Zweepslagen en elektrische schokken in gevangenis: komen meer Saoedische activistes deze week vrij?

Politieke gevangenen in Saoedi-Arabië lijden aan ondervoeding, brandwonden, snij- en schaafwonden, staat volgens The Guardian in gelekte medische rapporten die bedoeld zouden zijn voor de regerende koning Salman van het land. Hoewel het regime ontkent dat gevangenen worden gemarteld, lijken de rapporten het eerste gedocumenteerde bewijs van ernstige lichamelijke mishandelingen.

De rapporten zouden zijn opgesteld met het oog op een eventueel pardon voor zo'n zestig gevangenen, vooral vrouwen, dat de koning zou overwegen. De druk op het zwaar conservatieve koninkrijk is toegenomen sinds de moord op de dissidente journalist Jamal Khashoggi. Ook kwamen er verhalen naar buiten dat vrouwelijke activisten in gevangenschap zweepslagen en elektrische schokken hebben gekregen. 

Donderdag werden drie Saoedische vrouwen uit de gevangenis vrijgelaten, bijna een jaar nadat zij samen met andere vrouwen werden opgepakt. De timing was destijds opmerkelijk: de vrouwen hadden jarenlang gestreden voor gelijke rechten, waaronder het recht om auto te mogen rijden. Dat laatste recht werd in juni vorig jaar ingevoerd.

Vorige week stonden ongeveer tien vrouwen die nog vastzitten voor de rechter. Tijdens de rechtszitting, waar overigens geen buitenlandse journalisten, diplomaten of waarnemers bij mochten zijn, vertelden de vrouwen volgens persbureau AP dat ze zweepslagen en elektrische schokken hebben gekregen en op een geheime locatie zijn gewaterboard door gemaskerde mannen. 

Een aantal vrouwen vertelde dat ze waren betast en bedreigd met verkrachting en de dood. Een van de vrouwen zou hebben geprobeerd zelfmoord te plegen. 

Onder de vrijgelaten vrouwen is hoogleraar Aziza Youssef, inmiddels grootmoeder en boven de 70, die als een van de eerste vrouwen in het land openlijk opkwam voor het recht om auto te rijden en afschaffing van de voogdij van mannen over vrouwelijke familieleden. 

Ook de Saoedische wetenschapper en blogger Eman al-Nafjan, die internationaal bekend werd nadat zij in 2011 uit protest met een auto door de straten van de hoofdstad Riyad reed.

Tegen de vrouwen zijn nooit openbare beschuldigingen geuit. Ze werden door de staatsmedia in Saoedi-Arabië afgeschilderd als landverraders. Volgens mensenrechtenorganisatie Human Righ Watch zijn hun arrestaties gerelateerd aan hun acties voor gelijke rechten.

Mogelijk komen vandaag en later deze week meer vrouwen op borgtocht vrij.