Afgelopen zomer, tijdens zijn eerste ontmoeting met de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un, sprak de Amerikaanse president Donald Trump de volgende profetische woorden: ‘Ik kan het mis hebben, ik bedoel, ik kan voor jullie staan over zes maanden en zeggen: “Hé, ik had het mis.” Ik weet niet of ik dat ooit zal toegeven, maar ik zal wel een of ander excuus vinden.’
Het is nu zes maanden later en Trump staat weer voor ons en voert een uitgebreide show op met Kim. En hij had het mis. Dat vertelden de hoogste chefs van de inlichtingendiensten van de VS vorige maand gezamenlijk aan de Amerikaanse Senaat. Zij stelden dat Noord-Korea sinds vorige zomer wel enige stappen richting nucleaire ontwapening had gezet, maar alleen stappen die makkelijk weer terug te nemen zijn. Noord-Korea werkte ondertussen op andere terreinen verder aan een kernarsenaal, en wil dat helemaal niet volledig wegdoen, zo vertelden de inlichtingenchefs. Trump had ongelijk toen hij na zijn eerste ontmoeting met Kim tweette dat er ‘niet langer een Nucleaire Dreiging is vanuit Noord-Korea’. Maar Trump had inderdaad een excuus: deze beweringen zeiden niet iets over de werkelijkheid, maar over de geestelijke gesteldheid van de ‘Inlichtingenmensen’ die de beweringen deden. Zij zijn ‘extreem passief en naïef’, tweette Trump. ‘Misschien moet Inlichtingen terug naar school!’ Of misschien moesten zij gewoon Trumps tweets beter lezen.
Lang verhaal kort: de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un, die sneller aan een kernwapenarsenaal heeft gebouwd dan zijn vader en grootvader in heel hun leven, krijgt daarvoor politieke dekking van Donald Trump, de president van de Verenigde Staten. Laten we dit Feit 1 noemen, uit de wereld anno februari 2019.
Feit 2: familieleden en zakenpartners van Trump, hoge functionarissen uit de Amerikaanse regering, en gepensioneerde Amerikaanse generaals, werken in het geheim aan een plan om aan Saoedi-Arabië geavanceerde nucleaire technologie te verkopen. Dit bijna onvoorstelbare feit werd vorige week bekendgemaakt door een onderzoekscommissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Volgens de commissie spelen Trumps schoonzoon Jared Kushner, zijn vriend en fundraiser Thomas Barrack en zijn voormalige veiligheidsadviseur Michael Flynn (die inmiddels heeft toegegeven dat hij loog over het ontvangen van geld van buitenlandse regeringen) hier een rol in. De commissie werpt uiterst beleefd de vraag op waarop iedereen het antwoord weet: of deze transactie-in-voorbereiding ‘de nationale veiligheid van de Verenigde Staten dient, of degenen die financiële winst van deze transactie kunnen verwachten’?
Voeg hierbij Feit 3: Iran probeert (volgens iedereen die er verstand van heeft) niet zo snel mogelijk een kernwapen te bouwen. Iran houdt zich namelijk, volgens inlichtingendiensten over de hele wereld, inclusief die in Israël en de VS, aan een nucleair akkoord dat het land met zes grote landen plus de Europese Unie sloot in 2015. De VS hebben zich vorig jaar uit dit akkoord teruggetrokken, wat het gevaar vergroot dat Iran sneller aan een kernarsenaal gaat werken. Dat gevaar wordt ook in de hand gewerkt doordat aartsvijand Saoedi-Arabië opzichtig en roekeloos over een eigen kernwapen praat, denkt en doet. Met politieke rugdekking van Trump.
Wie deze feiten naast elkaar zet, kan niet om de volgende conclusie heen: de VS zijn anno 2019 een proliferatiegevaar, een macht die het risico op de verspreiding van nucleaire wapentechnologie vergroot. Dat is de reden dat in wereldsteden over de hele wereld, inclusief in Washington zelf, met angst en beven wordt gekeken naar wat Donald Trump met Kim bekokstooft, in het najagen van wat in zijn eigen ogen een ‘win’ is.
Dat de VS zelf een proliferatierisico zijn geworden, is (opnieuw) een bijna onvoorstelbare conclusie. Een historisch unicum is het natuurlijk niet. Kernwapentechnologie komt oorspronkelijk uit de VS, de VS zijn het enige land dat kernwapens ooit hebben gebruikt, en de meeste andere landen die over kernwapens beschikken, hebben die technologie van de VS gestolen, gekopieerd of gekregen. Maar sinds de VS zelf een grote voorsprong op kernwapengebied namen, hebben zij hard gewerkt om de verspreiding in de wereld tegen te gaan. Dat was weliswaar cynisch, maar ongetwijfeld beter dan het alternatief. Beter dan dit; beter dan nu.
