Amsterdam nam vorig jaar het besluit om de drukte op de volle fietspaden te verlichten. Een toenemende verkeersveiligheid en bereikbaarheid waren ook belangrijke redenen voor de gemeente. Een grote verandering voor berijders van de snorfiets, die niet ophoudt bij het wisselen van rijbaan. Vanaf maandag zijn de snorfietsers ook verplicht om een helm te dragen.
De eerste twee maanden proberen verkeersregelaars alles in goede banen te leiden, geholpen door verkeersborden en wegmarkeringen. "Automobilisten en andere weggebruikers moeten dus rekening houden met snorfietsers op de weg", zegt een woordvoerder van de gemeente. "Dat betekent: voldoende afstand houden tot snorfietsers hun snelheid aanpassen als dat nodig is en alleen inhalen als dat toegestaan en veilig is."
'De zwaksten van het stel'
Desondanks zal het wennen zijn voor alle verkeersdeelnemers, vooral voor snorfietsers. "Voor hen zal de overgang groot zijn", zegt verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen. "Aan de ene kant ben je de koning van het fietspad, nu gaan ze naar de kant waar ze de zwaksten van het stel zijn. Het wordt ook een heel ding voor de automobilist. Ik verwacht niet dat zij zich braaf gaan gedragen nu die snorfietsen ook op de rijbaan opduiken."
Volgens Tertoolen had Amsterdam geen andere mogelijkheid dan het nemen van dit besluit. "Het hangt samen met te smalle fietspaden en te veel voertuigen die daar gebruik van maken", zegt de verkeerspsycholoog. "Veel van die fietspaden zijn in de vorige eeuw aangelegd. Nu heb je naast fietsen ook elektrische fietsen, snorfietsen en allerlei andere kleine voertuigen. Het is te vol geworden."
Snorfiets naar rijbaan
- In 2018 waren er 720.469 snorfietsen in Nederland
- Snorfiets: Lichte vorm van bromfiets en herkenbaar aan blauw kenteken. Rijdt maximaal 25 kilometer per uur
- Bromfiets: Heeft een maximale snelheid van 45 kilometer per uur en rijdt sinds 1999 op de rijbaan
Branchevereniging BOVAG ziet dat er in het eerste kwartaal van dit jaar minder snorfietsen zijn verkocht in Noord-Holland. "Dit jaar zijn er bijna twaalfhonderd verkocht", zegt woordvoerder Tom Huyskens. "Dat lag de jaren daarvoor tussen de vijftienhonderd en tweeduizend. Het aantal verkochte bromfietsen is wel toegenomen tot zeventienhonderd. Eerst lag dat rond de duizend."
Volgens Huyskens zeggen veel snorfietsers in Amsterdam tegen verkopers dat ze niet meer durven. "Zij hebben bewust gekozen voor de luwte van het fietspad en zijn bang voor de rijbaan met vrachtwagens en bussen."
De snorfietsverkoop rond Amsterdam is afgenomen. (Foto: ANP)
Ook Utrecht wil brommers en snorfietsen naar rijbaan sturen
Andere grote steden zullen het besluit van Amsterdam naar verwachting volgen. Ook de gemeente Utrecht wil de doorstroming en verkeersveiligheid verbeteren door brommers en snorfietsen naar de rijbaan te sturen. Naar verwachting neemt de gemeente dit voorjaar een besluit over wanneer en op welke wegen dit gaat gebeuren.
Ook Den Haag onderzoekt de mogelijkheden. Het gemeentebestuur sprak eerder al af dat snorfietsen zoveel mogelijk van de fietspaden geweerd gaan worden. Gemeentes moeten hun maatregel met een gedegen motivatie voorleggen aan het ministerie voor Infrastructuur, dat het uiteindelijk goed moet keuren.
'Een klein foutje kan fataal zijn'
Rob Stomphorst van Veilig Verkeer Nederland (VVN) vergelijkt de maatregel met de gang van bromfiets naar de rijbaan in 1999. "Je plaatst een relatief snel voertuig van het fietspad naar de rijbaan", zegt hij. "Destijds is dat ook goed gegaan. Bromfietsen kunnen qua snelheid wel beter mee met auto's, maar in de binnenstad rijdt het verkeer doorgaans toch geen 50 meer. Snorfietsers zullen beter opletten op de rijbaan. Ze moeten wel met dat zwaardere verkeer om zich heen. Dat is een soort natuurlijke vijand, waardoor ze alerter moeten zijn. Een klein foutje kan fataal zijn."
Stomphorst voorziet aanvullende maatregelen voor de binnensteden om de veiligheid te vergroten. "Hoge snelheid maken is er toch niet meer bij in de binnenstad, dus misschien moeten we kijken of we de snelheid terug kunnen brengen naar 30 kilometer per uur", aldus Stomphorst.
Snorfietsers worden vogelvrij verklaard
BOVAG verwacht echter dat de onveiligheid in Amsterdam vanaf maandag gaat toenemen. "Het is niet goed onderzocht wat het effect is voor de verkeersveiligheid, waardoor het een experiment met mensenlevens is. Snorfietsers worden vogelvrij verklaard", aldus Huyskens.
Ook denkt de branchevereniging niet dat het verplaatsen van de snorfietsers de drukte in de binnensteden gaat oplossen. "Het is een doekje voor het bloeden, want de drukte op het fietspad wordt veroorzaakt door het toenemende aantal fietsen en nieuwe voertuigen, zoals de elektrische step. Amsterdam is qua drukte volstrekt uniek. We raden andere steden dan ook sterk af dit voorbeeld te volgen."
'De toekomst is voor fietsen en lopen'
De VVN acht het mogelijk dat dit een opmaat is naar een autoluwe of -loze binnenstad. "De argumenten daarvoor komen voornamelijk uit de milieuhoek, maar de verkeersveiligheid speelt ook mee", aldus Stomphorst. "Een andere mooie oplossing zou een snelwegfietspad zijn. Dan heb je een baan voor alleen fietsen, maar in steden als Amsterdam en Den Haag is daar geen ruimte voor. Maar je bent er niet met alleen deze maatregelen. Er blijven voertuigen bijkomen, waardoor de fietspaden zullen dichtslibben."
Verkeerspsycholoog Tertoolen denkt ook dat de ruimte voor de fiets op den duur ten koste gaat van ander verkeer, zoals bussen en auto's. "In de binnensteden is er geen ruimte voor uitbreiding. De toekomst is voor de fiets en het lopen. Naast de milieu-afwegingen is het ook gezonder en de enige manier om soepel van de ene naar de andere kant van de stad te komen. Met de auto lukt dat vaak niet meer."
NUjij: Uitgelichte reacties