De rel om Golan laat wederom zien dat Trump pal achter Israël staat

Is Trump door God gezonden om de Joden te beschermen? “Goed mo­gelijk”, antwoordde zijn veiligheidsadviseur Mike Pompeo gisteren op die vraag van een christelijk radiostation. De aanleiding voor die halve heilig­verklaring was de mededeling van de Amerikaanse president dat hij de Is­raëlische aanspraken op de Golanhoogte wilde erkennen.

Daarmee gaat Trump lijnrecht in tegen de internationale gemeenschap. In 1967 veroverde Israël de strategisch gelegen hoogvlakte op Syrië, in 1981 werd ze officieel geannexeerd. Maar die annexatie is nooit erkend door de VN-Veiligheidsraad. Dat Trump de annexatie nu ineens wil erkennen, verandert in de praktijk weinig. Maar het zegt heel veel.

Het verandert weinig aan de situatie, omdat Israël in de praktijk al de baas is op de Golanhoogte en niemand verwacht dat dit snel verandert. Nederzettingenbeleid heeft ertoe geleid dat de Israëliërs er inmiddels in de meerderheid zijn ten opzichte van de Druzen, die er van oudsher woonden.

De Golanhoogte is bovendien ook niet meer de geopolitieke twistappel die het ooit was. Het door een burgeroorlog verscheurde Syrië heeft even andere dingen aan zijn hoofd dan het terugeisen van dat gebied. Bovendien is Syrië tegenwoordig een paria in het Midden-Oosten, terwijl Israël met de Golfstaten steeds vaker samen optrekt tegen Iran.

Staatsbezoek

Maar de erkenning door Trump zegt wel heel veel over de Amerikaanse prioriteiten in het Midden-Oosten. Allereerst zijn er op 9 april verkiezingen in Israël. Het is geen geheim dat Trump hoopt dat zijn bondgenoot Netanyahu die wint. Deze maandag mag Netanyahu dan ook op staatsbezoek komen in Washington.

Netanyahu heeft het echter moeilijk vanwege een corruptieschandaal waarvoor hij nu officieel is aangeklaagd. Dit gebaar van zijn vriend leidt de aandacht even af van het binnenlandse nieuws. Vandaar dat in Israël, naast waardering voor het gebaar van Trump, ook gemor opklinkt: dit komt verdacht dicht bij buitenlandse inmenging in de verkiezingen.

Ergens na de Israëlische verkiezingen van 9 april zou ook het alomvattende plan voor vrede in het Midden-Oosten gepresenteerd moeten worden waaraan Trumps schoonzoon en adviseur Jared Kushner in het diepste geheim al jaren werkt. Wat tot nu toe is uitgelekt, is dat er in dat plan heel wat grenzen opnieuw getrokken gaan worden. De Golanhoogte is er daar vast één van.

Onvoorwaardelijk 

Maar meer in zijn algemeenheid blijkt uit dit gebaar weer: de regering-Trump kiest, meer dan eerdere Amerikaanse regeringen, onvoorwaardelijk partij voor Israël. Eerder besloot Trump al de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem te verhuizen. Het geeft bij voorbaat al te denken of de rest van de wereld serieus naar dat plan zal willen kijken.

Want niet alleen in de Arabische wereld is kritisch gereageerd. Ook Rusland reageerde boos: met deze actie kan Trump de regio destabiliseren, klonk het uit Moskou. In eigen land vrezen critici van Trump juist dat hij de Russen uiteindelijk in de kaart speelt met de erkenning van Israëls aanspraken. Want daarmee schendt hij een belangrijk principe uit het internationale recht: territorium verwerf je niet door het militair in te pikken. Als hij dit goed vindt, wat kan hij dan straks nog tegen de Russische bezetting van de Krim inbrengen?

Lees ook: 

Is het einde van het tijdperk-Netanyahu nabij?

Nu hem een proces wegens corruptie wacht, wordt het erg moeilijk voor de Israëlische premier Netanyahu om nog een verkiezing te winnen.