Direct naar artikelinhoud

‘Waar blijven de demonstranten nu de fascisten echt oprukken?’

De jaarlijkse antiracismedemonstratie stond voor veel deelnemers in het teken van een protest tegen de opkomst van Forum voor Democratie (FvD).Beeld ANP

Waar zijn die 80.000 mensen die in 1983 bij elkaar kwamen om te protesteren tegen racisme na de moord op Kerwin Duinmeijer, vraagt de spreker van het Comité 21 maart zich hardop af. Waar zijn al die mensen nu de fascisten echt oprukken, wil ze weten. Ja, waar zijn ze? 

Het is de eerste demonstratie tegen racisme en onverdraagzaamheid sinds de verkiezingswinst van Forum voor Democratie (FvD), maar de Dam is zaterdagmiddag slechts voor de helft gevuld. Voor wie het is vergeten, Kerwin Duinmeijer was de Antilliaanse jongen die in Amsterdam door een skinhead werd doodgestoken. Deze moord maakte veel los in het Nederland van de vroege jaren tachtig. Maar nu ‘de fascisten echt oprukken’ lijkt de bereidheid om te demonstreren een stuk kleiner.

Een paar oudgedienden zijn er nog, de mannen en vrouwen met Palestijnse sjaals en grijze haren. Verder zijn er gebruikelijke clubs van actievoerders, zien de 57-jarige Gerard Netten en de 45-jarige Isabel Huigen uit Amsterdam. De Internationale Socialisten zijn er, net als enkele antifascistische groeperingen en het Palestina Comité. Maar toch ook ‘gewone bezorgde burgers’ als Netten, Huigen en hun 10-jarige dochter Valerie. Het was een impulsieve actie, zegt Netten. “Vanmorgen besloten.”

Eng sausje

Zij komen om te demonstreren tegen racisme. Dat lijkt voor de meerderheid van de demonstranten de reden om naar de Dam te komen. Al zijn er ook regenboogvlaggen en keren de Internationale Socialisten zich tegen ‘het systeem’. PVV-leider Geert Wilders is door de demonstranten nog niet afgeschreven. Zijn naam klinkt geregeld in speeches en prijkt op protestborden. Maar hij moet het duidelijk afleggen tegen Thierry Baudet. De feministische groeperingen, lhbti’ers, milieuactivisten, antiracisten; allemaal hebben ze hun eigen reden om de FvD-voorman te verafschuwen. 

Netten en Huigen hebben afgelopen woensdagavond ook gekeken naar de uitslagen. “We vielen een beetje stil”, zegt Huigen. “Dit had ik niet verwacht.” Ze heeft nog liever Wilders dan Baudet. “Nou, hoewel, nee, zo wil ik dat eigenlijk niet zeggen, maar hij zegt het duidelijker. Baudet bekleedt het met een sausje dat ik veel enger vind.”

Na klimaatdemonstraties

Netten hoopt op een hoge opkomst, maar die valt voorlopig tegen. Aziatische toeristen nemen de Palestinavlaggen op de voorgrond voor lief als zij een foto maken van het paleis op de Dam. Duiven vliegen verstoord op, maar als zij een beetje inschikken tussen de toeristen en een enkel levend standbeeld is er ruimte voor iedereen.

Maar dat verandert zodra de stoet zich in beweging zet. Onderweg naar het eindpunt, het Jonas Daniël Meijerplein, groeit het aantal demonstranten aan.  De organisatie spreekt zelfs van 10.000 op het hoogtepunt. Was er eerder volop ruimte op de Dam, op het plein waar de demonstratie eindigde was het wel dringen.  

Drie aanhoudingen bij demonstratie

Naar schatting enkele duizenden mensen hebben zaterdag meegedaan aan de demonstratie. Om ongeregeldheden te voorkomen, haalde Amsterdam een bekende set regels en voorwaarden van stal. Zo mochten demonstranten geen dingen meenemen die als wapen kunnen worden gebruikt, zoals stokken en verstevigde spandoeken. Fysieke confrontaties waren ook verboden. Hoewel enkele tegendemonstraties rustig zijn verlopen, werden er toch nog drie mensen aangehouden voor onder meer het verstoren van de openbare orde en belediging.

Abdou Menehbi, een van de organisatoren, zegt twee kleine groepjes tegendemonstranten te hebben gezien ‘van drie tot vier mensen per groep’. Ze hadden volgens hem spandoeken bij zich met daarop leuzen tegen de islam en moslims en tegen GroenLinks, van wie vertegenwoordigers meeliepen. Confrontaties bleven uit.

De demonstratie Samen tegen Racisme, georganiseerd door het Comité 21 maart, begon op de Dam. Vanaf daar liep de menigte naar de Dokwerker, het monument voor de Februaristaking. Daar spraken meerdere mensen, onder wie de Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink van sociale zaken, diversiteit en democratisering.

OM onderzoekt doodsbedreiging Baudet

Politie en Openbaar Ministerie (OM) in Amsterdam onderzoeken een filmpje van UP! Network, waarin te zien is dat een antiracisme-demonstrant doodsbedreigingen uit aan het adres van Thierry Baudet. De vrouw, die zichzelf met een doek voor haar gezicht onherkenbaar heeft gemaakt, scandeert ‘Als je Thierry dood wil schieten, zeg dan paf’.

Een woordvoerster van de politie laat weten dat wordt gekeken of er meer filmpjes in omloop zijn en wat er tijdens de demonstratie van zaterdag in Amsterdam allemaal precies is gezegd. Het OM bekijkt op zijn beurt de strafbaarheid van de uitingen.

UP! Network is naar eigen zeggen een ‘rechts georiënteerd mediaplatform’. In het filmpje zeggen andere demonstranten tegen de verslaggever dat ze het niet eens zijn met met de oproep om de Forum voor Democratie-leider dood te schieten.

Burgemeester Femke Halsema van Amsterdam noemt de uitingen verwerpelijk. “Op sociale media zijn verschillende beelden verschenen met bedreigende uitingen tijdens de antiracismedemonstratie. Deze teksten zijn verwerpelijk. Amsterdam kent een grote demonstratievrijheid. Deze wordt gekoesterd maar kan niet worden misbruikt om anderen te intimideren’', liet zij zondag weten. PVV-voorman Geert Wilders reageerde via Twitter op het filmpje: “Dus een vraag over meer of minder Marokkanen mag niet, maar roepen een politicus dood te schieten wel?? Ik zou zeggen @Het_OM oppakken en vervolgen die gevaarlijke linkse gek van dat filmpje en kappen met die belachelijke rechtszaak tegen mij.”

Lees ook:

Ongrijpbaar, paradoxaal, pragmatisch: wie is Thierry Baudet?

Wie is Thierry Henri Philippe Baudet, de man die op 20 maart bij de Statenverkiezingen de meeste stemmen kreeg? En hoe is zijn denkwereld gevormd? Een profiel.