Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Europa

Baudets Franse partners vinden ‘boreaal’ te ver gaan

Debout la France FvD-voorman Thierry Baudet verdedigt zijn gebruik van de term „boreaal”. Zijn Franse partners noemen het „extreem-rechts”.

Met een tweet hoopte Forum voor Democratie-voorman Thierry Baudet deze week de ophef over tenminste één passage in zijn veel besproken overwinningsspeech na de Provinciale Statenverkiezingen te kunnen afsluiten. „Kan die gekkigheid over het woord ‘boreaal’ nu eens afgelopen zijn?”, schreef hij donderdag. „Dat betekent gewoon ‘noordelijk’, de noordelijke sterrenhemel, de ‘Western hemisphere’. Komt van Baudelaire. Alle complottheorieën over obscure bijbetekenissen komen voort uit lachwekkende pogingen ons te framen.”

Maar bij de Franse politieke partij Debout la France, officieel partner van Baudet voor de Europese verkiezingen van eind mei, vinden ze Baudets hang naar een „boreaal” Europa, zoals hij dat ook al eerder had uitgesproken, minder onschuldig.

Blank Europa

„Als je enig historisch besef hebt, dan weet je dat boreaal Europa een term van extreem-rechts is”, zegt Jean-Philippe Tanguy. Hij staat nummer drie op de lijst voor de Europese verkiezingen en hij is de rechterhand van partijleider Nicolas Dupont-Aignan. Hij was de laatste maanden verantwoordelijk voor het zoeken naar Europese bondgenoten en kwam zo bij Baudet uit. Tanguy verwijst desgevraagd naar de in 2013 overleden Franse extreem-rechtse historicus en politicus Dominique Venner, voor wie een boreaal Europa in de eerste plaats een blank Europa was. Ook voormalig presidentskandidaat Jean-Marie Le Pen, oprichter van Front National, gebruikte het woord veelvuldig met die connotatie, zegt Tanguy. „Dat deed hij bewust om te provoceren, hij wist wat het effect was.”

Baudet was op 28 februari aanwezig bij een bijeenkomst in Parijs waarop Dupoint-Aignan aankondigde zich, met Forum, aan te willen sluiten bij ECR-fractie van ‘Europese Conservatieven en Hervormers’, waar onder andere ook de ChristenUnie en de SGP toe behoren. „Ik vind hem tamelijk modern overkomen”, zegt Tanguy bij een ontmoeting met internationale correspondenten in Parijs. „Heel bizar dat hij zo’n woord van het meest extreme deel van extreem-rechts gebruikt. Ik kan me niet voorstellen dat zijn kiezers dat wisten.” En, zegt hij, als je „boreaal” alleen als „noordelijk” zou gebruiken, dan is er nog een ander probleem. „Reken je Italië of Griekenland dan niet mee?” De ECR-groep, die pleit voor een Europa van natiestaten, telt ook partners uit Zuid-Europa.

Lees ook: Wat zei Baudet eigenlijk in zijn overwinningsspeech?

De ex-gaullist Dupont-Aignan, die intern veel steun verloor toen hij in 2017 bij de Franse presidentsverkiezingen in de tweede ronde een alliantie sloot met Marine Le Pen, zegt dat hij nu heel „voorzichtig” is bij het aangaan van samenwerkingsverbanden. „Ik vind hem erg goed, ik ken hem goed”, zegt hij over Baudet. „We willen bondgenoten die het extremisme weigeren. En Thierry Baudet is geen extremist. Het is niet Geert Wilders.” Voor alles moet „een logica van een oorlog van beschavingen” voorkomen worden. Want dat is „waanzin”, zegt hij. „Frankrijk is een land van assimilatie. Ik kijk nooit naar huidskleur, niet naar religie. Het gaat er niet om dat Europa blank is maar het gaat erom dat iedereen Europese waarden accepteert.”

En Charles Baudelaire? Tanguy haalt zijn schouders op. De Nederlandse Houellebecq-vertaler Martin de Haan zocht digitaal het volledige oeuvre van de dichter erop na. En vond hoegenaamd niets, liet hij op Twitter weten. „Een typisch Baudelaire-woord is het sowieso niet”, schrijft hij.

Nieuwkomer pagina 20-21

Update zaterdag 30 maart (22.46 uur): Jean-Philippe Tanguy van de partij Debout la France ontkent zaterdag in een persverklaring dat hij on the record met NRC gesproken heeft over de Franse connotatie van het woord “boreaal”. Dat is onjuist: NRC heeft Tanguy na afloop van een groepsgesprek met journalisten specifiek bevraagd over dit onderwerp - over off the record zijn geen afspraken gemaakt.