Lega is grote winnaar in Italië; Vijfsterren krijgt fikse opdoffer
Klokslag 23.00 uur, met de stembureau’s nog geen seconde dicht, komen de Italiaanse tv-stations met hun exitpolls. Daaruit blijkt dat de nationalistische Lega van Matteo Salvini de grote winnaar van deze verkiezingen van het Europees parlement is. Zijn partij zou kunnen rekenen op 33 procent van de stemmen.
Vorig jaar maart, bij de landelijke verkiezingen, kreeg de partij 17 procent van de stemmen. Het gaat dus om flinke winst, die te danken is aan de ervaren en geslepen Salvini. Hij maakt dag in dag uit uitgekiend gebruik van sociale media en is - sinds hij een jaar geleden vice-premier en minister van Binnenlandse Zaken werd - bijna onafgebroken op verkiezingscampagne is geweest. En hij heeft er alles aan gedaan om zo weinig mogelijk reddingsschepen met uit zee gepikte migranten tot de Italiaanse havens toe te laten. Nu oogst Salvini het succes. “We zijn de grootste partij in Italië, grazie”, twitterde hij.
Voor de coalitiepartner van de Lega, de Vijfsterrenbeweging, is de uitslag op basis van de exitpolls een fikse opdoffer: de partij zou ergens tussen de 19 en 23 procent scoren. Dat is een stuk slechter dan de 32 procent die de jonge anti-systeempartij vorig jaar bij de parlementsverkiezingen kreeg. De Vijfsterrenbeweging werd toen ruimschoots de grootste in het parlement, maar maakt nu dus een duikeling van wel tien procentpunten. De partij met zijn jonge en onervaren leider Luigi Di Maio, die Italië voor het eerst bestuurt, betaalt een hoge prijs voor het regeren met de Lega. Salvini (46) vreet Di Maio (32) op, constateren commentatoren.
Verrassend succes Democraten
Verrassend is dat de Democratische Partij (PD) het beter dan verwacht lijkt te hebben gedaan. De centrum-linkse partij, die tegenwoordig wordt aangevoerd door Nicola Zingaretti, zou wel eens de op-een-na-grootste partij kunnen worden. Want volgens de exitpolls heeft 23 procent van de kiezers op het stembiljet een kruisje bij de PD gezet. Een tweede plaats zou een hele mooie uitslag zijn; de PD kreeg bij de landelijke verkiezingen vorig jaar 18 procent van de stemmen.
Ook Silvio Berlusconi – ja, hij doet nog steeds mee - zal vol spanning op de definitieve uitslag van deze verkiezingen wachten: de oud-premier vecht voor relevantie en daar hoort een score van meer dan 10 procent van de stemmen bij. Voorlopig heeft hij bijna 8 procent van de stemmen binnengehaald.
Mochten de exitpolls redelijk dicht bij de uiteindelijke uitslag blijken te zitten, dan veranderen deze resultaten het evenwicht binnen de Italiaanse regeringscoalitie volkomen. De Lega zal daarom meer macht en ministers willen. Veel commentatoren voorspelden de afgelopen weken een regeringscrisis en mogelijk nieuwe parlementsverkiezingen als de Lega ver boven de 30 procent zou uitkomen, omdat Salvini dan het premierschap zou ruiken, maar zover lijkt het niet te komen.
In Brussel zal de Lega wel laten gelden dat het nu de grootste partij van het grote Italië is. Vorige week zei Giancarlo Giorgetti, een zeer invloedrijke adviseur van Matteo Salvini, op een bijeenkomst met buitenlandse journalisten dat de Lega in ieder geval een eurocommissaris op een van de belangrijke economische posten wil hebben. Dat kan buitengewoon handig zijn omdat de partij de strenge Brusselse begrotingsteugels wil laten vieren en de belastingen wil verlagen, om de nauwelijks groeiende Italiaanse economie een oppepper te geven.
Lees alles over de Europese verkiezingen in ons dossier.