Chris Mak, hoofd Diëtetiek bij de Nederlandse Coeliakie Vereniging, vertelt: "Sommige mensen denken dat glutenvrij per definitie beter is, maar voor iemand die gezond is, is dat echt niet zo."
Als je geen klachten krijgt van het eten van boterhammen en andere graanproducten, moet je die volgens Mak vooral blijven eten.
Als je niet glutenvrij hoeft te eten, doe het dan ook niet
Neem speciale glutenvrije koekjes of glutenvrij brood, waarbij alle gluteningrediënten uit het recept zijn geschrapt. Mak: "Om zoiets zonder gluten toch lekker te maken, zit er meer suiker, meer vet en meer zout in dan in gewone producten."
Bovendien riskeren glutenmijders een tekort aan vitamine B, vezels, ijzers, foliumzuur en jodium. Mak benadrukt: "Als je niet glutenvrij hoeft te eten, doe het dan ook niet."
"Sommige mensen denken dat glutenvrij per definitie beter is, maar voor iemand die gezond is, is dat echt niet zo." (Foto: ANP)
Beroemd boek was 'cherry picking'
En de beroemde bestseller Broodbuik dan? Daarin wordt driftig gewaarschuwd voor de 'gevaren' van gluten.
Gerd Bouma, hoogleraar en maag-darm-leverarts in Amsterdam UMC, is kritisch, en vindt dat het boek ook kritisch gelezen moet worden: "Er staan theorieën in die over het algemeen weinig wetenschappelijke onderbouwing hebben." Auteur William Davis deed aan 'cherry picking': zijn informatie komt vaak wel degelijk uit wetenschappelijke literatuur, maar is uit verband getrokken.
Bouma: "Dat brood kanker zou veroorzaken, bijvoorbeeld. Dat is helemaal niet waar. Het is slechts zo dat heel zeldzame vormen van kanker vaker voorkomen bij mensen met coeliakie, een auto-immuunziekte waarbij je granen moet mijden. Zo veegt hij allerlei dingen op één hoop."
Niet iedereen die gluten moet laten staan heeft coeliakie
Desondanks zijn er twee kleine groepen mensen die gluten wel degelijk beter kunnen mijden. Dit zijn ten eerste de hierboven genoemde coeliakiepatiënten. Zij krijgen bijvoorbeeld buikpijn of diarree als ze gluten eten en hun darmen raken erdoor beschadigd. Dit gaat om ongeveer 1 procent van de Nederlanders.
De tweede categorie mensen die gluten beter kan mijden, zijn de zogeheten glutensensitieven. Schattingen lopen uiteen, maar het zou gaan om maximaal 2 tot 3 procent van de bevolking. Mak: "Bij hen kan geen coeliakie worden vastgesteld, maar ze hebben wel degelijk baat bij het volgen van een glutenvrij dieet."
Anders krijgen deze mensen klachten die per persoon enorm kunnen variëren. Mak: "Bijvoorbeeld diarree, obstipatie, hoofdpijn, buikpijn of bloedarmoede."
Een glutenvrij dieet betekent: geen tarwe-, rogge- en gerstproducten. Dus ook geen brood, pasta en bier. (Foto: ANP)
Net zo'n strikt dieet nodig
Iemand met glutensensitiviteit moet net zo strikt glutenvrij eten als iemand met coeliakie, benadrukt Mak. Dat betekent tarwe-, rogge- en gerstproducten schrappen, dus geen brood en pasta meer, maar bijvoorbeeld ook geen bier.
Wie glutensensitief is moet brood en pasta laten staan, maar ook bier
De glutensensitieven hoeven alleen niet te vrezen dat hun darmen beschadigd raken, een proces waardoor voedingsstoffen minder goed door het lichaam kunnen worden opgenomen. "Maar los daarvan kunnen de klachten wel degelijk net zo heftig zijn als die van coeliakiepatiënten." Ook mensen met glutensensitiviteit doen er dus slim aan de gluten te laten staan.