Vet is vet. Toch? Er wordt steeds meer onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten vet in je lijf: bruin, wit, beige... En dan maakt het ook nog uit waar dat vet precies zit. Maar wat is dan het verschil precies?
Ben je dik als je vet hebt?
Nee joh, iedereen heeft vet. En gelukkig maar. Een bepaald percentage lichaamsvet is onmisbaar voor je lichaam en sommig vetweefsel heeft zelfs een positief effect op je gewicht. Denk dan met name aan bruin vet. En de ene vorm van wit vet is minder schadelijk voor je dan de ander.
Bruin vs. wit
Eerst maar eens dat bruine vet. Dat zet de energie in je lichaam om in warmte. Die energie krijg je binnen door te eten - in de vorm van calorieën dus. Bruin vet is betrokken bij de verbranding daarvan, waardoor warmte ontstaat en je lichaamstemperatuur op peil wordt gehouden. Hoe meer en actiever je bruine vet, hoe sneller je verbranding. Onontbeerlijk voor een gezond lichaam dus! Hieronder lees je hoe je bruin vet kan stimuleren.
Wit vet daarentegen zet die energie niet om, maar slaat het op. Je vindt het rondom je organen en onder je huid (wat zich kan resulteren in zichtbaar overgewicht). Daar komen die gezellige buik of die weelderige dijen dus vandaan. Het zou in bepaalde omstandigheden mogelijk moeten zijn sommig wit vet om te zetten in bruin vet, wat een mogelijk wapen zou kunnen zijn in de strijd tegen massaal overgewicht. Logisch dus dat daar nu veel onderzoek naar wordt verricht.
Visceraal vs subcutaan
Het witte vet dat zich onder je huid bevindt, heet subcutaan vet. Een klein laagje kan zeker geen kwaad, maar een teveel kan echt schadelijk zijn. Het kan verschillende aandoeningen veroorzaken, zoals hart- en vaatziekten en diabetes type 2.
Het onzichtbare witte vet rondom je organen noemen we visceraal vet. Een teveel daarvan verslechtert de werking van die organen en zorgt bovendien dat je stoffen aanmaakt die ontstekingsbevorderend werken. Omdat je het niet ziet zitten, kan iemand die slank oogt hier wel last van hebben.
Beige vet?
Beige vet is wit vet dat zich in sommige opzichten gedraagt als bruin vet: als verbrander dus, in plaats van opslag. Hoe je wit vetweefsel zo ver krijgt om zich zo te gedragen en waarom dat dan zo werkt, wordt nog onderzocht.
Koud hè?
Kou zou in ieder geval daar wel en rol in spelen. Het is in ieder geval een belangrijke stimulans voor bruin vet.
Een Japans onderzoek toonde dat bij mensen die weinig actief bruin vet hebben, dagelijks twee uur lang in zeventien graden Celsius doorbrengen, zorgt voor een toename van de activiteit van bruin vet. Logisch ook, want dat moet aan de slag om je lichaamstemperatuur op niveau te houden. Zo stimuleer je dus de (vet)verbranding in je lijf. Extra mooi: deze vorm van je verbranding stimuleren, zorgt niet van afbraak van je spiermassa.
Zoek dus wat vaker de kou op. Dat kan bijvoorbeeld zo:
- Allereerst: wees niet zo bang voor kou. Zolang je bang bent het koud te hebben, zal je daarnaar handelen. Niet alleen bij jezelf, maar ook bij je kinderen. En dat is juist niet de bedoeling! Kinderen zijn vaker actief waardoor ze die extra kledinglaag veelal niet nodig hebben. Bovendien hebben ze van nature meer bruin vet dan volwassenen.
- Douche koud (af). Dit klinkt als een tip voor gevorderden, maar je zal zien: als je eraan gewend bent, wil je niet anders meer. Na je warme douche, haal je even diep adem en draai je die knop nog even de andere kant op. Aanvankelijk is dat best een vervelend gevoel - het beneemt je de adem - maar als je eraan went, zal je je heerlijk fris en wakker voelen. Ook goed voor de bloedsomloop.
- Is dat je te radicaal? Zet de kamertemperatuur dan net iets lager dan normaal. Dat kan je langzaamaan afbouwen. Staat je thermostaat gebruikelijk op 21 graden Celsius? Doe het dan eerst eens een graadje lager en over een paar weken dan weer een graadje eraf. Ga daarmee door tot je je op een gegeven moment prima comfortabel voelt bij een kamertemperatuur van 17 graden Celsius.
- Zet lekker een raam open! Ook als het buiten niet heel warm is. De kou doet je goed, net als de frisse lucht.
- Ook sporten in de frisse lucht helpt. Ga lekker bewegen, of dat nou een stevige wandeling is of een voetbalwedstrijd. Het mooie is dat je het van het bewegen vanzelf warm genoeg krijgt, bruin vet in actie.
- Trek eens wat uit. Je hoeft het niet constant heel warm te hebben. Laat je sjaal aan de kapstok hangen of trek een laagje minder aan.
Van bovenstaande maatregelen is overigens nog niet hard aangetoond dat ze op de lange termijn ook echt een gunstig effect hebben op overgewicht, dat zal nog verder onderzocht moeten worden. Maar kwaad kan het ook niet. Kijk wat voor jou het beste werkt.
Peper
Ook op je bord kan je een verschil(letje) maken: met rode peper. Hierin zit veel capsaïcine, wat ook de activiteit van bruin vet stimuleert. Er zijn aanwijzingen dat dit stofje ook zorgt voor een afname van het witte (slechte) vet, met behoud van spieren.
Voor dit artikel werkten we samen met Dokterdokter.nl. Daar vind je nog veel meer artikelen over vetverbranding, afvallen en een gezonde levensstijl.
