Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Buitenland

‘Ze pakken uw hamburgers af en schakelen uw pacemaker uit’

CPAC Conservatief Amerika ziet overal de dreiging van totalitaire socialisten. ‘Zijn jullie al bang genoeg?’

President Donald Trump op podium van CPAC met Hayden Williams.
President Donald Trump op podium van CPAC met Hayden Williams. Foto Jose Luis Magana/AP

Vijanden – de jaarlijkse bijeenkomst van conservatief Amerika, CPAC, zat er de afgelopen dagen vol mee. Binnenlandse vijanden: socialisten die de Democratische Partij hebben overgenomen en het land willen onderwerpen aan een alles omvattende overheid. Een buitenlandse vijand: China, het land dat de wereld zijn kunstmatige intelligentie en 5G internet opdringt, daarmee de hele wereld zal leegroven en ten slotte zal onderwerpen aan het communisme. Het slechte nieuws is dat het een strijd op leven en dood is. Het goede nieuws is dat de „echte mensen” van de Verenigde Staten zullen overwinnen.

Wie door de wandelgangen liep van het kolossale Gaylord hotel en congrescentrum in National Harbor, op een steenworp van de hoofdstad, zag wel meer vijanden. Bezoekers droegen T-shirts met ‘I don’t trust the government’ of ‘#FakeNews’, radiostations verzonden live vanaf het congres hun waarschuwingen tegen abortus, tegen klimaatbeleid, linkse universiteiten, wapenwetten en atheïsten („Godsdienstvrijheid ligt onder vuur in dit land”). Er werd georeerd tegen illegale immigranten, tegen de bevooroordeelde tech-bedrijven als Google, Facebook, Twitter en tegen YouTube, dat zomaar instructiefilmpjes weert waarin wordt uitgelegd hoe je met een vuurwapen moet omgaan. De wapenlobby van de NRA werd geëerd als „een van de oudste burgerrechtenbewegingen in dit land”.

Merchandise die te koop is tijdens CPAC.
Foto Joshua Roberts/Reuters
Donald Trump spreekt bezoekers van de conferentie toe.
Foto Joshua Roberts/Reuters
De zaal tijdens de toespraak van president Donald Trump.
Foto Tasos Katopodis/EPA

Agenda voor 2020

De sprekers met de grote namen hadden de agenda van de president voor de verkiezingen van 2020 op zak. Het fragment van de State of the Union van vorige maand waarin Trump zwoer: „Amerika zal nooit een socialistisch land worden”, werd meermaals afgedraaid. Vicepresident Mike Pence zei dat de Democraten „onder het mom van zorgverzekering voor iedereen en de Green New Deal” een systeem hebben omarmd „dat miljoenen mensen op aarde heeft verarmd en dat de vrijheden van evenzoveel mensen heeft onderdrukt: socialisme.” Nigel Farage, aanjager van de Brexit (van harte gesteund door de CPAC-bezoekers), vroeg de zaal: „Werkt socialisme? Kijk eens naar Venezuela.” De razendpopulaire radiopresentator Mark Levin had een ander ijkpunt: „Wij zijn hier in Amerika. Wat kan ons het schelen wat ze in Scandinavië doen?”

In al die publieke toespraken en interviews werden de lijnen door elkaar geweven tot het één doek was geworden. De plannen van de Democratische Partij werden opgewaardeerd van socialistisch tot totalitair: „Ze willen uw hamburgers afpakken, dat is de droom van Stalin”, zei Sebastian Gorka, de Britse-Hongaarse conservatieve commentator die begin 2017 eventjes een adviseur in Trumps Witte Huis werd, maar het veld moest ruimen na het vertrek van geestverwant Steve Bannon. Vervolgens werd het totalitaire socialisme verbonden met China, dat volgens dezelfde Gorka „een plan heeft om de VS te vervangen als wereldmacht” en dat volgens schrijver Gordon Chang, als het Chinese techbedrijf Huawei een 5G-netwerk zou uitrollen over Noord-Amerika „op afstand uw pacemaker kan uitschakelen”. „Zijn jullie al bang genoeg?”, vroeg een van de presentatoren aan de zaal. „Ja”, klonk het als uit één mond.

Tegen de Green New Deal

Ten slotte kwam president Trump, op de laatste dag. Hij stond voor 50 minuten ingeroosterd, hij bleef twee uur praten. Toen hij even aanvoelde dat de energie begon weg te zakken, vroeg hij: „Trouwens, is iedereen nog oké?” Hij had een breed uitwaaierende toespraak die volgens de factcheckers van The New York Times vol hele en halve onwaarheden zat („3 procent van de opgepakte illegale migranten komt maar voor de rechter” – dat was 72 procent in het laatste rapportagejaar, aldus de krant). Het mondde uit in een variatie op het thema van CPAC 2019: Trump moedigde het socialisme bij de Democraten aan. „Ik houd van hun Green New Deal”, zei hij. „ Ik heb er eerbied voor. Het zou deel moeten uitmaken van het debat in de verkiezingscampagne. En dan wil ik de Republikein zijn die er tegen vecht.”