Hier komen de EU-euro’s in Nederland terecht

Zonder 28 duizend euro subsidie van de Europese Unie zou de ‘veiligste rollator ter wereld’ er nooit gekomen zijn. We betalen te veel, vinden sommige critici, maar de EU levert ons ook veel op. In de landbouw, bij universiteiten én bij kleine ondernemers in de buurt. Bekijk hier zelf hoe het zit met de Europese euro’s van Nederland.

Nederland betaalde in 2017 3,4 miljard euro aan de EU, oftewel 199 euro per inwoner. Deze afdracht is gebaseerd op het Bruto Nationaal Inkomen en de BTW-inkomsten. Aangezien Nederland rijker is dan de meeste EU-landen betalen we meer dan we vervolgens ontvangen. Om dit deels te compenseren heeft Nederland, volgens cijfers van de Europese Commissie, via enkele regelingen een korting bedongen van 660 miljoen euro - anders zou Nederland ruim 4 miljard hebben moeten betalen. Ter vergelijking: in 2017 gaf de Nederlandse overheid 264,6 miljard euro uit, oftewel 15.491 euro per inwoner. De EU-bijdrage van 3,4 miljard is dus 1,3 procent van dit bedrag.

Douane

Daarnaast int Nederland voor de EU 3 miljard euro aan douanegelden voor goederen die veelal naar andere Europese landen, zoals Duitsland, gaan. Om alle extra douaniers te kunnen betalen krijgt Nederland 20 procent van dit bedrag - 600 miljoen euro - terug van de EU.

Netto-betaler

Jaarlijks krijgt Nederland van de Europese Unie 2,4 miljard euro. Nederland krijgt dus minder geld terug dan het betaalde. Netto betaalt Nederland 1 miljard euro aan de EU, oftewel 59 euro per inwoner.

Landbouw is niet - zoals vaak wordt gedacht - de grootste subsidie-ontvanger. Onderzoek en ontwikkeling krijgen met 941 miljoen euro net iets meer dan de 902 miljoen euro voor landbouw. Daarnaast gaat er geld naar regionale ontwikkeling, Europese agentschappen en er gaat een deel op aan administratieve kosten.

Onderzoek en ontwikkeling

Het geld voor onderzoek en ontwikkeling gaat grotendeels naar het programma Horizon, een EU-programma voor de periode 2014-2020 voor wetenschap en innovatie.

Vooral universiteiten maken gebruik van deze subsidieregeling, maar ook bedrijven maken er aanspraak op. Van de bedrijven is ASML de belangrijkste subsidieontvanger.

Landbouw

Het geld voor landbouw gaat voor nagenoeg de helft naar melkveehouderijen. Akkerbouwers staan op de tweede plek. Vissers ontvangen met 6 miljoen naar verhouding veel minder.

Van het bedrag voor Burgerschap, vrijheid, veiligheid en justitie gaat ruim 60% naar gedecentraliseerde agentschappen, zoals Europol en het agentschap voor voedsel en veiligheid EFSA, waar ook Nederland van profiteert.

Regionale ontwikkeling

De regionale subsidieregeling van 192 miljoen bevat twee grote onderdelen, regionale subsidies en een sociaal fonds. De regionale projecten stimuleren innovatie en koolstofarme economie. De 673 projecten krijgen subsidies van 638 euro oplopend tot soms vele miljoenen. Een derde van de ondernemers krijgt minder dan 50 duizend euro.

Drie vernieuwers die geld van de EU kregen

expanded Herman Wouters (73) kreeg in 2016 met The Innovation Partner 28 duizend euro subsidie voor het ontwerpen van de ‘veiligste rollator ter wereld’
expanded Peter Wolters (62) kreeg met W3 Products in 2015 12.915 euro voor de ontwikkeling van de e-candle
expanded Clemens Neervoort kreeg met MyTemp in 2018 91.794 euro voor de ontwikkeling van de BlueTemp

De sociale ESF-projecten moeten de scholing en inzetbaarheid van werknemers verbeteren. Nijmegen telt de meeste ESF-projecten. De 295 projecten ontvangen daar gemiddeld 5700 euro.

Data-analyse: Serena Frijters

Tekst: Xander van Uffelen

Data en visualisatie: Mirjam Leunissen

Graphics: Thijs Balder

Illustratie: Sophia Twigt