'Het is haat die tot haat leidt, niet de kritiek op haat' (fd.nl)

Meteen na de gruwelijke aanslagen op twee moskeeën in Nieuw-Zeeland was er zijn tweet. 'Vandaag zijn we allemaal moslims. Want dit is een aanval op ons allemaal en alles waar we voor staan.'
Dat Ruud Koopmans, hoogleraar sociologie aan de Humboldt Universiteit in Berlijn, zich geroepen voelde dit statement te maken, viel niet bij al zijn volgers op Twitter in goede aarde. Teneur: ja, de aanslagen zijn onmenselijk, maar hoezo zijn 'we' opeens allemaal moslims?
Koopmans schreef een kritisch boek: Het vervallen huis van de islam. 'Het onderscheid tussen de islam als religie en islamitisch fundamentalisme is essentieel in mijn boek', benadrukt hij.
De schutters in Christchurch maakten geen enkel onderscheid. Prompt ging het los op de sociale media: het moet maar eens afgelopen zijn met dat islam bashen, schreven veel opiniemakers. Zo is het onderwerp dat Koopmans naar zich toe heeft getrokken nog moeilijker bespreekbaar geworden dan het al was.
En toch moet het, zegt hij.
In het kort

De Nederlander Ruud Koopmans doceert sociologie in Berlijn.Drie jaar geleden ontstond er ophef over zijn onderzoek naar fundamentalisme onder moslims, studenten vonden het 'racistisch'.Koopmans trok zich er niets van aan en schreef een alarmerend boek.Fundamentalisten eisen meer en meer, waarschuwt hij.
Willekeur
Zijn dochtertje is bijna vier maanden oud. Maar haar grootouders in Turkije bezoeken is ‘te riskant’, vertelt Koopmans. Niet voor hem, maar voor Dilek Kurban, zijn Turkse vrouw en de moeder van zijn dochter. ‘Zij is mijn inspiratie en de norm waaraan ik mij meet’, schrijft Koopmans over de in Maastricht gepromoveerde mensenrechtenactiviste die zich inzette voor de Koerden. Zijn eega durft haar geboorteland nu niet meer in.
Koopmans (5: ‘Veel politiek actieve Turken weten niet of ze problemen krijgen als ze teruggaan. Er is veel willekeur. De politieke waan van de dag bepaalt of de regering het weer eens nodig vindt een voorbeeld te stellen. Ze hebben mensen om minder hun paspoort afgenomen, zijn om minder een strafzaak gestart.’ Naast religieuze minderheden, bekeerlingen en atheïsten zijn vrouwen als ‘tweederangsburgers’ de belangrijkste slachtoffers van religieus geïnspireerde onderdrukking in islamitische landen, zegt Koopmans.
‘Links laat de onderdrukking in de islam helemaal liggen omdat kritiek “rechts” zou zijn. Dat kleinzielige stuit me tegen de borst’
In Turkije maakte hij het fanatisme zelf mee. ‘Onder invloed van het fundamentalisme is het land de laatste tien jaar sterk de verkeerde richting ingeslagen. In de politieke arena is antisemitisme gemeengoed geworden. In de hippe Istanbulse wijk waar mijn vrouw woonde werden terrasjes verboden als aanstootgevend en vrouwen aangesproken op hun kleding.'
Wat grote indruk op hem en zijn vrouw maakte was dat na hun huwelijk drie opgeschoten tieners hen tot de orde riepen wegens zondig gedrag. Het stel trouwde op het eiland Büyükada. Op de veerboot terug ging zijn niet-gelovige partner (haar ouders zijn alevieten, gematigde moslims) bij hem op schoot zitten. Dat was ‘haram’, werd de echtelieden ingepeperd. ‘Hoe durfden we ons zo te gedragen met kinderen en vrouwen in de buurt, zeiden jongetjes van vijftien. Heel intimiderend.’

Mijlpaal in de hedendaagse sociologie'
Koopmans vertelt het in zijn werkkamer waar een doos met exemplaren van zijn boek Het vervallen huis van de islam op tafel staat. Zijn boek is helder geschreven, anekdotes komen er nauwelijks in voor. Politicoloog Meindert Fennema sprak in NRC Handelsblad van ‘een mijlpaal in de hedendaagse sociologie’ vanwege de ‘systematische wijze waarop naar die conclusie wordt toegewerkt en het grote aantal gegevens waarmee Koopmans zijn stelling onderbouwt’.
Dat islamitische landen 'zo achteruit hollen' heeft gevolgen voor Europa, waarschuwt Koopmans. ‘Het aantal democratieën in de islamitische wereld nam de laatste jaren alleen maar verder af. De desintegratie van de islamitische wereld is niet te stoppen. Natuurlijk is dat een bedreiging voor de wereldvrede. Daar spelen zich de grootste conflicten af, ontstaan de grootste vluchtelingenstromen. Die hebben enorme politieke repercussies in Europa. Allemaal hebben we hier met de verliezers in de islamitische wereld te maken. We hebben het over het klimaatprobleem, maar dit is het grootste probleem dat op ons afkomt.’
Het vervallen huis van de islam. Ruud Koopmans. Uitgeverij Prometheus, 288 pagina's. €24,99.
Het vervallen huis van de islam. Ruud Koopmans. Uitgeverij Prometheus, 288 pagina's. €24,99.
'Niet tegen de islam'
Want helaas is fundamentalisme nu de dominante interpretatie van de islam in de islamitische wereld, zegt Koopmans. De socioloog gelooft in hervormingen en in verzet ‘tegen intolerantie en het geweld in naam van het geloof. Fundamentalisme, extremisme, haat en geweld moet je messcherp bekritiseren, waar het ook vandaan komt. Het is extremisme dat extremisme oproept, haat die tot haat leidt - niet de kritiek op extremisme en haat. Ik ben dus niet tegen de islam.'
Drie jaar geleden hekelden eigen linkse studenten van Koopmans diens werk en uitlatingen niettemin als 'racistisch'. In rechtse kringen daarentegen is er lof. ‘Niet leuk en ook niet mijn keus’, zucht Koopmans. Twee keer vroeg de rechts-populistische AfD hem een lezing te komen houden. Hij zei nee.
De socioloog was in zijn studententijd 'anarchistisch links. Ik was actief in de kraakbeweging. En nog steeds ben ik links. Nu zie ik mezelf als een sociaal liberaal.’ Maar niet van het tevreden soort. ‘Links heeft veel ervaring met antiklerikalisme, maar kritisch op de islam ho maar.’
Er is weinig solidariteit met de slachtoffers van de islam, vindt hij. ‘Dat komt door provinciale parochiale ideologische denkkaders. Als het in links of rechts valt in te delen, is solidariseren makkelijk. Door immigratie is de islam het thema van rechts geworden. Links laat de onderdrukking helemaal liggen. Dat kleinzielige stuit me tegen de borst.’
‘Fundamentalisten hoeven in het alledaagse leven geen fanatici met bloeddoorlopen ogen te zijn’
Hoger geboortecijfer
De socioloog zegt dat orthodoxe moslims te veel tegemoet zijn gekomen. Ook door hun hoge geboortecijfer weten die steeds meer invloed op politiek-maatschappelijke instituties in Europese steden te verwerven, een proces dat al lang gaande is. ‘Demografie doet ertoe. In Turkije is het geboortecijfer in het conservatieve electoraat vele malen hoger dan dat bij seculiere moderne Turken, die vaak maar één kind hebben. Dat heeft de politieke verhoudingen gekanteld.’
Extremisten op links en rechts benutten democratische middelen om invloed te verwerven, constateert Koopmans. ‘Dat doen alle extremisten. Denk is een Turks-nationalistische en fundamentalistisch partij die het nieuwe proletariaat van de linkse partijen overneemt. Wilders in het kwadraat, maar dan op z’n Turks.’
Koopmans zegt dat fundamentalistische moslims de doelpalen telkens verschuiven. ‘De Nederlandse pacificatiepolitiek is totaal ineffectief tegen deze bewuste politieke strategie. In de jaren tachtig hadden we discussies over hoofddoeken. Die slag wonnen conservatieve moslims. Dat was niet genoeg dus nu verbieden ze handen schudden, en varkensvlees in de kantine. Nou moet het weer allemaal halal zijn.’

Koran boven grondwet
Koopmans citeert eigen onderzoek waaruit blijkt dat bijna de helft (45%) van de Nederlandse moslims van Turkse en Marokkaanse afkomst een fundamentalistische geloofsopvatting heeft en bijvoorbeeld zegt de Koran te verkiezen boven de wetten van Nederland. Maar wanneer sprak hij zelf voor het laatst een fundamentalist? ‘Dan moet ik even nadenken.’
Hij woont al twintig jaar in een wijk waar veel moslims wonen en reisde naar veel islamitische landen. ‘Fundamentalisten hoeven in het alledaagse leven geen fanatici met bloeddoorlopen ogen te zijn. In veel islamitische landen is het gedachtegoed de sociale norm.’ En buiten de islamitische wereld? ‘Enkele maanden geleden sprak ik er een bij een hoorzitting van de Tweede Kamer over antisemitisme. Daar was namelijk ook de heer Tunahan Kuzu (politiek leider van Denk, red.) aanwezig.’
Een belangrijk deel van de thematiek in het boek is wel nieuw voor Koopmans als wetenschapper, erkent hij. Hij is socioloog, en geen historicus, religiewetenschapper of Midden-Oosten-expert. Hij deed geen eigen onderzoek in de Arabische wereld en spreekt de talen niet, behalve wat Turks. Toch is de tegendraadse academicus niet bang voor kritiek. ‘Ik heb mijn huiswerk gedaan en gebruik allerlei internationaal vergelijkende statistieken die boven elke twijfel verheven zijn.'
'Maar ongetwijfeld zullen uit de wetenschappelijke hoek de kritieken nog komen. Veel wetenschappers die zich met de islam bezighouden hebben een weinig kritische blik op die religie. Wie zich wel kritisch uit, wordt snel als islamofoob gebrandmerkt.’

Islamofoben gevormd door fakenews mogen zich nu ook wel een beetje gaan schamen nu 1 van hun voorbeelden 49 mensen heeft gedood.
Het goed praten gaat nu niet meer werken he?

@1 ,2,3
Thx

Kernboodschap blijft dat haat die tot haat leidt, niet de kritiek op de haat, tot een neerwaartse spiraal leidt.

@4
wel ophef over nieuw zeeland.
niks hierover.
https://www.nieuwskoerier.nl/news/430703-fulani-doden-23-christenen-in-nigeria

Er moet meer aandacht komen voor het haatzaaien, onderdrukken, de dierenmishandeling en discrimineren door de islam.De intolerante islam maakt misbruik van de tolerante westerse samenleving.Helaas is de islam net zo intolerant tegenover haar eigen aanhangers die deze ideologie willen verlaten.Veel moslims zijn zodoende ook zelf slachtoffer van de islam.