Witte dolfijn met harnas duwt Noorse visserboten: ‘Mogelijk getraind door Russische marine’

VideoNoorse marinespecialisten vermoeden dat ze een witte dolfijn zijn tegengekomen die is getraind door de Russische marine. Rusland heeft een trainingsprogramma om zogeheten oorlogsdolfijnen op te leiden.

Marlies van Leeuwen 29 apr. 2019 Laatste update: 29-04-19, 16:20

Vissers in de buurt van het eilandje Ingøy, in het uiterste noorden van Noorwegen, meldden vorige week dat een witte beloega-dolfijn, die een opvallend harnas droeg, hun visserbootjes begon aan te vallen. ,,We wilden onze netten in het water werpen toen we een walvisachtige tussen de boten zagen zwemmen. Hij kwam naar ons toe en we zagen dat hij een soort harnas droeg’’, vertelt visser Joar Hesten aan de Noorse tv-zender NRK. Het dier begon aan de touwen en kabels aan de zijkanten van de boten te trekken. ,,Ik denk dat hij hulp nodig had.’’

Biologen van de Marine Dienst van Visserij hebben inmiddels het harnas van de witte dolfijn verwijderd. © Fiskeridirektoratet

Als de dolfijn uit Rusland komt - en we hebben alle redenen om dat aan te nemen - is hij voor het leger getraind
Martin Biuw, zeebioloog

De visser lichtte Noorse marien biologen in. Jørgen Wiig, inspecteur bij de directie van de Marine Dienst van de Visserij, reisde met een assistent af naar de vissers. Met kabeljauwfilets lokten ze het dier en na een aantal pogingen lukte het om het harnas te verwijderen. ,,Dit is een tammer dier dat gewend is om voedsel te krijgen, dus dat is waarschijnlijk waarom het de vissers heeft opgezocht’’, zegt hij tegen dagblad Verdens Gang.

In het harnas stond ‘eigendom van St. Petersburg’. Wiig vermoedt daarom dat de witte walvis is ontsnapt uit de Russische marinebasis van Moermansk, dat niet ver aan de andere kant van de grens ligt. Andere marinebiologen ondersteunen die theorie en denken dat het dier zijn harnas niet voor wetenschappelijk onderzoek droeg. ,,Als de dolfijn uit Rusland komt - en we hebben alle redenen om dat aan te nemen - is hij voor het leger getraind’’, zegt ook Martin Biuw van het Noorse Instituut voor Marineonderzoek aan NRK.

Audun Rikardsen, professor aan de Arctische Universiteit van Noorwegen zegt tegen NRK: ,,We weten dat Rusland walvissen gevangen houdt voor trainingsdoeleinden en de Russische wetenschappers die ik heb gesproken, denken dat deze van de marine in Moermansk is.’’

Het gebruik van de zeezoogdieren door de marine stamt uit de tijd van de Koude Oorlog: in de jaren 80 leidde de Sovjet-Unie dolfijnen op voor een ‘oorlogsdolfijnenbrigade’. Hun vlijmscherpe blik en uitstekende geheugen maken hen zeer geschikt voor het opsporen van wapens onder water. Het programma werd in de jaren negentig afgesloten, maar een aantal jaar geleden werd duidelijk dat de Russen opnieuw beloega's, tuimelaars en zeehonden aan het trainen waren voor militaire doeleinden. Tegelijkertijd liet president Poetin drie oude Sovjet-bases aan de arctische kust heropenen.

Onderwaterbeveiligers

Het zeebiologisch onderzoeksinstituut in Moermansk onderzoekt in opdracht van de marine of de beloega-dolfijnen zelfs gebruikt kunnen worden als ‘onderwaterbeveiligers’ van marinebasissen in poolgebieden. Ze zouden diepwaterduikers kunnen assisteren bij opdrachten en, indien nodig, vreemdelingen kunnen doden die hun territoria binnendringen. Ook worden tuimelaars en zeehonden getraind om torpedo's en mijnen op te sporen tot op een diepte van 120 meter. Uit publieke overheidsstukken blijkt dat het ministerie van Defensie in 2016 vijf dolfijnen heeft overgenomen van het dolfinarium in Moskou, schrijft The Guardian.