Direct naar artikelinhoud
Opinie

Orbán schendt de Europese idealen en de Europese Volkspartij laat hem zijn gang gaan

De Hongaarse premier Viktor Orbán tijdens de top van de Europese Volkspartij in september in Salzburg.Beeld AFP

Orbán schendt de Europese idealen en de Europese Volkspartij doet daar nauwelijks iets tegen, schrijft Gijs de Vries, van de London School of Economics and Political Science.  

Jean Monnet, Maurice Schuman, Konrad Adenauer, Alcide de Gasperi: christen-democraten stonden aan de wieg van de EU. Voor hen was Europa eerst en vooral een moreel project. Banden smeden tussen volken die elkaar eeuwenlang onverzoenlijk naar het leven hadden gestaan. En zo een gemeenschap bouwen waar macht zich buigt voor recht. Drie jaar geleden kreeg paus Franciscus de Charlemagneprijs voor zijn verdiensten voor Europa. Jarenlang zetten ook Nederlandse katholieken en protestanten zich in voor de EU als baken van verzoening en recht. Tot vorige week. Toen besloten de Europese christen-democraten dat de partij van Viktor Orbán lid mag blijven van hun Europese Volkspartij.

In Hongarije heeft Orbán de rechters onder politieke controle gebracht. Dat overkwam ook de centrale bank en andere instellingen. Onafhankelijke media zijn gemuilkorfd, de academische vrijheid is beknot en critici wordt de mond gesnoerd. Tegen de van oorsprong Hongaarse filantroop Soros wordt een antisemitische campagne gevoerd.

Orbán veracht de kernwaarden van de EU. Hij zet nationalisme en antisemitisme in als partijpolitieke instrumenten en heeft lak aan verzoening en recht. Daar had de EVP allang scherp afstand van moeten nemen. Maar pas toen hij ook Europees Commissievoorzitter Juncker aanviel, een christen-democraat, reageerde de EVP met een sanctie. Orbáns partij Fidesz werd geschorst, tot Orbán de aanvallen op Juncker staakt en de juridische status van de door Soros meegefinancierde en door Orbán weggepeste Central European University ‘verduidelijkt’. Dit besluit van de EVP is vlees noch vis. Het is zo zwak dat Orbán er zelf triomfantelijk mee instemde. Zijn kranten vierden het als een overwinning. Op een internationale conferentie pochten Fidesz-getrouwen dat Orbán de EVP bij de neus heeft genomen. Orbán heeft zijn aanvallen op de EU weer hervat.

Europa staat op een tweesprong. Kiezen wij voor nationalisme en etnische scherpslijperij, of voor het Europa van vrijheid, verantwoordelijkheid en verdraagzaamheid? Het Europa van macht boven recht of het Europa van recht boven macht? Het ideaal dat Monnet en Adenauer bezielde is actueler dan ooit. Maar idealen scheppen verplichtingen, en de eerste van die verplichtingen is politieke moed.

De EVP stelde haar partijpolitieke belang (geen ruzie) boven haar principes en koos voor de weg van de minste weerstand.

Lees ook:

De Europese christendemocraten schorsen de partij van Orbán op de mildst mogelijke manier

De Partij van de Hongaarse premier Orbán is voorlopig buiten de Europese club van christendemocraten gezet. Maar in het Europarlement blijft de EVP-groep bij elkaar.

Hongarije beëindigt omstreden Juncker-campagne

De rechtse regering van Hongarije zou haar omstreden affichecampagne tegen de voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, op 15 maart beëindigen. Dit had regeringswoordvoerder Zoltan Kovacs zaterdag op Twitter aangekondigd.