Hoe Junkie XL na Elvis-remix ook als ondernemer Hollywood veroverde

Iedere ondernemer wil zijn bedrijf zo groot, mooi en succesvol mogelijk maken. Voor een ondernemer in de entertainmentbusiness betekent dat maar één ding: slagen in Hollywood. Menig artiest of producer droomt ervan, weinigen halen het. En voor wie uit Nederland komt ligt dat beloofde land nog veel verder weg. Toch is het Tom Holkenborg (51) gelukt, schrijft De Ondernemer. Onder zijn artiestennaam Junkie XL was hij succesvol vanaf zijn debuutalbum Saturday Teenage Kick (1997). Nadat hij in 2002 een wereldhit scoorde met een remix van het Elvis Presley-nummer ‘A Little Less Conversation’ gingen er veel deuren voor hem open in de internationale muziekwereld.

Holkenborg greep het momentum van zijn hit aan om in 2003 naar Los Angeles te vertrekken en daar filmcomponist te worden. Vele grote soundtracks later kan hij tevreden vaststellen dat zijn missie geslaagd is. Maar het ging allemaal niet vanzelf, vertelt Holkenborgs manager en zakelijk partner Michiel Groeneveld (43). En belangrijker: ze zijn nog lang niet klaar.

Het verhaal van Groeneveld en Holkenborg begon in Café Thijssen, hartje Amsterdam. Eerstgenoemde stond er achter de bar, Holkenborg dronk er altijd een kop koffie op weg naar zijn studio op de nabijgelegen Brouwersgracht. Groeneveld studeerde toen al rechten, het caféwerk was een bijverdienste. ,,Tom en ik hadden meteen een klik. Dat kwam toch vooral door muziek. We zaten in dezelfde hoek, dus daar hadden we het vooral over.”

Holkenborgs succes groeide en hij besloot dat er te weinig kansen voor hem waren in Nederland. Musicsupervisor Jason Bentley, die onder meer muziek licenseerde voor de film The Matrix, was Junkie XL-fan en overtuigde hem ervan dat hij in Los Angeles kon slagen. Groeneveld: ,,Tom had altijd al een oog op filmcompositie, dat is waar hij wilde eindigen. LA is dan de logische stap.” Maar wel een grote stap. ,,Ja, je laat op zo’n moment alles achter. Je gaat zonder garanties. Het is niet alsof er op dat moment een groot project op ons wachtte.”

Holkenborg had inmiddels voldoende financiën en werk, onder meer door remixes en commercials, om het een tijd uit te zingen in de peperdure stad. Hij tourde in die tijd bovendien nog over de hele wereld. Besloten werd dat hij het een halfjaar zou proberen en als LA beviel zou ook Groeneveld met zijn gezin overkomen. Hij wist al wat de American lifestyle inhield. Opgegroeid in Bavel, vlakbij Breda, leefde hij tussen zijn 15de en zijn 18de met zijn ouders in Texas, waar zijn vader als straaljagerpiloot op de NATO-trainingsbasis werd geposteerd. Na een halfjaar kwam het beloofde belletje: Holkenborg bleef in zonnig Californië.

Holkenborg had al wat kleinere klussen in de filmindustrie gedaan, ook in Nederland (De Gelukkige Huisvrouw in 2010), maar het begon pas echt te lopen toen hij werd benaderd door Hans Zimmer, een van de succesvolste filmcomponisten aller tijden. ,,Die heeft hem wel drie keer gevraagd om eens langs te komen. Hij zag het helemaal zitten in Tom en wilde hem graag als assistent. Maar Tom wilde alleen met Hans samenwerken als hij composer-credits kreeg. Door de jaren heen heeft Hans ons wel geweldig geholpen.”

De doorbraak kwam met 300 - Rise Of An Empire (2014), een grote Warner Brothers-film die het goed deed. ,,De oorspronkelijke componist moest weg en Tom heeft hem toen vervangen. Daar waren ze zo tevreden over dat ie gelijk de week erna naar Sydney kon vliegen voor een ontmoeting met de regisseur van Mad Max - Fury Road.”

Groeneveld zelf managede aanvankelijk ook andere artiesten, zoals Aeroplane en Yonderboi, en hij deed een jaar lang consultancy voor DJ Fedde Le Grand. ,,Dat ging best goed hoor, maar met Tom is het anders; we weten echt wat we aan elkaar hebben.” Hij trad in Santa Monica toe tot het grote artiestenmanagementbureau 3D van Dave Holmes, de manager van Coldplay. ,,Ik wilde in die tijd mijn artiestenstal uitbreiden. Bij 3D had ik meer contacten, kon ik meer bereiken voor mijn artiesten, en had ik meer ingangen in de grotere wereld. Ook Jonathan Kessler, de manager van Depeche Mode, zat er op kantoor.”

Groeneveld leerde van deze kopstukken in de entertainmentwereld vooral hoe je op dat niveau werkt. ,,Als je ziet hoe mensen dat doen, dan wordt het opeens haalbaarder. ‘O, zo maak je dus deals!’ Het hielp mij enorm om dat te zien. Daarna moet je het natuurlijk nog wel zelf doen. Je moet jezelf handhaven, je eigen manier van zakendoen ontdekken, en die ook vasthouden.”

Jezelf blijven als nuchtere Brabander in het keiharde Hollywood; hoe doet hij dat? ,,Door gewoon af en toe naar mijn moeder in Breda te gaan en in Amsterdam mijn oude vrienden te bezoeken.” En eerlijk duurt het langst, weet hij. ,,Managers die artiesten naaien hebben echt een houdbaarheidsdatum.” Als lichtende voorbeelden noemt hij Holmes, Kessler, maar ook Paul McGuinness van U2. ,,Je ziet dat artiesten vaak hun hele carrière bij zulke mensen blijven omdat er een groot wederzijds vertrouwen is. Zelf heb ik dat met Tom.”

Toch, hij werkt nu in een miljardenindustrie. En hoe meer er op het spel staat, hoe harder doorgaans het klimaat. Groeneveld ontkent dat niet. ,,Je moet je wel makkelijk over dingen heen kunnen zetten. Beslissingen worden met weinig compassie gemaakt, puur vanuit de getallen. Een voorbeeld: Tom had de muziek voor de film Justice League al helemaal af. Toen werd er een nieuwe regisseur op gezet en die besloot met zijn eigen mensen te gaan werken, dus ook voor de muziek. Dat is wel een klap ja. Ze zeggen weleens: bij films is het net als met worst; je wil het wel eten maar je wil niet zien hoe het gemaakt is.”

De naam Junkie XL prijkt inmiddels op de aftiteling van vele succesvolle films. Later dit jaar komen daar Sonic The Hedgehog en Terminator Dark Fate nog bij. Maar het kan altijd beter, vindt Groeneveld. ,,Mad Max en Deadpool zijn grote films, maar niet de allergrootste. We zijn ambitieus en zijn nog steeds de ladder aan het beklimmen. Dat heeft veel met vertrouwen te maken. De budgets zijn enorm, de risico’s dus ook. Studio’s willen zien dat je in dat soort projecten je verantwoordelijkheid draagt en ook op tijd levert.”

Zelf staat Groeneveld op de aftiteling met ‘music production services’. Hij legt uit wat dat inhoudt: ,,Voor een filmproject maken we zogenaamde package-deals. Het hele muziekbudget komt bij ons en wij regelen alles van A tot Z: de opnames, muziek-editors, mixers, alles. De filmstudio niets hoeft te doen tot aan het zogenaamde dubbing-stadium, waar de muziek aan het beeld wordt gekoppeld.”

De vergoeding voor zo’n productie bestaat meestal uit een fee. Daar zijn allerlei constructies voor. Daarnaast is er soms een bonussysteem. Interessant voor de muziekproducers: iedere keer dat een film buiten Amerika wordt gedraaid krijgen ze daar een percentage voor. ,,Dat levert op zich niet zo heel veel op,” zegt Groeneveld, ,,maar een Alita leverde buiten Amerika al 300 miljoen dollar op. Kijk, dan wordt het wel interessant.”

De fees lopen sterk uiteen en kunnen variëren van 25.000 dollar voor een indie-film, tot 500.000 á 2 miljoen dollar voor een Hollywoord-blockbuster. Voor Nederlandse componisten die gelijk met dollartekens in de ogen de oceaan willen oversteken, heeft Groeneveld een reality-check: ,,Je moet wel weten dat we negen man personeel in dienst hebben en negen dure studio’s runnen. Mensen verkijken zich daar echt enorm op. Zakelijk probeer ik per film tussen de 30 en 40 procent winst over te houden. En daar moet je natuurlijk nog belasting over betalen. Ja, zelfs in Amerika. En LA is ook echt een dure stad. Ik ga niet klagen maar mensen denken dat we helemaal binnen zijn en nooit meer hoeven te werken. Nou, zover zijn wij echt nog niet.”

Holkenborg en Groeneveld willen nog altijd meer. Het partnership zit nooit stil en ontwikkelt voortdurend nieuwe projecten. Zo ging in 2015 de YouTube-serie Studio Time with Junkie XL van start, waarin componisten, producers en muzikanten over de schouder van Holkenborg mogen meekijken. Dit educatieve kanaal met 100.000 abonnees kreeg onlangs een vervolg in SCORE Academy, een complete opleiding voor jonge componeertalenten. Een jaar lang mogen ze meelopen in de studio van Junkie XL, met – als ze het goed doen – misschien wel een job als bekroning. Afgelopen januari startte ook Junkie XL Brass by Tom Holkenborg, een samplebibliotheek van blaasinstrumenten.

Met al die lopende en nieuwe projecten zit Groeneveld nog wel een tijdje in LA. Heimwee heeft hij niet. ,,Mijn kinderen zijn 13 en 16 en die maken hier in ieder geval hun high school af. Maar in de zomer gaan we altijd ruim een maand naar Nederland, zodat zij ook de affiniteit met óns land behouden. En dankzij het internet is de wereld zoveel kleiner. Ik kijk gewoon nog Eredivisie-voetbal via Uitzending Gemist.”

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!