Meer jeugdbeschermers zelf beschermd na agressie en intimidatie
Jeugdbeschermers ervaren zo veel agressie en intimidatie van ouders, dat ze soms hun werk niet meer kunnen doen. Steeds vaker schakelen ze gespecialiseerde teams in die extra veiligheidsmaatregelen nemen. Zo zijn er jeugdbeschermers die anoniem gaan werken.
Deze teams richten zich op ouders die niet meewerken aan kinderbeschermingsmaatregelen en die extreem bedreigend zijn. Een deel zit in het criminele circuit, maar er zitten ook ouders bij met zware psychische problemen, die agressief zijn. Ook huiselijk geweld of een vechtscheiding kan meespelen.
In totaal staan 21.000 kinderen in Nederland onder toezicht van jeugdbeschermingsinstanties. Twee derde van deze kinderen wordt uit huis geplaatst. Regelmatig worden medewerkers geïntimideerd of lastiggevallen door ouders die boos zijn over de bemoeienis van jeugdbeschermingsinstanties of de Raad voor de Kinderbescherming.
Gestalkt
"We lopen aan tegen alle vormen van agressie die je kunt verzinnen", zegt Sigrid van de Poel, bestuurder bij Jeugdbescherming Regio Amsterdam. "Van schelden tot echt fysiek geweld. Ook worden onze medewerkers steeds meer gepest of gestalkt op internet." Hoe vaak agressie precies voorkomt, wordt volgens branchevereniging Jeugdzorg Nederland niet landelijk geregistreerd.
Een klein deel van de ouders vormt zo'n groot gevaar dat reguliere medewerkers het gezin niet meer kunnen behandelen. Jeugdzorg Nederland heeft daarom in 2013 een speciaal team opgericht, het Landelijk Expertise Team (LET). Directe aanleiding was een incident waarbij verschillende jeugdbeschermers zo ernstig werden bedreigd dat ze met hun gezin moesten onderduiken.
De medewerkers van het team nemen extra veiligheidsmaatregelen. Zo kunnen ze ervoor kiezen om anoniem te blijven en zorgen ze ervoor dat hun auto's niet te traceren zijn. Ook spreken ze vaak niet bij gezinnen thuis af, maar op het politiebureau.
In het eerste jaar behandelde het LET tien gezinnen. Inmiddels behandelt het team gemiddeld vijftig gevallen tegelijk. De Raad voor de Kinderbescherming heeft het afgelopen jaar een vergelijkbaar team opgezet, het Hoog Risico Team. Ook hier was intimidatie van medewerkers de aanleiding.
Volgens de Jeugdbescherming Regio Amsterdam groeit de behoefte aan zulke specialistische teams. "Wij zijn er voor de veiligheid van kinderen, maar ik moet ook rekening houden met de veiligheid van mijn mensen", zegt bestuurder Van de Poel. Ze benadrukt dat kinderen alleen dan goed geholpen kunnen worden.
De speciale teams nemen een zaak alleen over als er direct gevaar is voor de jeugdbeschermers. Om dat te beoordelen, is er overleg met de politie.
Ook de antecedenten van een cliënt wegen mee. "Zo zei iemand: ik wil mijn kind binnenkort thuis hebben, anders plaats ik een bom", vertelt een medewerker van het Landelijk Expertise Team. "Dan wordt gekeken hoe reëel het dreigement is. De inschatting was dat deze persoon daar ook daadwerkelijk toe in staat was, dus is de zaak naar ons gegaan."
Het LET begeleidt een gezin gemiddeld een half jaar. Als de agressie onder controle is, kan de zaak terug naar de gewone jeugdbescherming. Eerder werden de moeilijkste zaken vaak "als een hete aardappel" rond geschoven tussen verschillende instanties, constateert bestuurder Bart Nitrauw van Jeugdzorg Nederland. "We zijn blij dat we nu toch kinderen kunnen beschermen die anders buiten de boot zouden vallen."