Direct naar artikelinhoud

Belasting op vliegen scheelt uitstoot en schaadt de economie als geheel niet

Schiphol.Beeld ANP

De economie zal niet lijden onder belastingen op vliegen, zo blijkt uit een uitgelekt rapport van de Europese Commissie.

Belastingvrij vliegen is als roken in de jaren vijftig: het is de gewoonste zaak van de wereld. Substantiële vliegbelastingen zijn er in de meeste Europese landen niet, zelfs al zouden ze niet of nauwelijks nadelige effecten op de werkgelegenheid of de economie hebben.

Dat blijkt uit een nog ongepubliceerd rapport van de Europese Commissie, dat in handen is gekomen van Trouw via de Europese ngo Transport & Environment.

Het invoeren van btw, een vliegtaks of een belasting op kerosine heeft ook in Nederland geen impact op het aantal banen of op de economie, zo blijkt uit het rapport. Doordat het aantal vliegreizigers bij het invoeren van belastingen terugloopt, daalt de uitstoot van CO2 en wordt de geluidsoverlast voor omwonenden van luchthavens minder.

In tegenspraak

De conclusies van het rapport zijn in tegenspraak met de bewering van KLM dat een vliegtaks Nederlandse banen kost en dat een louter Nederlandse vliegtaks ‘geen enkel positief milieueffect’ heeft.

Momenteel is Nederland een van de zeventien Europese landen die niet of nauwelijks belasting heffen op vliegen, zo blijkt uit het onderzoek dat vorig jaar werd afgerond. Alleen het Verenigd Koninkrijk, Italië, Noorwegen, Duitsland en Frankrijk hebben een belasting op vliegreizen van gemiddeld 15 euro of meer per passagier.

In tijden van klimaatverandering is er voor een rijk land als Nederland geen enkele reden om vliegen niet op een normale manier te belasten

“Al met al is Europa veel te fiscaal vriendelijk voor de luchtvaartsector”, zegt Bill Hemmings, directeur luchtvaart van Transport & Environment. Europese landen kunnen een voorbeeld nemen aan Canada, Australië, Mexico en de Verenigde Staten, zegt hij. “Nota bene Donald Trump heft meer vliegbelasting dan de meeste Europese landen.”

Compensatie

Het heffen van vliegbelastingen leidt in de Nederlandse luchtvaartsector weliswaar tot banenverlies en slechtere financiële resultaten, maar vanwege de hogere belastinginkomsten heeft dit op nationaal niveau geen invloed op de werkgelegenheid of de economie, zo stelt het rapport. Via hogere overheidsbestedingen of lagere belastingen in andere sectoren wordt gecompenseerd voor de nadelige effecten in de luchtvaartsector. Ditzelfde geldt voor andere Europese landen.

“Het is logisch dat een luchtvaartmaatschappij als KLM een ander verhaal vertelt. Maar in tijden van klimaatverandering is er voor een rijk land als Nederland geen enkele reden om vliegen niet op een normale manier te belasten”, zegt Hemmings. “Het banenverlies in de luchtvaart wordt goedgemaakt doordat er in andere sectoren juist banen bijkomen.”

In 2021 komt er wel een vliegtaks in Nederland. De regering wil vanaf dan 7 euro belasting per ticket heffen. Uit het rapport van de Europese Commissie blijkt dat een tickettaks van 7,50 euro leidt tot een halve megaton minder CO2-uitstoot, omdat het aantal passagiers dan terugloopt met 4 procent. Ook het aantal omwonenden dat last heeft van vlieglawaai neemt af, met 3 procent tot 53.700.

Forse emissiedaling

Kerosine is in de Europese luchtvaart nu nog uitgezonderd van belasting, terwijl deze in andere sectoren 33 cent per liter bedraagt. Als de luchtvaart kerosinebelasting gaat betalen, leidt dat tot een toename van de ticketprijs van 19 procent, waardoor nog maar acht van de tien passagiers blijven vliegen. De emissie daalt fors, namelijk met van 2,1 megaton CO2. Ter vergelijking: een op de vijftien auto’s in Nederland van de weg halen, leidt tot ongeveer dezelfde uitstootvermindering.

Ook omwonenden van luchthavens profiteren. Het aantal gehinderden neemt af met 15 procent naar 47.000. “Het invoeren van een belasting op kerosine lost het probleem van het overvolle Schiphol en de overlast voor de omgeving in een keer op”, zegt Hemmings. “Het is effectiever dan het openen van luchthaven Lelystad, die wordt immers binnen de kortste keren vol gevlogen.”

Het invoeren van een belasting op kerosine hoeft niet ingewikkeld te zijn. Sinds 2003 is het namelijk mogelijk dat landen bilateraal afspreken om toch belasting te heffen op kerosine. “Het is dus niet nodig om alle Europese landen op een lijn te krijgen”, zegt Hemmings. “Je kunt ook beginnen met een klein groepje.”

Lees ook: 

Een makkelijke oplossing voor de hoge emissie van de luchtvaart is er niet

De luchtvaart staat onder druk om iets te doen aan de hoge CO2-uitstoot. Grootste dilemma: klimaatverandering een halt toe roepen kan alleen door een rem te zetten op de groei. Trouw sprak met een deskundige en een ondernemer in duurzame vliegtuigbrandstof.