Erdogan: Christchurch is ‘laatste voorbeeld van groeiend racisme en islamofobie’

Nieuw-Zeelands premier Jacinda Ardern noemde de aanval “een buitengewone en ongekende daad van geweld”. “Het is duidelijk dat dit alleen omschreven kan worden als een terreuraanslag.”Nieuw-Zeeland is aangevallen omdat het diversiteit vertegenwoordigt, aldus Ardern. Het is een plaats van “diversiteit, vriendelijkheid, medeleven, een thuis voor iedereen die die waarden deelt... Deze waarden zullen en mogen niet door elkaar geschud worden door deze aanval, dat verzeker ik jullie”, vervolgde Ardern. Ze richtte zich ook tot de daders: “Jullie kunnen ons wel gekozen hebben maar wij verwerpen en veroordelen jullie”.

De scherpste reactie kwam van de Turkse president Erdogan. ‘Ik veroordeel ten zeerste de terreuraanslag tegen moslims die aan het bidden waren in Nieuw-Zeeland en ik vervloek de daders’, aldus Erdogan in een persbericht. ‘In naam van mijn land betuig ik mijn medeleven aan de islamitische wereld en de mensen van Nieuw-Zeeland, die zijn aangevallen door deze betreurenswaardige aanval - het laatste voorbeeld van het groeiende racisme en islamofobie’, aldus Erdogan. De president constateert dat het gedachtegoed van de dader en diens geestverwanten terrein wint in westerse landen.  ‘Het verspreidt zich als een kanker.’

De Pakistaanse premier Imran Khan onderschrijft de woorden van Erdogan. ,,Ik schrijf het toenemend aantal terreuraanslagen toe aan de islamofobie van na 11 september (de aanslagen in New York in 2001) waarna 1,3 miljard moslims steeds collectief worden veroordeeld voor elke aanslag door een moslim.’’

De voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, reageert ‘met afgrijzen en verdriet’ op de gebeurtenissen in Nieuw-Zeeland. ,,De EU staat altijd aan de zijde van Nieuw-Zeeland en strijdt tegen degenen die op zo’n verachtelijke manier onze samenleving en onze manier van leven willen vernietigen.’’ 

De Franse minister van Binnenlandse Zaken, Christophe Castaner, heeft nationale en regionale politiediensten opgedragen de veiligheidsmaatregelen rond moskeeën op te schroeven. ,,Rond religieuze locaties worden meer patrouilles gehouden’, zei Castaner op Twitter. De Franse president Emmanuel Macron veroordeelde de terreuraanslagen in de Nieuw-Zeelandse stad Christchurch als ,,gruwelijke misdaden’'. Frankrijk verzet zich tegen alle vormen van extremisme en werkt samen met zijn partners tegen terrorisme in de wereld, zei Macron vrijdag.

Ook de burgemeester van Londen, Sadiq Khan, zei dat politiebewaking rond moskeeën zichtbaarder zou zijn. In de Britse hoofdstad hebben eerder aanvallen plaatsgehad op gebedshuizen. Twee jaar geleden kwam een persoon om het leven en raakte een tiental mensen gewond toen een man met een bestelbusje inreed op gelovigen die na het avondgebed de moskee verlieten. Bij onderzoek bleek de dader banden te hebben met extreemrechts. Online had hij diverse berichten gepost waaruit haat tegen moslims sprak.

De Noorse premier Erna Solberg deed een oproep te strijden tegen ‘alle vormen van extremisme’. Ze refereerde aan de aanslagen in Noorwegen door de rechtse extremist Anders Breivik. ,,Het is erg triest. Dit roept pijnlijke herinneringen op aan onze eigen ervaringen op 22 juli, het moeilijkste moment in de naoorlogse geschiedenis van Noorwegen’’, aldus Solberg. Anders Breivik vermoordde destijds 77 mensen in Osla en op het vakantie-eiland Utoya.

Amerikaans president Donald Trump tweette vanmorgen “mijn warmste sympathie en beste wensen voor de inwoners van Nieuw-Zeeland na het verschrikkelijke bloedbad in de moskeeën”. “49 onschuldige mensen zijn zinloos gestorven en zoveel meer ernstig gewond. De VS staat Nieuw-Zeeland bij met alles wat we kunnen doen. God zegene jullie allemaal!”

‘Ik hoop dat iedereen die hierbij betrokken is wordt gestraft’, aldus de Russische president Poetin in een telegram. ‘Deze aanval tegen vreedzame mensen die samenkomen voor gebed schokt door zijn wreedheid en cynisme.’

Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel betuigde haar medeleven. “Diep geschokt volg ik het nieuws van #Christchurch”, zei haar woordvoerder Steffen Seibert in haar naam. ”Ik rouw met de Nieuw-Zeelanders om hun medeburgers die vreedzaam biddend in hun moskeeën zijn aangevallen en zijn vermoord uit racistische haat.” 

De Britse premier Theresa May noemde de schietpartijen een “misselijkmakende daad van geweld”. “Namens het Verenigd Koninkrijk, druk ik mijn diepe medeleven uit met de mensen van Nieuw-Zeeland na de gruwelijke terroristische aanslag in Christchurch”, tweette ze. “Mijn gedachten zijn bij iedereen die getroffen is door deze misselijkmakende daad van geweld.”

Ook de Afghaanse Taliban hebben de aanslagen op twee moskeeën in Nieuw-Zeeland veroordeeld. De radicaalislamitische groep zegt in een verklaring dat 49 moslims een ,,martelaarsdood’' zijn gestorven. De Taliban, die zelf een bloedige strijd voeren die tegen de Afghaanse staat, zeggen dat een aanval op ,,onschuldige gelovigen’' een ,,onvergeeflijk misdrijf’' is. De opstandelingen bidden maar eigen zeggen dat de martelaren in het paradijs komen en dat het snel beter gaat met de gewonden.

Minister Ferdinand Grapperhaus van Justitie en Veiligheid gaf vandaag aan dat de veiligheidsdiensten alert zijn op mogelijke aanslagen: