Direct naar artikelinhoud

Geheimen zijn alleen geheimen als het Trump uitkomt

Donald TrumpBeeld AP

In de pogingen uit te vinden hoe het nou precies zat met Donald Trump en de Russen speelt het begrip ‘geheim’ sinds afgelopen week een merkwaardige, dubbelzinnige rol. En dat heeft alles te maken met hoe president Trump zijn eigen belangen ziet.

Aan de ene kant wil hij – en daarin is hij bepaald niet de eerste president – een aantal zaken geheim houden voor het Congres. Daar heeft hij het recht toe, als het gaat om interne documenten en beraadslagingen. Maar in zijn vastbeslotenheid het onderzoek naar de Russische inmenging in zijn verkiezing te beëindigen, heeft Trump nu het hele rapport van speciaal aanklager Robert Mueller ‘geprivilegieerd’ verklaard. Het grootste deel daarvan is al openbaar, maar er zijn passages zwartgemaakt. Mueller verzamelde uiteraard heel veel documenten die zijn conclusies ondersteunen en die het Congres en de media graag zouden willen zien. Trump heeft ook de voormalige topjurist van het Witte Huis, Don McGahn, gesommeerd niet te getuigen voor het Congres over wat hij met zijn baas besprak.

Ook zijn privégegevens wil de president absoluut beschermen. Hij voert processen om te voorkomen dat zijn accountants en bankrelaties details over zijn geldzaken en die van zijn bedrijven aan het Congres geven. Bij rechters in Washington en New York heeft hij bot gevangen, in beide zaken gaat hij nu in beroep.

Trump heeft een aantal hoge, inmiddels ontslagen FBI-functionarissen letterlijk van landverraad en een poging tot staatsgreep beschuldigd

Schrik

Maar aan de andere kant zijn er ook geheimen die Trump juist wil openbaren, tot schrik van de veiligheidsdiensten. Die hebben betrekking op een onderzoek naar het onderzoek van Mueller. Volgens Trump en een aantal Republikeinen in het Congres is de hele Rusland-affaire niet alleen onzin gebleken – al is dat niet bepaald uit het rapport van Mueller te halen – maar was het onderzoek daarnaar, begonnen door de FBI tijdens de presidentsverkiezingen in 2016, een politieke samenzwering. Trump heeft een aantal hoge, inmiddels ontslagen FBI-functionarissen letterlijk van landverraad en een poging tot staatsgreep beschuldigd.

Vrijdag gooide Trump het onderzoek dat minister van justitie William Barr doet naar die vermeende samenzwering in de hoogste versnelling. Barr krijgt van hem de vrije hand om gegevens in te zien van de inlichtingendiensten en die eventueel openbaar te maken. Normaal gesproken bepalen die diensten dat zelf en kan alleen de president ze bevelen geheimen te onthullen.

Verontwaardigd

De Democraten zijn daar diep verontwaardigd over. Ze vinden dat Trump zijn bevoegdheid op dit gebied als politiek wapen inzet. Dat juist William Barr nu gaat over de overheidsgeheimen, en daarin dus de chef wordt van andere ministers zoals die van Defensie en Binnenlandse Veiligheid, vinden ze helemaal zorgwekkend. Na het uitkomen van het rapport van aanklager Mueller vatte Barr in brieven aan het Congres en in een persconferentie een paar keer het rapport op zo’n manier samen, dat het leek alsof Trump er lelieblank uit tevoorschijn was gekomen – ondanks het feit dat Mueller een tiental gevallen opsomde waarin Trump zijn onderzoek willens en wetens probeerde dwars te zitten. De Democraten zien de minister ervoor aan selectief te gaan citeren uit geheime FBI-documenten om Trumps versie van de geschiedenis te ondersteunen, zonder dat iemand dat kan controleren.

Daarnaast vrezen huidige en voormalige spionnen ook dat Barr als niet deskundige op inlichtingengebied dingen zou kunnen onthullen die bronnen van de inlichtingendiensten in gevaar brengen.

En niet alleen die van de Verenigde Staten. Tegen The Washington Post zei voormalig CIA-directeur Michael Morell vrijdag: ‘Dit is weer een volgende vernietiging van de normen, die onze inlichtingendiensten verzwakt. Onze bondgenoten en partners zullen zich nog meer afvragen of ze wel gevoelige informatie met ons moeten delen.’

Maar voor Trump komt de goede relatie met die landen op de tweede plaats, na het zuiveren door Barr van zijn eigen naam, zo liet hij vrijdag merken: “Ik hoop dat hij kijkt naar Groot-Brittannië en Australië en Oekraïne. Ik hoop dat hij naar alles kijkt, want ons land is belazerd.”

Lees ook:

Een Republikein leest het Mueller-rapport en keert zich tegen Trump

Justin Amash las het Rusland-onderzoek naar de Amerikaanse president Trump en komt met conclusies die harder zijn dan de Democraten. Hij wordt meteen weggezet als aandachttrekker.