Iran trekt zich deels terug uit nucleair akkoord

Iran trekt zich gedeeltelijk terug uit het nucleaire akkoord. Dat heeft president Hassan Rouhani woensdag bekendgemaakt op de staatstelevisie, meldt persbureau AP. Het land is van plan zijn overtollige verrijkt uranium en restproduct zwaar water te behouden en dreigt de uraniumproductie op te voeren als er geen afspraken gemaakt worden die de opgelegde sancties verlichten. De verklaring van de Iraanse president komt een jaar nadat president Donald Trump besloot de Verenigde Staten uit het akkoord terug te trekken.

Iran heeft zijn plannen per brief bekendgemaakt aan de leiders van de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland en China. Rusland ontvangt later ook een brief, aldus Rouhani. Dat zijn de landen die het akkoord hebben ondertekend, exclusief de VS. Binnen zestig dagen wil het land garanties van die landen om de Iraanse olie- en bankensector te beschermen tegen de Amerikaanse sancties, anders zal ook de productie van verrijkt uranium worden verhoogd. „Doel van deze ingreep is om [het akkoord] te redden, niet om het te vernietigen”, aldus Rouhani.

Atoomakkoord

De deal uit 2015 hield in dat Iran zijn nucleaire programma beperkte en strenger toezicht toeliet. In ruil daarvoor werden sancties verlicht. Een van de afspraken was dat verrijkt uranium en zwaar water dat overblijft bij de opwekking van kernenergie niet in het land zouden blijven, maar verkocht zouden worden aan het buitenland. Die verkoop wordt nu gestaakt. Ondanks eerdere afspraken hebben de VS toch nieuwe sancties ingesteld.

Lees ook VS schofferen bondgenoten om Iraanse olie

De Franse minister van Defensie Florence Parly waarschuwde Iran in een interview met BFMTV zich aan de overeenkomst te houden. Anders volgen mogelijk nieuwe sancties. Ook het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukte volgens Reuters dat de afspraken zoals die gemaakt zijn wat Beijing betreft onverminderd geldig zijn.

Volgens het Russische persbureau RIA wijt de Russische buitenlandminister Sergej Lavrov het Iraanse besluit aan „onverantwoordelijk gedrag” van Washington. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu zei in een toespraak het „niet toe te staan” dat Iran kernwapens kan ontwikkelen.

Afspraken

Iran mag volgens de deal hooguit driehonderd kilo overtollig licht verrijkt uranium bezitten. Voor ondertekening van het akkoord was die voorraad ruim dertig keer zo groot (tien ton) en bovendien verder verrijkt.

Het uranium is een restproduct van de productie van kernenergie, en is niet verrijkt genoeg om direct gebruikt te kunnen worden voor een atoombom. Wel kan er een zogenoemde vieze bom van gemaakt worden, een conventioneel wapen dat radioactief materiaal verspreidt. Ook kan het uranium in theorie verder bewerkt worden om alsnog het voor een kernwapen benodigde niveau van verrijking te bereiken.