Leuk plan, met de trein naar Stockholm - maar dat gaat niet zonder slag of stoot

Meent de NS dit echt? Dat een treinreis naar Stockholm bijna een etmaal zou duren, was wel te verwachten. En die vijf overstappen onderweg verbazen me ook niet echt. Maar die laatste overstap, donderdagnacht van 00.06 uur tot 04.04 uur op station Malmö? Vier uur wachten op een koud station? Midden in de nacht?! Als dat echt de enige optie is, zoals de online reisplanner van NS Internationaal aangeeft, blijf ik wel thuis.

Het leek zo’n goed plan: met de trein naar Zweden. De krant wil dat ik daar Greta Thunberg opzoek, het meisje dat al sinds de zomer staakt voor het klimaat. Even op en neer naar Stockholm vliegen voor een interview met een 16-jarige activiste wiens boodschap juist is dat we níét in een vliegtuig moeten stappen: dat voelt tegenstrijdig. Bovendien houd ik niet van vliegen. Die halve ontkleedpartijen voor de security. Het urenlange wachten op de luchthaven. En dan heb ik het nog niet eens over de vliegschaamte, waar ik steeds meer last van krijg naarmate ik me als journalist meer in klimaatverandering verdiep.

_{Tekst loopt door onder de informatieblokjes}

Opgetogen stap ik twee dagen later in de nog vrijwel lege forenzentrein van 06.20 uur naar Utrecht. Met een goed boek op zak, een verzameling podcasts gedownload op mijn telefoon en een tas vol proviand. In tegenstelling tot bij vliegen, wat toch vooral een manier is om zo snel mogelijk op de plek van bestemming te komen, heb ik nu echt zin in de reis zelf. In de ICE is het heerlijk stil. Er klinkt alleen zacht getik op laptops. Veel te snel arriveren we in Duisburg, waar ik een uur en een kwartier op de trein naar Hamburg moet wachten. Maar met een kop koffie en een warm kaneelbroodje in een Bäckerei in de stationshal vliegt die tijd voorbij.

Aangekomen op het tochtige perron, zie ik dat volgende trein een kwartier vertraging heeft. Die loopt op. Na 20 minuten kleumen arriveert eindelijk de trein naar Hamburg. Waar ik volgens het reisschema 14 minuten overstaptijd heb. Ik maak me niet direct zorgen. Op een rit van 3,5 uur zal hij die paar minuten toch wel weer inlopen? De conductrice die ik ernaar vraag, zegt dat ze de trein naar Kopenhagen zullen verzoeken te wachten. Gerustgesteld zet ik een podcast op. Ik neem me voor om lekker naar buiten te staren, maar het landschap is zo saai - velden, windmolens - dat ik in de warme coupé al snel wegdommel. Koffie halen dan maar? Helaas: een restauratiewagon blijkt in deze ordinaire intercity niet aanwezig.

De trein mindert vaart. Aan de kranen te zien naderen we Hamburg Hauptbahnhof.

Nog 2 minuten, dan vertrekt de internationale trein naar Kopenhagen. Dat wordt spannend. De omroepstem helpt me uit de droom: ‘leider’, de aansluiting naar Kopenhagen gaan we niet meer halen. Aan het gezucht te horen ben ik niet de enige passagier met Scandinavië als bestemming.

Wat nu? De volgende trein naar Kopenhagen vertrekt over anderhalf uur, vertelt een stationsmedewerker. ,,Nein, die gaat niet op de boot. Dit is een andere route, over land naar Denemarken en dan via de bruggen.’’ Hij pakt mijn tickets, drukt er stempels op en stuurt me door naar een volgend loket. Dat ‘andere loket’ doet denken aan een postkantoor uit de tijd dat er nog geen e-mail was. Ik moet een nummertje trekken en na een kwartier wachten mag ik me melden bij een van de zeventien loketjes. Minuten later rolt er een stapeltje nieuwe reserveringen uit de printer. Met een nieuw reisschema: inclusief extra overstap in het Deense Fredericia.

Het is al donker als we de Deense grens passeren. Bij Padborg entert een groepje bewapende marechaussees de trein om de paspoorten van alle passagiers te controleren in wat wel de kleinste internationale trein van Europa moet zijn: achter de locomotief hangen maar twee wagonnetjes.

In Fredericia stapt zo’n beetje de hele trein over op de aansluiting naar Kopenhagen: een reguliere forenzentrein. Ik krijg trek, maar zie op m’n nieuwe schema dat ik ook in de Deense hoofdstad geen tijd heb om te eten. Ik scheur een zak worteltjes open en begin te kauwen. De Deense zakenman naast me kijkt geïrriteerd op van zijn laptop. We rijden over de Grote Beltbrug tussen de eilanden Funen en Seeland. Dat moet spectaculair zijn, maar in het aardedonker is er niks van te zien.

Op het grensstation volgt de tweede paspoortcontrole. Twee ministationnetjes later arriveer ik, 15 uur na vertrek uit Rotterdam, eindelijk in Malmö. Eindelijk eten.

Maar dat valt tegen. Het is pas 21.10 uur, maar op station Malmö zijn bijna alle horecagelegenheden al dicht. Alleen de Subway en de Burger King zijn nog open. Ik wil iets warms. Dan maar een hamburger. Met een lange dag achter de rug en nog een nacht in de trein voor de boeg, kan de CO2-belasting van dat stuk vlees me even niks meer schelen.

Als de trein station Stockholm binnenrijdt, heb ik niet meer dan een halfuur geslapen, geloof ik.

De Zweedse heeft ook amper een oog dichtgedaan, bekent ze als we onze spullen pakken. We merken op dat niemand ons heeft gewekt. Is de intercom kapot? Als we uitstappen, blijkt de trein al leeg. Ook op het perron is geen personeel te zien. We nemen afscheid. Zij gaat de metro in, ik loop naar buiten.

Het is nog aardedonker, de sneeuw jaagt over de lege straten. Ik voel me gebroken. Nog twee uur tot mijn afspraak. Maar hé, ik sta wel in het centrum van Stockholm. Heb ik toch mooi 185 kilo CO2 mee uitgespaard.