Franse kunstenaars, acteurs en schrijvers scharen zich achter de gele hesjes
De Franse culturele beau monde heeft van zich laten horen. Meer dan 1400 kunstenaars, acteurs, schrijvers en andere cultuurdragers spraken zaterdag hun steun uit voor de beweging van de gele hesjes.
Zij deden dat door een open brief te ondertekenen op de website van de Franse krant Libération, die in 1973 door onder anderen schrijver Jean-Paul Sartre is opgericht om een nieuw links geluid te brengen.
‘Gele hesjes: wij zijn niet voor de gek gehouden’, luidt de titel van de brief. Daarin uiten de kunstenaars hun ongenoegen over de manier waarop de Franse regering met de beweging omgaat. De gele hesjes zouden worden weggezet als ‘anti-ecologen, extremisten, racisten en dieven’. Een verhaal dat, aldus de ondertekenaars, ‘geen recht doet aan de realiteit, hoewel de mainstream media en de woordvoerders van de overheid ons dit willen doen geloven.’
De brief is onder anderen getekend door actrices Juliette Binoche (Oscarwinnares voor The English Patient) en Emmanuelle Béart (Mission Impossible). Ook de 26-jarige literaire ster Edóuard Louis zette zijn handtekening. In korte tijd vestigde hij zijn naam in binnen- en buitenland met de zijn geëngageerde autobiografische romans Weg met Eddy Belleguelle en Geschiedenis van geweld. Daarin brengt hij de onderkant van de Franse samenleving in kaart, een milieu waar hij zelf uit voortkomt.
De gele hesjes kunnen de steun goed gebruiken. Zaterdag kreeg de beweging nog geen 19 duizend man op de been in de Franse steden, aanzienlijk minder dan in de weken daarvoor. Vooral in Parijs was de opkomst relatief laag. Zo’n 1500 Fransen demonstreerden tegen de regering van Macron, bijna een halvering vergeleken met vorige zaterdag.
De lagere opkomst van afgelopen zaterdag kan liggen aan de harde represailles van enkele dagen daarvoor. Tijdens de Internationale Dag van de Arbeid op 1 mei waren er volgens de Franse overheid meer dan 160 duizend Fransen op de been, zowel vakbondslieden als gele hesjes. Veel demonstranten raakten slaags met de politie. Zo’n tweehonderd mensen zijn opgepakt.
Het meest bedreigende geweld vindt volgens de kunstenaars niet in de straten van Frankrijk plaats, maar op een dieper, ‘sociaal en economisch niveau’. Het échte geweld zit hem in de ‘repressie, manipulatie en onverantwoordelijkheid van deze regering, op zo’n cruciaal moment in onze geschiedenis’. In de wijze waarop de regering ‘de belangen van sommigen verdedigt ten koste van iedereen’.
Macron kondigde eind april aan de boze Fransen tegemoet te komen. Hij wil onder meer de inkomstenbelasting aanzienlijk verlagen, een van de grote eisen van de gele hesjes. Ook wil hij het makkelijker maken om op lokaal niveau een referendum te houden.
Het is voor de gele hesjes niet genoeg. En evenmin voor de sympathiserende kunstenaars. ‘Wij geloven dat politieke partijen niets doen voor de mensen’, zei Sartre in 1973 bij de oprichting van zijn krant. ‘Partijen praten over de massa, maar wij willen dat de massa voor zichzelf gaat praten’. Die diepe wens naar radicale hervorming klinkt ook door in de slotwoorden van deze brief, waarin John Lennon wordt aangehaald: A dream you dream alone is only a dream / A dream you dream together is reality.