Direct naar artikelinhoud
Opinie

Games zijn geen gewone spelletjes, ze zijn gemaakt om jongeren verslaafd te krijgen

Games zijn geen gewone spelletjes, ze zijn gemaakt om jongeren verslaafd te krijgen
Beeld ANP

Games zijn niet gewoon spelletjes. Ze zijn gemaakt om met name het gedrag van jongeren te manipuleren, aldus Michiel Smit, auteur van ‘Gameboy’.

Fortnite, het grootste computerspel ter wereld, zou verboden moeten worden, zei prins Harry onlangs in een discussie over de mentale gezondheid van jongeren. “Het is gecreëerd om verslaafd te maken – een verslaving die je zolang mogelijk aan de computer kluistert. Volkomen onverantwoord.” En hij heeft een punt.

Dat games donkere kanten kunnen hebben is bekend. Maar Harry haalt niet voor niets specifiek uit naar Fortnite. Sommige games zijn verslavender dan andere, het cartoonachtige Fortnite voorop. Games hebben natuurlijk ook positieve toepassingen, maar het zijn de meer verslavende varianten die de miljarden binnen harken.

Ook in Nederland wordt veel gegamed. Een op de drie jongeren (pakweg een miljoen) speelt dagelijks een uur of meer. Door marktwerking zullen commerciëlere games enkel schadelijker worden.

Jongeren staan steeds centraler in het vizier van gameontwikkelaars

Vanaf de geboorte van de Gameboy in 1989 tot nu hebben games een monstergroei doorgemaakt. Ze vormen de grootste en hardst groeiende entertainmentindustrie met grofweg dubbel de omzet van Hollywood. Het verdienmodel van nieuwe generatie Free-to-Play games (League of Legends, Fortnite, Apex Legend etc) is om de aandacht van gebruikers te grijpen, die vast te houden en ze te motiveren tot ‘ingame’ aankopen via microtransacties. Met zo’n 138 miljard dollar omzet in 2018 lukt ze dat heel aardig.

Dit gigantische marktsucces komt door een combinatie van doelgroep, medium en middelen. Jongeren staan steeds centraler in het vizier van gameontwikkelaars. Ze hebben de meeste vrije tijd, zijn doorgaans het meest plooibaar en kunnen nog het langst gamer blijven. Schermen in alle soorten en maten hebben het huis en vaak zelfs de slaapkamer geïnfiltreerd en zijn omnipresent.

Manipulatie van gedrag

Qua middelen bedient de industrie zich van een groeiend scala aan psycho- en neurobiologische beïnvloedingsmethoden. Talloze andere technieken omwikkelen de gamer in een virtuele stimulatiestructuur. Bijvoorbeeld loot boxes, schatkistjes die tijdens het spelen (tegen betaling) te verkrijgen zijn. Games zijn allang niet meer gewoon spelletjes. Achter de schermen werken talloze professionals aan de manipulatie van gedrag. In mijn boek ‘Gameboy’ beschrijf ik de invloed van games op de geest tijdens de verschillende stadia van opgroeien. Die invloed is niet subtiel.

Games als Fortnite zijn ogenschijnlijk complex maar in wezen nog altijd zeer simplistisch. Er is een arena, er zijn wapens, er zijn anderen en die moeten dood. Door dag in dag uit uren te gamen groeide mijn tienergeest al net zo simplistisch waardoor ik steeds minder aansloot bij de wereld om me heen.

De hightech miljardenbedrijven die commerciële games produceren, concurreren in het bespelen van gamers. Succesformules worden geïmiteerd en doorontwikkeld. De trukendoos met digitaal lokaas wordt almaar groter en effectiever. Marktprincipes leiden ons zo via een race naar de bodem naar games als moderne rattenvangers van Hamelen die de aandacht en motivatie van gamers wegzuigen bij gezinnen, school, relaties en andere levensdomeinen. Lang niet ieder gezin slaagt erin deze oprukkende cyberwerelden een gezonde plaats te geven.

De knop moet om en dus is het duwtje van de Britse prins welkom. Voor ouders, scholen en overheden is het cruciaal om bewuster te worden van dit fenomeen en regels op te stellen. Als men niet zelf actief jongeren begeleidt dan nemen games die taak sluipenderwijs over. Dan wordt het zoals Harry zei, ‘wachten tot het leed zich voltrekt.

Lees ook:

Verslaafd aan games, is dat een ziekte?

Gameverslaving komt bij de Wereldgezondheidsorganisatie te boek te staan als ziektebeeld. Dat leidt tot grote verdeeldheid onder wetenschappers.

Kijken naar spelende gamers is ongekend populair

Kijken naar iemand die gamet, hoe leuk is dat? Héél leuk, vinden duizenden kinderen én volwassenen: de gamevlog is na muziek de populairste categorie op YouTube. Dit weekend komen de sterspelers naar Utrecht om hun fans te ontmoeten op de Dutch YouTube Gathering.

Heeft urenlang gamen en chatten misschien ook enig nut?

Waarom klagen ouders altijd over te veel schermuren. Misschien levert gamen ook iets op?