Direct naar artikelinhoud

Baudet zat er niet ver naast: militairen vervangen hun uitrusting soms voor eigen spullen

'Het is zeker geen broodjeaapverhaal', zegt Jean Debie over het betoog van Tweede Kamerlid Thierry Baudet dat veel militairen op eigen kosten materieel, kleren en schoenen aanschaffen omdat ze de standaarduitrusting van defensie niet goed genoeg vinden. De voorzitter van de militaire vakbond VBM zegt die signalen al zeker tien jaar te krijgen van zijn leden.

Thierry Baudet in legerkleding tijdens het debat over het fatale ongeluk met Nederlandse militairen in Mali.Beeld anp

'Zolang defensie zulke schamele uitrusting blijft leveren, varen wij er goed bij', beaamt ex-marinier Jan Noorloos, die in Kaatsheuvel al jaren een winkel in militaire kleding en uitrusting runt. 'We hebben hier dagelijks militairen over de vloer, die betere laarzen, baretten of vesten willen hebben dan de standaarduitrusting.'

We hebben hier dagelijks militairen over de vloer, die betere laarzen, baretten of vesten willen hebben dan de standaarduitrusting
Winkelier Jan Noorloos

Het ministerie van Defensie zegt dat 'de basisuitrusting voldoet aan de Navo-standaarden'. Een woordvoerder geeft toe dat militairen ook zelf dingen aanschaffen. 'Als ze andere spullen willen, omdat die luxer zijn of comfortabeler zitten, dan staat het hen vrij die zelf te kopen', zegt ze. 'Ik loop zelf bijvoorbeeld fantastisch op Meindl-laarzen, maar anderen vinden ze te stug.'

Een ander punt is de beschikbaarheid van materieel: van sommige spullen heeft defensie te weinig. Dat is een probleem waaraan gewerkt wordt, zegt het departement. 'Er is bijvoorbeeld een tekort aan nachtzichtkijkers, maar dat wordt ingelopen', aldus de woordvoerder.

Zelf aangeschaft

Baudet maakte er dinsdag tijdens het Kamerdebat een show van, gekleed in een militair vest 'dat van elastiekjes en kliksysteempjes aan elkaar hangt' en een legerlaars tonend 'die zich snel volzuigt met water'. Volgens hem is de situatie zo ernstig dat '90 procent van de mariniers ertoe zou zijn overgegaan op eigen kosten materiaal aan te schaffen dat wel deugt'.

'Wij horen ook dat leden in meer of mindere mate zelf hun persoonlijke uitrusting aanschaffen', aldus Debie. Op welke schaal dat gebeurt, weet hij niet. Debie verhaalt van een proef met de Meindl-gevechtslaarzen van defensie die slecht tegen zeewater zouden kunnen. Ook maakt het nogal uit of je als militair de bergen in moet klauteren of een dagmars van 35 kilometer moet afleggen. 'Eigenlijk hebben militairen wel drie soorten laarzen nodig, maar ze krijgen maar één paar', aldus Debie.

Wij horen ook dat leden in meer of mindere mate zelf hun persoonlijke uitrusting aanschaffen
Jean Debie, voorzitter militaire vakbond VBM

Volgens de eigenaar van Noorloos Specialist Equipment kopen veel militairen in zijn winkel Altberg-laarzen die ruim een halve kilo (per laars) lichter zijn dan de standaard defensielaars 'en ruim 300 gram lichter dan de Lowa-laars waarmee Baudet stond te zwaaien'. Ze kosten weliswaar 199 euro per paar, maar dat bedrag hebben militairen er volgens hem graag voor over om lichter en comfortabeler te lopen.

Debie zegt dat militairen naast schoenen vooral buitenjassen, OPS-vesten en pointers (apparaatjes die je op een wapen schroeft om een doel aan te stralen) op eigen kosten aanschaffen. Of daar tevens kogelwerende vesten tussen zitten, zoals Baudet stelde, weet hij niet. Volgens Noorloos kopen militairen in zijn winkel ook kogelwerende vesten: 'Vooral zij die worden uitgezonden naar Afghanistan en Irak.'

Zelf aangeschaft
Beeld anp

Oncomfortabel

Zelf spullen kopen hoort ook een beetje bij de cultuur in het leger en gebeurt al decennia, zegt oud-marinier Noorloos: 'Bij de opleiding draag en gebruik je de oncomfortabele uitrusting van defensie. Daarna koop je zelf goede spullen. Want wat je bij defensie krijgt, is gewoon niet goed genoeg.' Vooral bij het Korps Mariniers is dat volgens hem de trend, al shopt de een meer dan de andere. 'Bij de mariniers koopt iedereen zijn eigen schoenen', aldus Noorloos.

Deze zomer lekte een brandbrief uit van het Korps Commandotroepen (KCT), waarin enkele leden de noodklok luiden over de slechte staat van wapens en uitrusting. Handwapens, geweren, geluidsdempers, nachtzichtkijkers en radioapparatuur zouden niet goed functioneren of zwaar verouderd zijn. Materieel en middelen verkeren in zo'n slechte staat dat het 'niet langer veilig is hiermee te werken zonder dat er levensgevaarlijke situaties kunnen ontstaan', zo luidde de conclusie.

Zelf spullen kopen hoort ook een beetje bij de cultuur in het leger en gebeurt al decennia
Winkelier Jan Noorloos

Volgens Debie beginnen de jarenlange bezuinigingen zich te wreken en is de standaarduitrusting van de Nederlandse soldaat onder de maat. 'Het ministerie zegt wel dat het allemaal wel meevalt, maar het valt helemaal niet mee', aldus de vakbondsman.

Noorloos: 'Neem de baret. De standaardbaret die defensie verstrekt is veel te dik en oncomfortabel. Het is een vormloze pannekoek. Dus komen ze bijna allemaal bij ons zo'n Engelse baret kopen, of ze nou marinier zijn of voor de VN worden uitgezonden naar het buitenland.'

Ook Jeff Mac Mootry, sinds eind augustus de nieuwe commandant van de mariniers, vindt dat de militaire uitrusting verbeterd moet worden. 'Goede schoenen zijn voor een marinier net zo belangrijk als een rotorblad voor een helikopter', zegt hij in het personeelsblad Alle Hens. 'Is daarmee iets mis, dan wordt voorwaarts gaan een uitdaging. Wil je de marinier beter uitrusten, dan praat je over maatwerk.' Hij realiseert zich dat zoiets geld kost, maar 'voor de overlevingskansen van ons personeel op het gevechtsveld, mogen we best iets over hebben'.

Het ministerie zegt wel dat het allemaal wel meevalt, maar het valt helemaal niet mee
Jean Debie, voorzitter militaire vakbond VBM

Meer lezen?

Vernietigend rapport: Defensie stelde voortgang Mali-missie boven veiligheid militairen
De Onderzoeksraad voor Veiligheid velt in een nieuw rapport over een fataal ongeluk tijdens de missie in Mali een vernietigend oordeel over Defensie. Het ministerie kocht munitie 'in den blinde' en controleerde het materiaal niet. De opslag was ondeugdelijk, de medische hulp in Mali voldeed niet aan 'de hoogste eisen van traumazorg'. Lees hier het hele artikel. (+)

Als Hennis vertrekt, is het leger nog niet gered
Minister Hennis van Defensie verdedigt zich dinsdag in de Tweede Kamer tegen de harde kritiek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid: de wil om een missie door te laten gaan ging stelselmatig boven de veiligheid van het personeel. Het politieke oordeel van de Kamer zal hard zijn, maar niet zonder zelfverwijten.

Vlekkeloze carrière Hennis geknakt door Mali
Minister Jeanine Hennis van Defensie treedt af naar aanleiding van het fatale mortierongeval in Mali. 'Ik neem ten volle de politieke verantwoordelijkheid. Ik stop als minister', zei ze na een middag en avond debat met de Tweede Kamer. Voor Hennis is de Mali-affaire een kras op een verder vrijwel vlekkeloze carrière.

Wat is het effect van de bezuinigingen op Defensie?

Op defensie wordt al jaren flink bezuinigd. Volgens de hoogste militair balanceert de krijgsmacht zelfs 'op het randje'. En dat terwijl de dreigingen toenemen. Lees hier het hele artikel. (+)