Netanyahu loopt warm voor vijfde termijn als premier van Israël en stevent af op record

Na de eerste voorlopige uitslagen glom Benjamin Netanyahu ’s gisteravond laat al van trots. Zijn rechtse Likud ging in de race om de grootste partij nek-aan-nek met de centrumlinkse alliantie Kahol Lavan (Blauw en Wit) van rivaal Benny Gantz. Zij zou Likud niet overvleugelen zoals was voorspeld in sommige peilingen.

Pas gistermiddag kwam er zekerheid na het tellen van de allerlaatste stemmen. Likud en Kahol Lavan krijgen allebei 35 zetels. Daarmee is het pleit beslist: alleen Likud kan met haar rechts-nationalistische en religieuze bondgenoten een meerderheidscoalitie vormen. Zij hebben samen 65 van de 120 zetels in de Knesset, het parlement.

Kahol Lavan heeft het nakijken, want haar potentiële coalitiegenoten, linkse en Arabisch-Israëlische partijen, leden flinke verliezen. De vorming van een regering van nationale eenheid, met Likud en Kahol Lavan, was door beide partijen al met klem uitgesloten.

Met zijn zege heeft Benjamin Netanyahu (69), ‘Bibi’ voor vrienden, wederom het onmogelijke gepresteerd. In februari leek hij dood en begraven omdat het Openbaar Ministerie toen besloot hem te vervolgen voor corruptie, fraude en machtsmisbruik. Maar de ‘politieke heksenjacht’, zoals Netanyahu de vervolging noemt, gaf hem extra energie.

Netanyahu maakte zijn faam waar als straatvechter. De oppositie en Benny Gantz beschuldigden hem van ‘karaktermoord’. Hij maakte van veiligheid hét verkiezingsthema, deed gedurfde beloften, zoals de annexatie van de Westelijke Jordaanoever. Luitenant-generaal Benny Gantz, ooit door Netanhayu benoemd tot bevelhebber, beloofde het verdeelde land met ‘schone politiek’ te herenigen. ,,De staat is de weg kwijt’’, aldus Gantz.

Met zijn snoeiharde campagne en zege bevestigt Netanyahu zijn naam als ‘de man die van stront goud kan maken’. Hij kan straks beginnen aan een vijfde termijn als premier. Later dit jaar kan hij de langstzittende premier in de geschiedenis van Israël worden, een prestatie die nu in handen is van de ‘vader des vaderlands’, wijlen David Ben-Goerion, de stichter van de joodse staat.

De nieuwe regering laat nog enkele weken op zich wachten. Na consultatie van alle partijen wijst de president Reuven Rivlin een formateur aan. Netanyahu heeft beloofd dat hij haast zal maken. Hij wil zijn conservatief-nationalistische beleid voorzetten. Hij voelt niets voor de ‘tweestatenoplossing’ waarmee de internationale wereld het slepende Israëlisch-Palestijnse conflict wil oplossen. Hij wacht nu allereerst op het vredesinitiatief dat Donald Trump binnenkort bekend wil maken.

,,Het zal een rechtse regering worden, maar ik zal voor iedereen de premier zijn. Voor rechts, links, joden en niet-joden. Voor alle burgers van Israël’’, zei Netanyahu in een eerste, dolblije reactie. ,,Het ontroert me dat het volk me voor de vijfde keer zijn vertrouwen geeft.’’ Zijn aanhangers waren door het dolle heen. Minutenlang scandeerden zij een van zijn bijnamen: ,,Bibi, de koning van Israël.’’

Hoe onaantastbaar hun leider daadwerkelijk is, zal nog moeten blijken. Israëls hoogste aanklager, Avichai Mandelbit, zegt dat onderzoek genoeg heeft opgeleverd om Netanyahu in staat van beschuldiging te stellen. Nu de verkiezingen voorbij zijn, zal het OM inzage moeten geven in de verzamelde bewijzen. De premier zou giften van rijke zakenmensen hebben geaccepteerd. Hij zou mensen hebben voorgetrokken om een betere pers te krijgen.

Een datum voor de finale hoorzitting, waarop de premier en zijn advocaten de beschuldigingen kunnen aanvechten, is nog niet vastgesteld. Volgens Mandelbit is het aan het Hooggerechtshof om te bepalen of Netanyahu moet aftreden als premier als hij officieel is aangeklaagd. Likuds bondgenoten zullen daar niet op aandringen en er gaan geruchten dat Netanyahu aanstuurt op wetgeving die premiers immuniteit geeft zolang zij in functie zijn.