Kan Frans Timmermans het schoppen tot Jean-Claude Juncker?
Na het stemmen begint het onderhandelen. Hoe gaat het Europees parlement er uitzien en wie wordt de nieuwe baas van Europa? Het wordt een spannende zomer.
Dat waren de verkiezingen. En waar het de rest van de maand over zal gaan, daar lieten de Spitzenkandidaten aan het eind van de spannende zondagavond geen misverstand over bestaan: over henzelf. Het is een van de twee grote vragen die deze zomer beantwoord moeten worden: wie wordt de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie, de opvolger van Jean-Claude Juncker?
Daar bestaan twee opvattingen over. Eén: het Europees Parlement vindt dat het zelf mag bepalen wie die topfunctie gaat vervullen. Daarom is bij de vorige verkiezingen de zogenoemde Spitzenkandidaat bedacht. Het idee is dat de verschillende groepen in het parlement elk hun favoriet naar voren schuiven, zodat de burger een keuze kan maken. Degene die de meeste stemmen krijgt, krijgt de belangrijkste baan.
Geen achterkamertjes, heel transparant, democratischer kan niet. Deze keer gaat het onder anderen tussen Manfred Weber van de christendemocraten, Frans Timmermans van de sociaaldemocraten en Bas Eickhout en Ska Keller van de Groenen. De liberalen zijn tegen de Spitzenkandidaat.
Opvatting twee wijkt iets af. Een aantal regeringsleiders in de Europese Unie, onder wie de erg vocale Franse president Emmanuel Macron, wil graag zelf bepalen wie de Commissie gaat leiden. Dat moet de beste man of vrouw zijn, niet iemand die door de winnende fractie naar voren is geschoven. En omdat de winnaar doorgaans een christendemocraat is, nu dus Manfred Weber, zijn het vooral de liberalen die zich niet gebonden voelen door de Spitzenkadidaten-afspraak. En die is overigens ook niet meer dan dat: een afspraak, geen regel.
Beschietingen
Dit gaat het nodige geruzie opleveren. De Duitse Weber vindt dat hij het moet worden. ,,Zo hebben de mensen gestemd." De Nederlandse Timmermans meent nu dat het 'de meeste EU-burgers niet interesseert wie het wordt', maar mocht hem iets gevraagd worden, dan wil hij wel. Het Duits-Nederlandse duo Keller/Eickhout meent dat 'alleen kandidaten die vóór de verkiezing ook kandidaat waren' in aanmerking komen. En de liberalen hebben weliswaar geen Spitzenkandidaat, maar schuiven nadrukkelijk de Deense Margrethe Vestager naar voren.
De regeringsleiders zijn vandaag informeel bijeen in Brussel om te praten over de verkiezingsresultaten en de Spitzenkandidaat. Bereid u zich dus maar voor op beschietingen over en weer tussen hen en het Europarlement, met als inzet de belangrijkste functie in de unie.
Dan gaat het de komende weken óók over de samenstelling van het parlement. Wie gaan de christendemocraten als grootste fractie uitnodigen voor coalitiebesprekingen? De sociaaldemocraten weer? Ongetwijfeld, maar dat is niet genoeg voor de meerderheid. Daar zijn de liberalen waarschijnlijk voor nodig - volgens henzelf zijn ze voor élke coalitie onontbeerlijk - en de Groenen.
En wat zijn de voorwaarden van die fracties? Timmermans wil vooral verandering, zei hij zondag. ,,Want ik zie geen stabiel Europa." Ook riep hij links en progressief weer op zich te melden voor samenwerking op het gebied van klimaat, sociale ongelijkheid en eerlijker belastingen. Dit leek vooral gericht naar de Groenen, want die thema's zijn de kern van hun programma. De liberalen willen best meepraten, maar zijn tegelijk op zoek naar nieuwe coalities: ,,Er moet iets veranderen." En, zo zei Vestager, ,,laten we ook gaan werken aan de eerste Commissie met evenveel vrouwen als mannen."
Populisten
Verder gaan er fracties van samenstelling veranderen en komen er ook nieuwe fracties bij. Blijft de Hongaarse Fidesz-partij van premier Viktor Orbán bijvoorbeeld bij de christendemocraten of is hij daar inmiddels niet meer welkom?
De liberalen hebben in elk geval gezelschap gekregen van de partij van Emmanuel Macron en zijn fors gegroeid. En wat doen de populisten? Komen zij onder aanvoering van de Italiaan Matteo Salvini met een nieuw blok, dan moet dat in elk geval 25 parlementariërs bevatten uit zeker zeven landen. Maar dan moeten ze het wel op belangrijke punten eens worden met elkaar: hun houding ten opzichte van Rusland bijvoorbeeld.
De eerste zitting van het nieuwe parlement is op 2 juli. De Commissie begint op 1 november.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Kamer wil verbod private investeerders in de zorg, formerende partijen tegenover elkaar
-
PREMIUMProefpanel
Getest: tompoucen uit de supermarkt, deze moet je niét eten: ‘Het deeg is taai en de vulling lijkt op vla’
Zaterdag is het Koningsdag. Dan gaan we weer massaal aan de tompouce. Nu (vaak) bedekt met oranje glazuur, en die straks weer roze of geel is. Maar het gaat niet om de bovenkant, zo blijkt. ,,Het is het bladerdeeg en de gele room waar het om draait.’’ -
15
Opinie CDA: ‘Wat er ook speelt in Nederland, laat het vooral kinderen zijn’
Vandaag is de Dag van de Kinderarmoede. 160.000 kinderen groeien op in armoede. Het kabinet-Rutte IV heeft een daling tot stand gebracht. Een nieuwe regering moet op die weg doorgaan, stelt Inge van Dij -
Met video
Fiod onderzoekt weer massale toeslagenfraude vanuit Bulgarije
De fiscale opsporingsdienst Fiod doet opnieuw onderzoek naar georganiseerde fraude met toeslagen vanuit Bulgarije. De Dienst Toeslagen heeft meerdere tips gekregen over mensen die zich onterecht inschrijven op een Nederlands adres om vervolgens toeslagen aan te vragen. Er zijn 2000 verschillende burgerservicenummers (bsn) bij betrokken. -
Schoonmaaktip
Lenteschoonmaak voor je tuinset: dit sopje gebruik je het beste om weervlekken uit je kussens te krijgen
Vanaf Koningsdag wordt het weer warmer en dat betekent dat we weer op ons terras gaan zitten. Tijd om die kussens uit de opslag te halen en vlekvrij op de tuinset te leggen. Schoonmaakexpert Marja Middeldorp weet als geen ander hoe je algen-, weer en vetvlekken uit tuinkussens en markiezen kunt krijgen.
-
PREMIUM8 vragen17
Gebruikers van Marktplaats maken zich zorgen: kijkt de Belastingdienst nou wel of niet mee?
-
-
-
Wilders wil aangifte doen na speech, Timmermans werpt kritiek verre van zich
PVV-leider Geert Wilders zegt aangifte te gaan doen tegen GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans. Hij doet dat naar aanleiding van de speech die Timmermans gaf op het congres van de linkse combinatie. Een strafrechtadvocaat noemt een eventuele aangifte ‘kansloos’. -
PREMIUMcongres
Andere onderhandelaars kijken mee als Wilders op podium stapt bij Orbán: wat betekent dit voor de formatie?
PVV-leider Geert Wilders gaat midden in de breekbare formatie naar een ultraconservatief congres van zijn Hongaarse vriend Viktor Orbán. Wat bindt deze twee populistische politici? En wat betekent het buitenlandse optreden voor de formatie? Een portret van de twee politici die elkaar al zo'n dertig jaar kennen.
-
259
Formatiekwartet bekijkt of maximumsnelheid terug naar 130 kilometer per uur kan
-
PREMIUM
Timmermans stelt formatiedeadline aan rechtse onderhandelaars: vóór 1 juni moeten ze eruit zijn
GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans stelt een harde deadline voor de vier rechtse partijen. ,,Als PVV, VVD, NSC en BBB er op 1 juni niet uit zijn, moeten ze naar alternatieven kijken. Niet naar nieuwe verkiezingen.” Timmermans wil zelf pas aan tafel als VVD en NSC serieus met hem willen praten. -
-
PREMIUMinterview
LTO-voorzitter legt zich niet neer bij afschaffing uitzonderingspositie voor mest: ‘Nieuwe wind in Europa’