Debat Rutte-Baudet: fel en persoonlijk

Einde van het debat. Beide heren zijn het over een ding wel eens: Iedereen moet morgen naar de stembus gaan. En met die opmerking sluit Pauw het debat af. Rutte en Baudet geven elkaar respectvol een hand. 

De laatste stelling: Een nexit is rampzalig voor Nederland. 

De stelling is ingebracht door Rutte, die er nogmaals op wijst dat Nederland verzwakt als we uit de Europese Unie zouden stappen. 

Baudet herhaalt dat hij een nexit wil via referenda. ,,Een aantal eigenlijk, die je allemaal tegelijk zou kunnen doen. Een soort Europa à la carte.'' 

Baudet: ,,Als je uit Unie gaat, kan je weer zelf handelsverdragen sluiten met de VS of China. Door de douane-unie moeten we tegelijkertijd onderhandelen met bijvoorbeeld de Fransen'', wat de situatie zou bemoeilijken. 

Rutte: ,,Stel nou dat Nederland zelf gaat onderhandelen: hoe groot is nou de kans dat dat een beter verdrag wordt dan wanneer dat gedaan wordt namens 500 miljoen Europeanen?''

Tijd voor de volgende stelling: de open grenzen van de EU leiden tot onbegrensde immigratie, wat desastreus is voor Nederland. 

Volgens Baudet, die de stelling inbracht, moeten Nederland de grenzen zelf weer gaan controleren, maar niet helemaal sluiten. ,,Ervoor zorgen dat er alleen mensen hier komen die iets brengen. Een goede grens is als een deur of een kraan, die kan open of dicht.'' 

Rutte: ,,U wilt ze tegenhouden bij Venlo, dat is een kansloze onderneming.'' Volgens hem moeten de grenzen niet dicht. ,,Als je Nederland terugtrekt op een eiland, schaden we onze economie en verzwakken we ons land.''

Baudet wijst er erop dat Italië en Hongarije de vluchtelingen tegenhouden, maar daarvoor 'op de kop' krijgen van Europa. Volgens hem is het dus helemaal niet zo dat de EU migratie wil tegenhouden. ,,Hongarije moet juist een prijs krijgen!'' 

Baudet wil graag van Rutte weten wat hij zou zijn geworden, als hij geen politicus was geworden. ,,Pianist'', grapt Rutte, ,,Maar daar was ik niet goed genoeg voor.'' 

Rutte vraagt op zijn beurt waarom Baudet zo 'flirt met extremen', verwijzend naar het essay dat Baudet deze week publiceerde, waarin hij kritisch was op abortus, euthanasie en werkende vrouwen. 

Baudet: ,,Ik ben juist dol op vrouwen. Onze partij is de meest vrouwvriendelijke partij van Nederland.'' Applaus in de zaal. 

Baudet vraagt Rutte wanneer hij voor het laatst heeft gehuild. ,,Ik heb gehuild bij het overlijden van mijn vader. Ook bij het overlijden van mijn broer, en onlangs bij mijn zus.''

Baudet: ,,Wanneer was dat?'' Rutte: ,,Vier jaar geleden.'' Er valt een lange stilte. Baudet: ,,Gecondoleerd.'' 

Het wordt nu persoonlijker. Volgens Baudet is leiderschap het durven nemen van risico's, en tegen de stroming in durven gaan. ,,Precies die eigenschappen mis ik bij u. Ik zie in u meer een volger dan een leider.''

Rutte: ,,Laat me je verzekeren: premier zijn van Nederland is all about leadership  en met je kop in de wind zitten.''

De volgende stelling: Wie de dreiging van Poetin niet onder ogen wil zien, is naïef. 

Volgens Rutte verzwakte de positie van Europa en Nederland door niet te onderkennen dat Rusland een gevaar is. Hij wijst op de situatie met MH17, waarbij hij namens 500 miljoen Europeanen belde, en niet alleen namens de Nederlanders. Door Baudets houding zou de positie van Nederland ernstig verzwakken. 

Baudet is het eens met de formulering van stelling, maar hij benadrukt dat we wel op een normale manier met Rusland om moeten gaan. ,,De sancties zijn heel slecht voor onze economie. Door de sancties zijn we al 100 miljard misgelopen aan handel. Het is onverstandige politiek.''

Rutte begrijp dat niet en verwijt Baudet 'de leeuw te aaien', om zo te proberen Poetin rustig te houden. ,,U draagt eraan bij dat Poetin ons verder uit elkaar zal drijven.'' Baudet reageert scherp: ,,Ik heb liever een premier dit soort taal uitslaat tegen Turkije en Erdogan.'' Hij denkt niet dat Rusland 'morgen of overmorgen' Nederland binnen zal vallen. 

Baudet verscherpt zijn toon: ,,Alle machtswellustingen, Napoleon, Hitler en Juncker, raakten volstrekt geobsedeerd door Rusland." Het levert geboe op van de VVD-achterban. Rutte noemt Baudet een Ruslandknuffelaar. 

De eerste stelling: de euro mondt uit in een transferunie waardoor Noord-Europa tot in lengte van dagen moet betalen voor het zuiden. 

Rutte: ,,U heeft gelijk dat Italië bijvoorbeeld er beter niet in zou kunnen zitten. We zien ook wat er gebeurt als sterke banken omvallen'', verwijst hij naar de crisis in 2008. ,,Door uit de euro te stappen, neemt u risico's met twee miljoen banen in Nederland. Ik ben dat niet van plan. Bovendien zou een Nederlandse gulden ongeveer gelijk blijven aan de euro.''

Baudet wijst erop dat de kosten van in de unie blijven gigantisch zijn. ,,Dan hebben we de last van heel Zuid-Europa voor altijd op onze schouders.'' Hij oppert een plan B, zoals het invoeren van de gulden en die een aantal jaar schaduwen aan de euro. ,,Dat heeft Zwitserland ook gedaan.'' 

We gaan nu echt beginnen, aan de hand van vier stellingen. 

Baudet en Rutte bakkeleien wat over het mogelijke vertrek van Rutte naar Brussel. De sfeer is in ieder geval goed, want er worden over en weer grapjes gemaakt. ,,Ik blijf alleen al hier om te zorgen dat Forum niet het grootste wordt in Nederland.'' 

Er staat volgens Baudet niet veel voor hem op het spel. ,,Ik vind het wel ontzettend leuk om dit debat te doen.''

Voor Rutte staat op het spel dat Baudet mogelijk de grootste partij wordt. ,,Er is heel veel niet goed aan Europa, maar voor onze veiligheid en stabiliteit heb je Europa wel nodig.''

We gaan beginnen! Jeroen Pauw heet iedereen welkom. 

De sfeer zit er in. 

Daarop nodigde Rutte Baudet uit voor een debat op televisie, dat nog voor de Europese verkiezingen van volgende week zou moeten plaatsvinden. ,,Omdat zijn onzinnige beweringen bestreden moeten worden’’, stelde hij.

Baudet accepteerde de uitdaging, en overhandigde Rutte slim een stapel van zijn boeken, ‘ter voorbereiding’. ,,En dan volgt woensdag de overhoring’’, zegt Baudet in een filmpje dat hij op Twitter plaatste.

Volgens Rutte heeft Baudet ‘rare verzinselen’, bijvoorbeeld dat een ‘nexit’ goed zou zijn voor Nederland. De premier vindt dat een ‘onverantwoord risico met onze veiligheid, onze stabiliteit en welvaart’. ,,Het is ergens op een zolderkamer bedacht. Bij flakkerend kaarslicht, met een ganzenveer geschreven. Nederland heeft niets aan een zolderkamergeleerde die daar zit te fröbelen hoe de ideale wereld in elkaar zit.’’

Rutte uitte onlangs tijdens een verkiezingsspeech in Barendrecht stevige kritiek op Baudet, die hij een ‘fröbelende zolderkamergeleerde’ noemde die ‘een gevaar voor de samenleving’ zou zijn.

Rutte en Baudet zijn allebei aangekomen bij de Rode Hoed. De VVD-voorman heeft er zin in, zei hij bij aankomst. 

Eerder vanavond gingen de twaalf lijsttrekkers voor het Europese Parlement al met elkaar in debat. Hoe dat verliep, lees je hier.  

Het debat start om 23.00 uur.