De advocaat van Holleeder, Sander Janssen, omschreef het donderdag als "cherry picking 2.0". Het was de eerste dag van het pleidooi van de verdediging, dat in totaal vijf dagen in beslag neemt.
Janssen stelde vast dat het OM is uitgegaan van Holleeder als schuldige van de tenlasteleggingen en daar bewijs bij is gaan verzamelen.
La Serpe legde wisselende verklaringen af
De kroongetuigen zijn hier volgens de verdediging een voorbeeld van. Zo heeft Peter la Serpe wisselend verklaard over het veelbesproken moment waarop Holleeder in zijn bijzijn de woorden "Osdorp eerst" zou hebben gesproken.
Osdorp zou verwijzen naar de Amsterdamse wijk waar Houtman in 2005 woonde. Holleeder gaf hier volgens La Serpe mee aan dat die moord prioriteit had.
"Woorden die hij eerst nooit heeft genoemd, maar pas mee naar voren kwam toen zijn afspraak met het OM in gevaar kwam", aldus Janssen. "Toen kwam het gouden ei. De enige connectie tussen een moord en Holleeder die ik ben tegengekomen in dit dossier."
Het was een van de voorbeelden die Janssen naar voren bracht, met de conclusie dat het verhaal van La Serpe niet bruikbaar is voor het bewijs.
Gedraai kroongetuigen was spiegel voor verdediging
Hetzelfde gold voor het verhaal van Fred Ros. "Een persoon die toen hij nog verdachte was, werd omschreven als spin in het web als het ging om liquidaties", legde Janssen uit. "Zijn verklaringen werden als onbetrouwbaar bestempeld, totdat hij kroongetuige werd."
Het gedraai van de kroongetuigen was voor Janssen "een mooie spiegel van hoe het OM met de verklaringen omgaat". De officieren pakten volgens de verdediging de versie die hun verhaal ondersteunt; dat Holleeder schuldig is aan moorden.
Getuigenissen in ogen advocaten Holleeder onrechtmatig
Eerder op donderdag ging Janssen uitgebreid in op de in zijn ogen onrechtmatige afspraken die met de twee kroongetuigen zijn gemaakt. De advocaat, die is gepromoveerd op het onderwerp kroongetuigen, stelt dat de twee mannen zijn beloond.
Janssen zei dat in de wet is vastgelegd dat criminelen in ruil voor hun verklaring strafvermindering kan worden toegezegd. De rechtbank kan vervolgens bepalen hier wel of niet in mee te gaan.
Zo kreeg La Serpe acht jaar in plaats van zestien jaar cel voor zijn aandeel in de moorden op Kees Houtman (2005) en Thomas van der Bijl (2006). In het geval van Ros was dat na een strafkorting van 50 procent een celstraf van vijftien jaar voor de moord op Van der Bijl.
Kroongetuigen kregen volgens verdediging beloning
De advocaat van Holleeder zei dat de afspraken met de kroongetuigen hier echter niet ophielden en dat zij ook geld kregen om te voorzien in hun eigen beveiliging. Volgens hem gaat het om financiële beloningen.
Daarnaast mochten de kroongetuigen het geld dat ze hadden verdiend met hun criminele activiteiten houden. La Serpe mocht 65.000 euro houden en Ros meer dan 400.000 euro. Janssen ziet hierin een motief om belastend te verklaren over Holleeder.
De verdere inhoud van de afspraken tussen het OM en de kroongetuigen zijn nooit openbaar gemaakt, omwille van geheimhouding en de veiligheid van de getuigen. Tot frustratie van Janssen kreeg hij in oktober 2018 ook niet de kans om La Serpe hier op zitting vragen over te stellen. Een eventuele onrechtmatigheid was volgens hem zo niet aan te tonen.
Verklaringen Ros en La Serpe al eerder getoetst
De verklaringen van de kroongetuigen en de gemaakte afspraken zijn al eerder getoetst door het gerechtshof in Amsterdam, in het liquidatieproces Passage. Ook daar traden Ros en La Serpe op als getuigen. Hun verklaringen werden betrouwbaar geacht en het hof zag geen reden om de verklaringen niet toe te laten.
Vrijdag zal de verdediging van Holleeder ingaan op de verklaringen van zijn zussen Astrid en Sonja Holleeder en zijn ex-vriendin Sandra den Hartog.