Het is geen excuus voor het molesteren van een vluchtelingengezin, maar ook in ‘ons Enschede’ is racisme menselijk
Weggevlucht uit Syrië, vervolgens weggejaagd uit Enschede – er gebeuren rare dingen in dit ontzettend gave land, ook wel bekend als de grootste beschaving die de mensheid ooit heeft voortgebracht.
Ja, ik ben bitter en misschien zou ik dat niet moeten zijn: overal gaat van alles mis, niet alleen in Nederland, en overal zitten kloothommels, zowel onder allochtonen als autochtonen. Bovendien gaat het hier om ellende in een wijk waar de mensen zich in het nauw gedreven voelen, zou ik daar geen rekening mee moeten houden? Goed, dat wil ik wel overwegen.
Het moet veroordeeld worden, maar daarmee is niet alles gezegd.
Maar eerst geef ik het woord aan de Enschedese burgemeester Van Veldhuizen, die sprak van ‘een schandvlek’ voor zijn stad: “Dit is niet ons Enschede”. Nadat een week lang onduidelijk bleef wat zich precies had afgespeeld – de Trouw-verslaggever die poolshoogte ging nemen, stuitte op een muur van stilte – verklaarde Van Veldhuizen dat een ruzietje tussen kinderen ertoe leidde dat buurtbewoners verhaal kwamen halen bij het Syrische vluchtelingengezin, de vader en moeder het huis uit haalden en hen mishandelden. De daders zullen vervolgd worden, zei de burgemeester. “Niemand tuigt een vader en moeder af zonder verantwoording af te leggen.”
Asielzoekerscentrum
De wijk in kwestie, waar het Syrische gezin dus niet meer woont, is Dolphia. Ruim opgezet, eind jaren twintig gebouwd voor textielarbeiders, inmiddels bevolkt door ‘het lagere segment’, zoals een opbouwwerker het uitdrukte in de lokale krant Tubantia. De kop boven dat stuk uit 2015: ‘De mensen staan voor elkaar klaar in Dolphia’. Indertijd speelde de komst van een asielzoekerscentrum, pal naast de wijk. Daar waren de bewoners, die hoog opgaven van hun onderlinge verbondenheid, niet erg gelukkig mee. En laten we wel wezen: het zijn vaak de armere buurten die worden geconfronteerd met de komst van asielzoekers, dat zet kwaad bloed. Het asielzoekerscentrum kwam er uiteindelijk niet, zoals er op dezelfde plek overigens ook geen sociale woningen waren gekomen, zoals eerder de bedoeling was.
Er wonen nogal wat PVV-stemmers in Dolphia, en het ligt voor de hand dat in verband te brengen met het wegjagen van het Syrische gezin. Maar lees je wat die PVV’ers bezielt, dan slaat de verwarring toe. In de Volkskrant lieten zij zich kennen als mensen die zonder problemen met Antillianen, Surinamers, Turken en Syriërs in de fabriek werken, het zelfs ‘hartstikke fijn hebben onder elkaar’. Waarom dan toch Wilders? Vanwege de uitzichtloosheid. De nul-uurcontracten. De woningnood. Vandaar ook het verzet tegen nieuwe asielzoekers.
Nee, ik probeer geen excuses te vinden voor het molesteren van een vluchtelingengezin. Daar zijn geen excuses voor. Maar ik denk dat racisme en angst voor vreemdelingen algemeen menselijke trekken zijn, ook in ‘ons Enschede’. En dat dergelijke trekken vooral naar de oppervlakte komen als mensen zich bedreigd voelen in hun toch al wankele bestaan. Het moet veroordeeld worden, maar daarmee is niet alles gezegd.
Drie keer per week schrijft Stevo Akkerman een column waarin hij de ‘keiharde nuance’ en het ‘onverbiddelijke enerzijds-anderzijds’ preekt.