Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Baudet wil in Europese fractie met Poolse nationalisten, maar ChristenUnie verzet zich

Europese verkiezingen Forum voor Democratie wil zich bij de ECR-fractie voegen. De ChristenUnie verzet zich tegen de komst van Baudet, die een ‘Nexit’ bepleit.

De komst van Baudets Forum voor Democratie kan ertoe leiden dat de ChristenUnie uit de Europese ECR-fractie stapt.
De komst van Baudets Forum voor Democratie kan ertoe leiden dat de ChristenUnie uit de Europese ECR-fractie stapt. Foto Robin Utrecht/ANP

Als Forum voor Democratie eind mei wordt verkozen in het Europees Parlement dan voegt de partij zich bij de ECR-fractie van de Poolse regeringspartij PiS en de ChristenUnie/SGP. Partijleider Thierry Baudet presenteerde zich donderdag tijdens een persconferentie van ECR-kopstukken in Parijs. „Wij denken dat de EU uiteindelijk hopeloos is, maar zolang die bestaat zullen wij proberen die van binnenuit bij te sturen”, aldus Baudet vanuit Parijs.

De bijeenkomst werd georganiseerd door de Franse nationalistische partij Debout La France, die ook tot de fractie wil toetreden. De ChristenUnie ziet de komst van Baudet niet zitten en laat via een persverklaring weten zich tegen lidmaatschap van Forum te zullen verzetten.

„Zowel de ChristenUnie als de ECR-fractie kijken met een kritische blik naar Europa, maar hebben als hoofddoel de EU van binnenuit te hervormen. Forum, dat Nederland zo snel mogelijk uit de EU wil halen, past daar volgens de ChristenUnie dus niet tussen. Daarbij zijn we het volstrekt oneens met het harde migratiestandpunt en de pro-Poetin houding van Thierry Baudet en zijn partij”, aldus de ChristenUnie.

Volgens het Nederlands Dagblad noemt ook de SGP een eventueel lidmaatschap van Forum ‘onlogisch’, eveneens vanwege het Nexit-standpunt. De ChristenUnie en de SGP vormen in het Europees Parlement een gezamenlijke delegatie binnen de ECR-fractie. Die telde 75 leden in het voorjaar van 2017 en is momenteel de derde fractie in het parlement, na de veel grotere christen-democraten en sociaal-democraten.

Lees ook het profiel van FvD-lijsttrekker Derk Jan Eppink

Achterhoedegevecht

ChristenUnie en SGP lijken een achterhoedegevecht te voeren, aangezien Baudet donderdagmiddag in Parijs een prominente rol kreeg toegedicht. Hij presenteerde zich samen met de Tsjechische Europarlementariër Jan Zahradil, die door de ECR naar voren is geschoven als topkandidaat om Jean-Claude Juncker op te volgen als voorzitter van de Europese Commissie. Ook vice-voorzitter Ryszard Legutko van de PiS was aanwezig. De nationalistische Poolse regeringspartij, die regelmatig op ramkoers ligt met ‘Brussel’, vormt met 18 zetels het hart van de ECR-fractie. Daarin zitten verder onder meer de Vlaams nationalistische N-VA en de Britse Conservatives, al zijn die er na een Brexit niet meer bij.

Al in januari, tijdens de plenaire sessie van het Europees Parlement in Straatsburg, tekende Europarlementariër Peter van Dalen van de ChristenUnie bij zijn ECR-collega’s protest aan tegen een mogelijke aansluiting van Forum. Baudets lijsttrekker voor het Europees Parlement, Derk Jan Eppink, was toen al druk bij de ECR aan het lobbyen.

Woedend

In een zaal waar de ECR-fractie toen achter gesloten deuren vergaderde liepen de gemoederen hoog op. Voor Van Dalens protest was weinig begrip. Door Peter Lundgren, Europarlementariër namens de ultranationalistische Zweden-Democraten – een andere prominente partij binnen de ECR – werd Van Dalen eraan herinnerd dat ‘zijn’ ChristenUnie maar met één zetel in de ECR is vertegenwoordigd. En het potentieel aan zetels waarmee Forum voor Democratie de ECR mogelijk kan verrijken is veel hoger, zei Lundgren. Daarop verliet een woedende Van Dalen de ECR-vergadering. Mogelijk sluit de ChristenUnie zich na de Europese verkiezingen aan bij de christen-democratische fractie, waar ook het CDA toebehoort. In een recente peiling van het Europees Parlement scoort Baudet twee zetels bij de verkiezingen in mei.

Verrassend is een toetreding van Forum voor Democratie tot de ECR niet. In de tijd dat Forum nog geen politieke partij was, werkte de organisatie al nauw samen met ACRE, een overkoepelende politieke partij van de ECR. Zo ontving Forum een omstreden Europese subsidie van ACRE en trad Baudet regelmatig op als spreker tijdens partijbijeenkomsten.

Radicaal-rechts versplinterd

De presentatie van de ECR-kandidaten in Parijs toont aan dat er na de Europese verkiezingen waarschijnlijk geen sprake zal zijn van één radicaal-rechtse fractie in het Europees Parlement. Forum voor Democratie presenteert de ECR als een „groot eurosceptisch blok” om de vorming van een „Europese superstaat” te stoppen. Maar veel eurosceptische partijen ontbreken juist in de ECR. Partijleider Matteo Salvini van de Italiaanse regeringspartij Lega heeft wel geprobeerd tot een Europese samenwerking met de Poolse PiS te komen, maar dat liep op niets uit. Daarom vaart de ENF-fractie van Salvini’s Lega, waar ook de PVV van Geert Wilders toe behoort, voorlopig een eigen koers. De Fidesz-partij van de radicaal-rechtse Hongaarse premier Viktor Orbán huist nog altijd bij de christen-democraten. Zo blijft radicaal-rechts versplinterd.

Baudet sluit niet uit dat het toch tot een nauwe samenwerking met andere eurosceptische partijen komt. Hij kijkt daarbij niet alleen naar rechts, maar ook naar links. „Wellicht dat Fidesz uiteindelijk bij ons terechtkomt, maar de Vijfsterrenbeweging uit Italië sluit ik ook niet uit”, zegt Baudet. De gesprekken tussen de PiS en de Lega zijn volgens hem ook nog steeds gaande. Ondanks de samenwerking in Europa is EU-uittreding volgens Baudet nog altijd het doel van zijn partij.