Direct naar artikelinhoud

De Tweede Kamer blijft erbij: terughalen van kinderen én ouders is geen optie

Het Syrische kamp Al-Hol, waar de driejarige Soumaya overleed.Beeld AFP

Na het overlijden van een driejarig Nederlands meisje in een Syrisch opvangkamp, neemt de druk toe om met een oplossing voor kinderen in de kampen te komen. Tweede Kamerleden verlaten voorlopig hun standpunten niet: het terughalen van de kinderen én hun ouders is geen optie.

De meerderheid in de Tweede Kamer wil niet dat mensen die uitreisden om zich aan te sluiten bij terreurgroep Islamitische Staat, terugkeren naar Nederland. Als dat betekent dat ook hun kinderen achterblijven in het onveilige gebied, dan moet dat maar, zegt VVD-Kamerlid Antoinette Laan. “Dat is naar om te zeggen, want die kinderen hebben er niet voor gekozen. Maar hun ouders wel.” Het scheiden van moeder en kind is geen optie, tenzij ouders daar nadrukkelijk toestemming voor geven.

Onveilig

De situatie in en rond de kampen is onveilig, blijkt wederom uit de dood van de driejarige Soumaya. Zij is de dochter van Angela B. uit Soesterberg, die in 2014 naar Syrië vertrok. Soumaya raakte twee weken geleden gewond bij een bombardement in Baghouz, één van de laatste bolwerken van IS. Donderdag bezweek zij in het Koerdische kamp Al-Hol aan haar verwondingen, waar zij inmiddels was aangekomen met haar moeder en haar broertje. In Koerdische kampen in Syrië bevinden zich zo’n 65 kinderen met één of twee van hun ouders. Dit aantal loopt op.

De dood van het meisje maakt de noodzaak nog schrijnender
Joël Voordewind, Tweede Kamerlid (ChristenUnie)

Het incident vergroot de urgentie om een oplossing te vinden voor de kinderen, zegt D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma. “Ons standpunt blijft daarbij dat het kabinet alles op alles moet zetten om te voorkomen dat de jihadi’s onder hun gerechtigde straf uitkomen, of ongecontroleerd naar Nederland kunnen reizen. Het kabinet is daarin te afwachtend.” Kinderen mogen niet het slachtoffer worden van de keuzes van hun ouders, zegt Sjoerdsma.

Rode Kruis

Minister Ferd Grapperhaus van justitie ‘zoekt naar mogelijkheden’ om een deel van de Nederlandse moeders en hun kinderen terug te halen. Eerder drongen verschillende organisaties en belanghebbenden, waaronder de Kinderombudsman en advocaten er al op aan om de kinderen naar Nederland te brengen. Ook president Donald Trump van de Verenigde Staten riep Europese landen op om IS-strijders en hun kinderen terug te halen. Duitsland en Frankrijk hebben dat inmiddels gedaan.

Eerder deze week bood het Rode Kruis aan om te helpen bij het terughalen van de kinderen. VVD en CDA reageerden afwijzend, omdat zij vinden dat de hulporganisatie onafhankelijk moet blijven, hun coalitiepartners D66 en ChristenUnie willen onderzoeken of dit mogelijk is. 

CU-Kamerlid Joël Voordewind noemt het ‘een serieuze optie’. “De dood van het meisje maakt de noodzaak nog schrijnender.” Maar ook de ChristenUnie geeft de voorkeur aan berechting van IS-strijders in Syrië zelf, bijvoorbeeld door een internationaal tribunaal.

Veel Kamerleden kunnen zich vinden in de oprichting van zo’n internationaal hof. Volgens SP-Kamerlid Ronald van Raak heeft het “de voorkeur om iemand te berecht op de plek waar de misdaden zijn gepleegd.” Een tribunaal zou buiten de Verenigde Naties om opgezet moeten worden, omdat er binnen de VN geen meerderheid voor is. Minister Stef Blok van buitenlandse zaken heeft de Kamer toegezegd om de mogelijkheden voor zo’n tribunaal te onderzoeken.

Lees ook:

De dood van een kind in Syrië wijst ons weer op een gevoelige kwestie

Soumaya is zeker niet het eerste kind van Nederlandse ouders dat in Syrië overlijdt. Naar eigen zeggen verloren Arnhemmer Yago R. en zijn Britse vrouw drie kinderen. 

Jihadkinderen komen mogelijk toch naar Nederland

Het kabinet zoekt naar mogelijkheden om Nederlandse moeders en hun kinderen die zich bij Islamitische Staat in Syrië hadden aangesloten terug te halen. Minister Ferd Grapperhaus (justitie) zei met Koerdische strijdgroepen te kijken wat de meest werkbare manier is.