En ondertussen bij de verliezers…
Zelden telde een verkiezing zó veel verliezers. Hoewel de zetelaantallen in de Eerste Kamer nog niet vaststaan, is het slagveld groot. Toch is de ene nederlaag de andere niet.
VVD (van 13 naar 12 zetels)
Lang leek de VVD de grootste partij te blijven. Maar nu Thierry Baudet er zelfs met die trofee vandoor is gegaan, gaan alle alarmbellen af. De liberalen zijn niet langer ongenaakbaar. En misschien wel erger: wil Mark Rutte het nog een tijdje uitzingen met zijn derde kabinet, dan moet hij aankloppen bij linkse partijen als GroenLinks en PvdA. Dat mag een koud kunstje heten voor de flexibele premier, in zijn partij leeft echter de zorg hoe lang Rutte ‘de verkeerde populisten’ nog kan afhouden. Nu al stapte een op de vijf VVD-kiezers bij de Tweede Kamerverkiezingen over naar Forum. Onvermijdelijk zal intern de vraag opborrelen of de prijs die wordt betaald om het land regeerbaar te houden - en Rutte in het zadel - niet te hoog wordt.
CDA (van 12 naar 9 zetels)
Sybrand Buma deed dinsdagavond nog een krampachtige poging CDA’ers ervan te overtuigen dat de slechtste uitslag ooit bij Provinciale Statenverkiezingen bést meeviel. ,,We hebben de peilingen verslagen’’, zei hij optimistisch. Dat zijn CDA de schade weet te beperken, lijkt echter vooral te danken aan de vanouds sterke, regionale campagnes op het platteland en in de grensprovincies. In dichtbevolkt, stedelijk gebied stelt de partij steeds minder voor, terwijl de VVD zich daar wél redelijk weet te handhaven. Met Buma als boegbeeld lukt het niet om te winnen. Dus is de hoop binnen de partij steeds openlijker gevestigd op kroonprinsen Wopke Hoekstra en Hugo de Jonge. Dat geluid zal na dit verkiezingsresultaat allerminst verstommen.
PvdA (van 8 naar 7 zetels)
Ja, de PvdA is een zetel in de senaat kwijtgeraakt. Maar vriend en vijand hadden op een groter verlies gerekend. In de Haagse kroeg waar de PvdA-top dinsdagavond bij elkaar kwam, heerste een overwinningsstemming. Ook gisteren, bij het fractieoverleg in de Tweede Kamer, werd partijleider Lodewijk Asscher met applaus en gebak onthaald. De PvdA kan een sleutelrol in de Eerste Kamer krijgen, omdat de partij groot genoeg is om de coalitiepartijen aan een meerderheid te helpen. En dat realiseert Asscher zich heel goed: hij waarschuwde het kabinet gisteren dat hij ‘niet te porren is voor slechte plannen’. Kortom: de PvdA zal de coalitie alleen steunen als het daar zelf garen bij kan spinnen. Asscher wil voorkomen dat Nederlanders worden gekort op hun pensioen. Ook eist hij dat de bezuinigingen op de huurtoeslag worden teruggedraaid.
D66 (van 10 naar 6 zetels)
Op geen andere politieke partij is de wetmatigheid ‘regeren is halveren’ zo van toepassing als op D66. Het verlies komt dan ook niet onverwacht. Toch had de nieuwe fractieleider Rob Jetten zich een andere start gewenst. Intern krijgt hij weliswaar de nodige goodwill, bij de kiezer weet de jongeling nog geen potten te breken. De grote steden die D66 onder leiding van voorganger Alexander Pechtold in 2015 aan de zegekar bond, gaan bijna één-op-één over naar het GroenLinks van Jesse Klaver. Het steekt D66 dat Klaver nu de eer krijgt voor het feit dat VVD en CDA het klimaatbeleid omarmen. De gretige Jetten moet de komende tijd zijn leiderschap bevestigen.
PVV (van 9 naar 5 zetels)
Wilders is niet meer de enige populist op rechts. Bijna een derde van zijn kiezers is overgelopen naar Forum voor Democratie. Dat is pijnlijk voor de man die sinds 2006 het monopolie had op standpunten over anti-immigratie. Deze nederlaag vreesde Wilders vermoedelijk al, omdat hij het in de verkiezingscampagne over een andere boeg gooide. Zo schoof de PVV-leider veel vaker aan bij televisieprogramma’s en debatten. Dat mocht niet baten. Vooral in het verzet tegen klimaatmaatregelen moest Wilders het afleggen tegen Thierry Baudet. Kiezers zien Forum voor Democratie als de aanjager van de strijd tegen warmtepompen en windmolens. Hoewel Wilders daar net zo’n fervent tegenstander van is, liet de kiezer hem links liggen.
SP (van 9 naar 4 zetels)
De grootste verliezer van deze verkiezingen: SP-leider Lilian Marijnissen. Sinds haar aantreden gaat het steeds slechter met de protestpartij. Zelf denkt Marijnissen dat een groot deel van de achterban niet naar de stembus is gegaan, maar ze moet de oorzaak van deze verkiezingsdreun ook bij zichzelf zoeken. Haar belangrijkste speerpunt, de zorg, kwam opnieuw niet uit de verf: deze verkiezingen gingen over klimaat en immigratie. Toch houdt ze vast aan haar koers, hoewel het kabinet miljarden euro’s extra in de zorg heeft gepompt. Ook is het Marijnissen niet gelukt om op te vallen in televisiedebatten, waar ze een van de weinige vrouwen tussen de mannelijke fractievoorzitters was. De SP maakt het verschil niet meer.
SGP (van 2 zetels naar 1 zetel)
De lokroep van Forum laat ook SGP-kiezers niet onberoerd. In bastions Urk en Staphorst verliezen Kees van der Staaij&co terrein aan Baudet en de zijnen. Al moet daarbij worden aangetekend dat de SGP, met haar hondstrouwe achterban, ditmaal last heeft van een lage opkomst.
Denk (0 zetels)
Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 stemden nog 216.000 Nederlanders op Denk, nu zijn het er slechts 135.000. Daarmee loopt partijvoorzitter Selcuk Öztürk de door hem verwachte senaatszetel mis. De opkomst – die een stuk lager ligt dan bij de Tweede Kamerverkiezingen – lijkt de opmars van Denk te hebben gestuit.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMportret
Dit is de steun en toeverlaat van Caroline van der Plas: ‘Caroline is het hoofd van BBB, Henk de nek’
Apeldoorn, Harderwijk -
PREMIUMHaagse zaken
Den Haag lijkt doof voor 2,5 miljoen mensen: ‘Ze schamen zich’
Politiek verslaggever Hans van Soest schrijft wekelijks over Haagse zaken die ons allemaal aangaan. Deze week: om een maatschappelijke misstand op de politieke agenda te krijgen moet je veel kabaal maken. Maar wat als de mensen om wie het gaat zich schamen voor hun probleem en geen snelwegen blokkeren? Dan lijkt Den Haag soms doof. -
PREMIUM
Omega 3 kan hart- en vaatziekten voorkomen, maar je lichaam maakt het zelf niet aan: in deze voeding zit het
Omega 3-vetzuren helpen hart- en vaatziekten voorkomen en bevorderen een goed functionerend immuunsysteem. Alleen: ons lichaam maakt ze zelf niet aan. Hoe kunnen we ze dan toch binnen krijgen? Professor Imogen Foubert en diëtiste Nadine Vanvuchelen leggen uit hoe je je omega 3-niveau kunt opkrikken. -
lezersvragen
Wat hebben we aan een programkabinet, en wat voor iemand gaat dat leiden? Antwoord op de zes belangrijkste vragen
De formatie is in een nieuwe fase beland. PVV, VVD, NSC en BBB praten verder over een ‘programkabinet’ op basis van een akkoord op hoofdlijnen. Lezers hebben er veel vragen over. Wat houdt een programmakkoord in, wie wordt minister-president? Politiek verslaggevers Wouter Peer en Hanneke Keultjes geven de antwoorden. -
Politiek in de maag met kosten en ‘dwang’ warmtenet: ‘Niet zomaar zeggen dat men van het gas af moet’
Met een spoedregeling wil het kabinet de hoge energierekening dempen voor klanten van een warmtenet. De Tweede Kamer steunt de reparatie, maar partijen zijn wel kritisch over de optie om straks hele wijken verplicht van het gas af te halen. ,,Je moet mensen wel meenemen.”
-
PREMIUMhuisarts vertelt
Meneer Bolkestein hapt naar adem, maar de coassistent en ik horen niets bij de longen
-
-
-
PREMIUM
Voor het vertrek naar China heeft Nederlandse delegatie telefoons, iPads en laptops gewisseld
Officieel gaat de reis van premier Rutte naar China over de oorlog in Oekraïne en de handelsbetrekkingen. Maar ook ASML en de mensenrechten zullen besproken worden. En vóór het bezoek verwisselen ministers en ambtenaren hun telefoons en laptops, want spionage blijft een kwestie. -
met poll12
Kabinet ziet niks in vaccinatiedwang, wil desinformatie bestrijden en vrije inloop voor prik
Het kabinet is niet van plan om ouders te dwingen hun kinderen te laten vaccineren. In plaats daarvan moet het voor ouders makkelijker worden om hun kind te beschermen met een prik, bijvoorbeeld met vrije inloop voor vaccinaites. Ook wil de overheid desinformatie ontkrachten met een campagne op sociale media.
-
Met video
Baudet betuigt spijt van bedreigen Klaver: ‘Heb me het bloed onder de nagels vandaan laten halen’
-
met video
Informateur Putters oppert rechts kabinet met dun akkoord op hoofdlijnen: ‘En 50 procent ministers van buiten politiek’
PVV, VVD, NSC en BBB kunnen gaan onderhandelen over een kabinet waarbij gewerkt wordt op basis van een akkoord op hoofdlijnen. Dat schrijft informateur Kim Putters in zijn eindverslag over de formatie aan de Tweede Kamer. -
-
PREMIUM1
Dit zijn aftrekposten waar de Belastingdienst dit jaar extra op controleert (en zo vul je ze goed in)