Terug naar de krant

Tweede Kamer ziet ‘verhulling’ in misdaadcijfers asielzoekers

Leeslijst achtergrond

Criminaliteitscijfers Tweede Kamerleden waren donderdag fel over vermeende 'verdoezeling' van zware misdrijven gepleegd door asielzoekers in azc’s.

Leeslijst

Wilde het ministerie van Justitie en Veiligheid de echte cijfers over criminaliteit van asielzoekers verduisteren? Donderdag ontstond in de Tweede Kamer onvrede over vermeende „verdoezeling” van feiten door Justitie. Twee dagen eerder had het departement de jaarlijkse ‘rapportage’ over asielzoekers in 2018 verstuurd. Daarin stond ook een overzicht van de top-10 misdrijven waarvan asielzoekers vorig jaar het vaakst verdacht werden, 4.600 in totaal.

De op een na grootste categorie in het grafiekje is ‘overig’ – ruim duizend misdrijven. De Telegraaf sloeg daarop aan en vroeg de politie om preciezere gegevens. Die werden verstrekt. In deze categorie blijken onder meer ernstige misdrijven te vallen: pogingen tot moord en doodslag (31 maal in 2018), aanranding (47), verkrachting (4) en zware mishandelingen (51).

„Uiterst kwalijk”, aldus SP-Kamerlid Jasper van Dijk, dat die misdrijven niet in het overzicht waren opgenomen. „Ernstige misdrijven worden door het kabinet verhuld, het wordt verdoezeld.” CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg had het in De Telegraaf over een „patroon” waarin „niet helder wordt gecommuniceerd”. PVV-leider Geert Wilders ging verder, en eiste donderdag het aftreden van verantwoordelijk staatssecretaris Mark Harbers (Asiel, VVD). Volgens Harbers is de onduidelijkheid „volstrekt onbedoeld” het gevolg van de top-10 die gemaakt werd. Volgende week zal hij zich in een debat moeten verantwoorden.

Lees ook Een reportage uit 'asielhoofdstad' Ter Apel
Bert Veldhuis met zijn ouders Kinie en Albert.

Veel zorgen zal hij zich daarover waarschijnlijk niet hoeven maken. Want van „verdoezeling” lijkt geen sprake. De aantallen van deze misdrijven waren te klein om in de top-10 van vaakst gepleegde misdrijven terecht te komen. Daarin staan vooral relatief kleine, maar vaak voorkomende vergrijpen als winkeldiefstal (2.030), bedreiging (240) en fietsendiefstal (90).

In het rapport stond wel een verklaring voor de categorie ‘overige’: dat zijn misdrijven die „enkele tientallen malen tot een enkele keer” voorkwamen.

Kamerleden nemen daar voorlopig geen genoegen mee. Zo zegt SP’er Jasper van Dijk: „Of het nu bewust of onbewust is gedaan, het is enorm pijnlijk dat we het niet hebben gehoord.”

Veilige landen

Wat helder uit de cijfers blijkt, is dat asielzoekers bovengemiddeld vaak worden verdacht van misdrijven. In 2018 maakten de 36.000 asielzoekers die op dat moment in een azc zaten ongeveer 0,2 procent uit van de bevolking, en werden ze verdacht van 0,6 procent van alle misdrijven. Maar dat is zonder correctie voor bijvoorbeeld sociaal-economische achterstand, een belangrijke verklaring voor crimineel gedrag. Het gaat vooral om een groep asielzoekers uit zogeheten ‘veilige landen’ als Marokko en Algerije, die in Nederland geen kans maken op een verblijfsvergunning.

Heel groot is hun bijdrage aan de totale criminaliteit overigens niet. Zo werden asielzoekers in 2018 verdacht van 0,9 procent van alle zedenmisdrijven, 5,40 procent van alle winkeldiefstallen en 0,7 procent van alle misdrijven.

Lees ook 'Asielzoekerscentrum brengt buurt geen extra criminaliteit’
Het asielzoekerscentrum in Weert

Bovendien gaat het in de cijfers enkel om verdenkingen. Voor 2.610 misdrijven was voldoende bewijs om verdachten – 1.710 personen in totaal – te bestraffen. 72 procent daarvan werd voor een ‘eenvoudige diefstal’ vervolgd, 5 procent voor mishandeling. Voor misdrijven als moord en verkrachting minder dan 2 procent.

Een versie van dit artikel verscheen ook in NRC Handelsblad van 17 mei 2019.

Mail de redactie

Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?

U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.

Maximaal 120 woorden a.u.b.
Vul je naam in