Omstreden renteverhoging studielening van de baan

De bewindsvrouw gaat daarom vandaag terug naar het kabinet voor beraad. Volgens ingewijden ligt de uitkomst echter wel vast: het kabinet zal het voorstel nog voor de stemming van dinsdag intrekken.

Van Engelshoven zag zich daartoe geroepen nadat de D66-fractie bij monde van senator Alexander Rinnooy Kan liet weten nog altijd ‘grote zorgen’ te hebben die zijn partijgenoot in het finale debat niet wist weg te nemen. Ook voormalig VVD-senator Anne-Wil Duthler, wier stem anders doorslaggevend was geweest, zei even daarvoor dat er een grote kans is dat ze volgende week niet voor het wetsvoorstel stemt. Haar eerder geuite twijfel blijft overeind, aldus Duthler.

Het wetsvoorstel haalt daarmee geen meerderheid, de gehele oppositie was al tegen. Het was hen niet duidelijk waarom de rente op studieleningen verhoogd moest worden. Volgens het kabinet is dat nodig voor de houdbaarheid van de overheidsfinanciën, maar dat vinden de meeste senatoren geen goed argument. De maatregel levert de staatskas pas in 2060 een bedrag van 226 miljoen euro op.

De maatregel werd afgesproken in het Regeerakkoord en kon direct op veel weerstand rekenen. Jongerenorganisaties keerden zich direct tegen de extra lasten, die gemiddeld voor 5000 euro extra schuld zouden zorgen. De Tweede Kamer ging in december met de kleinst mogelijke meerderheid akkoord. 

In de achterbannen van regeringspartijen CDA en D66 groeide de afgelopen maanden het verzet. Geen van de partijen durfde echter de handen van het voorstel af te trekken, uit angst daar op een andere manier voor te moeten ‘betalen’. D66 schoof de schuld consequent in de schoenen van CDA en ChristenUnie, die de maatregel in het verkiezingsprogramma hadden staan. De christelijke partijen kaatsten echter terug dat zij de renteverhoging alleen hadden opgenomen met de bedoeling daarmee het gehele leenstelsel terug te draaien. Die ambitie werd echter gesmoord door VVD en D66, die vooralsnog vast blijven houden aan de opvolger van de basisbeurs, waarbij de basisbeurs als gift is vervangen voor een lening.

De VVD-fractie liet gisteravond bij monde van senator Jan Anthonie Bruijn nog weten de verhoging van de rente op studieleningen te kunnen billijken. Maar nadat D66’er Rinnooy Kan zijn kritiek staande hield, trok Van Engelshoven haar conclusie.

Studentenorganisaties hopen dat het sneven van de renteverhoging ertoe leidt dat uiteindelijk het gehele leenstelsel op de helling gaat. De kans daarop was al groter geworden, doordat GroenLinks onlangs de handen van het leenstelsel aftrok. Behalve VVD en D66 is daardoor alleen de PvdA nog voorstander van het leenstelsel, ook al zijn de sociaaldemocraten kritisch over de manier waarop de systeemwijziging uitpakt.