Nederlander blijft evenveel verdienen, ook al trekt de economie al jaren aan

Mooi is dat: de economie trekt al jaren aan, maar Jan Modaal heeft dat de laatste tien jaar niet gemerkt aan zijn inkomen. Volgens nieuwe ­cijfers van het CBS bleef de doorsnee werknemer tussen 2007 en 2017 grofweg 35.000 euro per jaar verdienen. 

Ook zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) zagen hun doorsnee-­inkomen amper veranderen. Zij moesten het blijven doen met ­pakweg 28.000 euro per jaar. ­Doorsnee betekent hier dat de helft van de werkenden meer verdiende, en de andere helft minder. Het bedrag is gecorrigeerd voor de stijgende prijzen. 

Sinds het eind van de financiële crisis zijn de lonen tot en met 2017 dus amper gestegen. Dat is opvallend. In de regel krijgen werknemers meer voet aan de grond bij de baas, zodra die om arbeidskrachten verlegen zit. Op die regel is het herstel van de crisis dus een uitzondering.

Minder machtig 

De Groningse hoogleraar internationale economie Steven Brakman kan het evenwel verklaren. “Er ­denderen namelijk een paar landelijke en wereldwijde trends over ons heen.”

In Nederland werkt vooral de ‘stormachtige opkomst’ van de flexwerker loondrukkend, zegt hij. Die is minder machtig in het eisen van een hoger loon, omdat hij nu eenmaal geen vast contract heeft. “En dat brengt me ­direct bij punt twee: de vakbonden. Die hebben de laatste jaren hun prioriteiten verlegd. Hun eisen gaan minder over hogere lonen en meer over het regelen van vaste contracten en een beter pensioen.”

Daar kun je nog wat internationale ontwikkelingen bij optellen, legt Brakman uit. “Bedrijven wijken veel makkelijker uit naar het buitenland. Eisen werknemers hier meer loon? Dan verplaatst een werkgever zijn productieafdeling gewoon naar ­China.”

Tot slot is daar nog de automatisering. Die maakt hele banen overbodig, waardoor mensen in de bijstand ­komen en daardoor sterk in inkomen dalen.

Meer te besteden

Overigens steeg de koopkracht wel wat sinds het eind van de crisis, blijkens de nieuwe cijfers. Ruim de helft van alle werkenden had in 2017 meer geld te besteden dan in het jaar ervoor. 

Het aantal zzp’ers steeg in tien jaar met een derde, naar bijna 900.000 in 2017. Zoals gezegd verdienen zij duidelijk minder dan werknemers, maar of dat zo’n probleem voor hen is? Vaak werkt de partner van een zzp’er in loondienst constateert het CBS. En

in zo’n gezin kunnen ze hun inkomens bij elkaar vegen. Gemiddeld komt een werkend gezinslid volgens het CBS uit op een jaarinkomen van 31.000, wat inderdaad mooi tussen dat van werknemers en dat van zzp’ers in zit.

Lees ook:

Loonstijging? Even geduld, alstublieft

De economie draait fantastisch, maar wie meer wil verdienen moet hopen op promotie of een nieuwe, beter betaalde baan. Wie blijft zitten waar ‘ie zit, gaat er nauwelijks op vooruit.

De koopkracht stijgt nauwelijks, in tegenstelling eerdere aannames

Vakbonden baseerden hun looneisen op verkeerde aannames. Mede daarom is de stijging van de lonen al sinds 2016 bijna nul.