Veel vragen over nieuwe klimaatkoers van kabinet

Einde van het debat. Volgende week zal er gestemd worden over de ingediende moties.

Korte schorsing van vijf minuten, daarna zal Wiebes kort ingaan op de moties. De meeste zal hij ontraden of 'oordeel Kamer' geven, wat betekent dat het kabinet daar niets over vindt of mag vinden,. 

Marijnissen (SP) komt met een motie om de 'onrechtvaardige verhoging van de energierekening terug te draaien'. Ook Thieme (PvdD) heeft een drietal moties, waaronder de oproep de veestapel te laten krimpen. Asscher (PvdA) roept in een motie op de belangenclubs bij de onderhandelingen te betrekken, 'voor een breed draagvlak'. PVV-leider Wilders roept Rutte op per direct op te stappen.

Wiebes is klaar met de beantwoording. We gaan direct door met de tweede termijn van van de zijde van de Kamer. Daarin kunnen alle partijen nogmaals kort hun zegje doen en moties indienen.

Klaver (GroenLinks) vraagt minister Wiebes nogmaals of de energierekening al dit jaar naar beneden kan. Dat kan niet, zegt Wiebes, maar hij zegt wel toe te kijken of er toch eerder dingen mogelijk zijn. 

Die toezegging levert onrust op in de Kamer. Dijkhoff (VVD) benadrukt dat er geen verwachtingen moeten worden gewekt 'bij de mensen thuis'. ,,We moeten er vanuit gaan dat het niet lukt, en als het wel lukt, is dat mooi meegenomen.'' Klaver sluit zich daar bij aan. 

Rutte is klaar, minister Wiebes neemt het over voor de meer inhoudelijke vragen. 

Thieme (PvdD) vraagt of er sectoren worden uitgesloten van de CO2-heffing. Rutte wil daar niets over zeggen. ,,We gaan er eerst op studeren. Alles wat ik er nu over ga zeggen maakt de kans van slagen kleiner.''

Asscher (PvdA) probeert opnieuw duidelijk te krijgen of er stukken of memo's zijn behandeld of gemaakt tijdens het kabinetsoverleg. Net als Jetten (D66) gaat Rutte daar niet op in. Hij heeft naar eigen zeggen 'geleerd' van de rel rond de dividendbelasting vorig jaar. 

Asscher (PvdA): ,,Heeft de premier de industrie toegezegd dat de opbrengst van de CO2-heffing terug gaat naar de industrie?''

Rutte: ,,Nee, dat is niet toegezegd.''

Van Rooijen (50Plus) wil weten wat er gebeurt als de CO2-heffing niet in het buitenland geldt, maar wel in Nederland. Rutte blijft daar vaag over en benadrukt dat er nog gekeken moet worden naar de precieze invulling. 

Rutte voelt niets voor een nieuwe 'milieuformatie'. ,,Dat had dan 1,5 jaar geleden moeten gebeuren'', zegt hij tegen Klaver (GroenLinks). Wel wil hij graag in gesprek met de partij om te kijken of er samenwerking mogelijk is. 

We gaan door met het debat. Premier Rutte krijgt het woord. Hij benadrukt dat het om een langlopend 'proces' gaat, maar dat de CO2-heffing en verlaagde energienota vast is gedeeld met iedereen om draagvlak te creëren. 

Einde van de eerste termijn van de zijde van de Kamer. Na de schorsing is het aan minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) en premier Rutte voor de beantwoording van de vragen. 

Het woord is aan Tunahan Kuzu (Denk), de laatste spreker in de eerste termijn van de zijde van de Kamer. ,,Het vaasje van Rutte is voor veel mensen een gifbeker geworden. Veel mensen willen daar niet meer uit drinken.''

Asscher loopt naar voren. Kamervoorzitter Arib zucht, ze vindt de eerste termijn van het debat lang duren. Asscher twijfelt: ,,Ik zie aan uw houding dat.. Arib: ,,Ja, dat is een probleem, dat kan niet ik niet verbergen.''

Verder met Gert-Jan Segers (ChristenUnie). ,,Het is van groot belang dat we de klimaatdoelen van Parijs gaan halen.'' Hij benadrukt dat dat voor iedereen op te brengen moet zijn, ook voor mensen met 'een kleine beurs'. 

Asscher (PvdA) laat via Twitter weten dat hij definitief niet naar de uitzending van Pauw en Jinek gaat. Thierry Baudet (FvD), die ook is uitgenodigd, gaat wel en heeft het debat enige tijd geleden al verlaten.

Buma benadrukt dat een CO2-heffing niet 'de heilige graal' is van het klimaatbeleid, en verwijt Klaver dat wel te zien. ,,Zolang we het doel maar halen, maakt hij mij niet uit of die heffing vlak of scheef is nog anders is.'' 

Buma is nu al klaar, maar Klaver (GroenLinks) heeft nog een vraag. ,,Buma zei gisteren dat hij geen vlakke CO2-heffing wil, wat bedoelt hij daarmee?''

Buma kan zich dat niet herinneren. ,,De heffing moet effectief zijn, maar vooral betekenen dat banen blijven en dat bedrijven investeringen blijven doen.'' 

Dijkhoff is klaar, we gaan verder met Sybrand Buma (CDA). Hij noemt de maatregelen 'haalbaar en betaalbaar'. ,,Voor het CDA is het cruciaal dat banen niet uit Nederland verdwijnen en dat de uitstootbeperking niet weer keihard terugkomt uit het buitenland.''