De Ulu-moskee in Utrecht is in veertig jaar niet één keer gesloten geweest - tot vandaag
De bestuurders van de Ulu-moskee waren al in opperste staat van paraatheid. ‘Als je ziet wat één gek kan aanrichten.’
Rondom de Ulu-moskee, waar normaal gesproken een en al bedrijvigheid heerst, met aan de ene kant eettentjes en groentewinkels en aan de andere kant een verkeersplein dat grenst aan station Utrecht Centraal, is het maandagmiddag uitgestorven. Het enige geluid komt van een traumahelikopter. Op de moskeedeur hangt een briefje: ‘Wegens omstandigheden is de moskee vandaag gesloten’.
Voorzitter Yücel Aydemir werd rond het middaguur vanaf zijn werk gebeld: uit voorzorg moesten van de politie in de provincies Utrecht, Zeeland en Brabant de moskeeën dicht. Het schietincident van kwart voor elf ’s ochtends zou mogelijk een terreurdaad zijn. Op dat moment waren er zo’n honderd bezoekers in de moskee, vertelt hij, voor het gebed dat rond één uur zou beginnen. “Die hebben we allemaal naar buiten moeten begeleiden. Echt bizar. In het veertigjarig bestaan van de moskee is zij nog nooit gesloten geweest, om wat voor reden dan ook.”
Ik hoop dat jullie troost vinden in de gedachte dat er naast haat ook heel veel liefde is in de wereld
Geen enkel risico
Met nog vers in het geheugen de aanslag op twee moskeeën in Christchurch door de anti-islam-terrorist Brenton Tarrant waren de bestuurders van de Ulu-moskee in opperste staat van paraatheid. Naar aanleiding daarvan was er vrijdag nog een overleg geweest met de burgemeester en had de politie extra rondes gelopen bij de moskee, vertelt Aydemir. “Als je ziet wat één gek kan aanrichten, zoals in Nieuw-Zeeland, wil je geen enkel risico nemen.”
De tv staat aan in de bestuurskamer van de moskee. Premier Rutte geeft commentaar op het gebeurde: hij heeft het over een ‘aanslag’, en spreekt zijn ongeloof en afschuw uit. Er volgt een bericht van de koning en koningin die ook van een aanslag spreken. Op de tafel staan geurende boeketten. Narcissen, anjers, tulpen. Langs gebracht door mensen uit de buurt na het nieuws over de aanslag in Christchurch, vertelt moskeebestuurder Alpay Demirci. “Heel positief.” Hij staat op om een mail voor te lezen van iemand uit de buurt, die net binnenkomt – al de twintigste in deze trant. “Terwijl helikopters hier over de buurt vliegen, voel ik alleen maar meer dat we samen sterk moeten staan. Ik hoop dat jullie troost vinden in de gedachte dat er naast haat ook heel veel liefde is in de wereld.”
Maar simultaan druppelen via WhatsApp andere berichten bij de bestuurders binnen, uit de gemeenschap: de verdachte zou een labiele, aan lager wal geraakte jongeman van Turkse komaf zijn. In plaats van een terreuraanslag zou het gaan om een familiedrama. “Stiekem hoop ik dat wel”, zegt Demirci. Anders zouden de gevolgen vele malen groter zijn, zegt hij. “Niet alleen voor ons, maar voor de hele samenleving. Een familiedrama is kwalijk, maar iets tussen een paar mensen. Als iemand een hele gemeenschap haat dan is dat toch ernstiger.” Dan komt er een nieuw appje binnen en weet Demirci het zeker. Hij slaakt een zucht. “Het gaat dus niet om religie. Gelukkig maar.”
Een oudere heer – geruite blouse, witte snor – pakt net het dienblaadje met thee op om nog eens bij te schenken, en hoort wat Demirci zegt. Hij schudt bedroefd het hoofd. “We hoopten wel dat de dader geen Turk zou zijn.”
Lees hier meer over de aanslag in Utrecht.
Lees ook:
Om kwart voor elf staat de tram stil, daarna heel Utrecht
De tram op weg naar het centrum van Utrecht kwam tot stilstand op het 24 Oktoberplein. Het drama dat zich daar afspeelde, verlamde de hele stad.