Het verkeer wat achter de actiecolonne reed, werd vertraagd. „Zeker een half uur”, zegt brigadier Mahmut Kaptan van de politie Noord-Nederland, voorzitter van het regionale actiecomité, namens de gezamenlijk politiebonden.

Kaptan noemt het een „zwaan-kleef-aan-actie”: „We rijden niet harder dan 66 kilometer per uur tot aan de afslag Meppel, waar collega’s van de politie-eenheid Oost-Nederland het stokje overnemen.” Ook rijden defensievoertuigen mee vanaf Meppel.

Politie overtreedt wet niet

Volgens Kaptan overtreedt de politie geen wet met de actie. „We rijden zes kilometer harder dan de minimale snelheid op de snelweg.”

De actiebereidheid onder personeel van de politie Noord-Nederland blijkt het grootst van alle eenheden: 530 medewerkers uit het Noorden gaan naar de demonstratie op het Malieveld, dat morgenochtend om twaalf uur start. Tienduizend demonstranten worden er verwacht. Tegen die tijd moet de colonne ook zijn gearriveerd.

Vrees voor ongelukken?

Is Kaptan niet bang dat er ongelukken gebeuren op de snelweg? „Nee, we hebben achteraan beveiliging van de Landelijke Eenheid. Niemand kan met hoge snelheid achterop botsen, want we vertrekken uit de stad met 66 kilometer per uur. Niemand kan dus gang maken als je achter ons de weg op draait.”

De brigadier - die op straat werkzaam is - is 53 jaar oud. „Hartstikke jong, maar zoals het er nu uitziet, moet ik doorwerken tot 69 jaar. Ik weet niet of je op zo’n leeftijd nog goed kan functioneren op straat. Toen ik begon, was de belofte dat je eruit kon met veertig dienstjaren. Dan had ik met pensioen kunnen gaan op mijn 61ste, over acht jaar.”

Hinder tot 08:30 uur op A28

Tot half negen had het verkeer hinder van de actie. Na Meppel gaat het gas er weer even op, maar vanaf Apeldoorn rijdt de colonne helemaal tot aan het Malieveld weer 66 kilometer per uur.”

Rijkswaterstaat en de ANWB voorspellen voor het hele land een „rommelige maandagochtendspits”. Er rijden ook actiecolonnes vanuit Enschede, Maastricht en Breda naar Den Haag.

Openbaar vervoer geen alternatief

Ook het trein- en busvervoer staakt vandaag. Reizigers wordt aangeraden „zich goed voor te bereiden voordat zij de weg op gaan” en ook onderweg verkeersinformatie in de gaten te houden. De bussen van Qbuzz en ook de treinen van Arriva rijden volgens de dienstregeling.

Rijkswaterstaat noemt de snelwegacties onwenselijk: „Wij staan voor doorstroming en veiligheid en vinden daarom acties op onze snelwegen niet wenselijk, maar omdat deze vaker plaatsvinden zijn we er wel op voorbereid. Vanuit de verkeerscentrales en met onze weginspecteurs houden we de situatie continu nauwlettend in de gaten.”

De ANWB vreest dat regenachtig weer tijdens de ochtendspits de chaos verergert.

NS waarschuwt: mogelijk hele dag hinder

De NS waarschuwt treinreizigers voor landelijk hinder door de acties voor het bevriezen van de AOW-leeftijd op 66 jaar. Een deel van de NS-medewerkers sluit zich bij die acties aan en gaat pas na 07.06 uur aan het werk, 66 minuten later dan gepland. ,,Afhankelijk van het aantal standplaatsen van waaruit actie wordt gevoerd kan dit potentieel de hele dag grote hinder geven”, aldus de NS.

NS-topman Roger van Boxtel vindt het jammer dat voor deze vorm van actievoeren is gekozen. ,,Staken mag, dat is een recht in Nederland. Dat gaan we ook niet tegenwerken, maar ik vind het wel jammer naar onze reizigers toe. Want die verwachten gewoon dat de treinen rijden.”

Hij belooft dat de spoorwegen er alles aan zullen doen om de dienstregeling na de staking zo snel mogelijk op te starten. ,,Ik wil de reizigers om geduld vragen, want het kan maandag wat tegenzitten. We doen ons uiterste best om zo snel mogelijk de treinen weer op het spoor te hebben”, aldus Van Boxtel.

Eerste protest

Het pensioenprotest begon zondagavond al in de havens van Rotterdam, Amsterdam en Zeeland. De mensen die daar nachtdienst hebben, gaan naar een regionale bijeenkomst in Rotterdam Ahoy.

Op Schiphol leggen werknemers in de beveiliging, passagiers- en bagageafhandeling vanaf 12.30 uur hun werk voor 66 minuten neer. Schoonmakers staken de hele dag, vanaf middernacht.

In verschillende plaatsen zijn er in de loop van de dag regionale bijeenkomsten. In Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Groningen, Leeuwarden, Arnhem, Eindhoven en Heerlen verzamelen zich actievoerders uit onder meer grote bedrijven, gemeenten, onderwijs, bouw en metaal.

Militairen mogen niet staken

Militairen die morgen willen meedoen aan het ‘pensioenoverleg’ dat de gezamenlijke militaire vakbonden organiseren, moeten daarvoor een dag vrij nemen. Dat is de uitkomst van een kort geding dat de bonden daarover hadden aangespannen.

Het ‘pensioenoverleg’ wordt op touw gezet als vakbondsactiviteit, omdat militairen niet mogen staken. De bonden vinden dat militairen daarom gewoon in werktijd naar dat overleg moeten kunnen.

Maar de rechter wilde daar geen beslissing over nemen en oordeelde dat de kwestie moet worden behandeld in een bodemprocedure, die normaal gesproken veel tijd in beslag neemt. Als de bonden dan in het gelijk worden gesteld, zou Defensie de militairen hun opgenomen verlofdag weer moeten teruggeven.

Voorzitter Anne-Marie Snels van de AFMP spreekt van ,,het vreemdste geding dat ik ooit heb meegemaakt. Ik ben er wel een beetje klaar mee dat je als militair niet mag staken.”