfeer, omdat kosmische stralen niet zo ver doordringen,” legt onderzoeksleider Adrian Melott uit. Maar bij veel intensere supernova’s kan dat dus wel gebeuren.
Bosbranden
Deze immense straling zou gezorgd hebben voor ongelooflijke onweersbuien, die onze gehele planeet in lichterlaaie zetten. “We ontdekten dat op veel plekken op aarde een miljoenen jaren oude laag roet terug te vinden is,” verklaart onderzoeker Adrian Melott. “Het is overal en niemand had er tot nu toe een goede verklaring voor.” De onderzoekers stellen dat blikseminslagen leidden tot bosbranden. En dit veranderde het landschap voorgoed. Bossen moesten bijvoorbeeld het veld ruimen voor uitgestrekte savannes. En dit zou weleens de reden kunnen zijn waarom onze voorouders op twee benen gingen lopen.
Mensachtigen
“Mensachtigen waren vooral geschikt om in bomen te klimmen,” zegt Melott. “Maar nadat het landschap veranderde, moesten ze veel vaker over het grasland van de ene boom naar de andere lopen.” Rechtop lopen is in dit geval veel praktischer. Zo konden ze over de toppen van het gras kijken en ook roofdieren zien aankomen.
Het is niet de eerste keer dat onderzoekers opperen dat supernova’s invloed hadden op onze aarde. Zo speelden wetenschappers al eerder met het idee dat het leven op aarde niet mogelijk was zonder zo’n sterexplosie. We hoeven echter niet bang te zijn dat er opnieuw een supernova onze planeet aan het schudden brengt. De dichtstbijzijnde ster die in de volgende miljoen jaar een supernova dreigt te worden, is Betelgeuze, die zich op zo’n 600 lichtjaar afstand van de aarde bevindt. “Betelgeuze is te ver weg,” concludeert Melott. “Maak je daar dus maar geen zorgen over.”
