'Schoolbesturen negeren wettelijke plicht'

Segregatie is een monster met vele gezichten: machtsongelijkheid, kansongelijkheid en negatieve gevolgen voor gezondheid en levensverwachting. Uit onderzoek van de Onderwijsinspectie blijkt dat het aantal zwakke scholen afneemt, maar de kansongelijkheid niet.

Ouders met geld sturen hun kinderen vaker naar bijles. Kinderen van ouders met weinig financiële middelen, maar met dezelfde Cito-scores, komen terecht op scholen met een lager eindniveau, grotendeels als gevolg van onderadvisering.

De onderwijspraktijk is gesegregeerd, zowel etnisch, religieus als sociaal-maatschappelijk. Dat is funest voor de samenleving. Het wordt tijd om te kiezen voor het opzetten van veel meer gemengde scholen, door de bestaande, verouderde verzuiling terug te dringen.

Met het geld dat hierdoor vrijkomt, kunnen wij investeren in het bestrijden van kansongelijkheid en in één klap ook het lerarentekort oplossen. Het vrijkomende geld kan worden geïnvesteerd in onderwijskwaliteit, meer docenten, kleinere klassen, lesmateriaal en meer autonomie en bevoegdheden voor docenten.

Diversiteit ontbreekt
Op grond van artikel 167a van de Wet op het primair onderwijs hebben burgemeesters en wethouders, tezamen met de bevoegde gezagsorganen van scholen en kinderopvang, de plicht segregatie actief te bestrijden en tegelijk integratie te bevorderen.

Dit artikel bestaat al tien jaar, maar het lijkt bij gemeente- en school­besturen niet bekend te zijn. De wettelijke plicht wordt genegeerd, niet uitgevoerd en ieder­een zwijgt daarover.

Als het onderwijs zwijgt over een dergelijke wettelijke plichtsontduiking, dan is dat reden tot zorg. Degenen die het meest te verliezen hebben bij de huidige onderwijssegregatie, zijn kansarme leerlingen en hun ouders, want zij hebben geen stem aan al die onderwijstafels.

In Nederland en de rest van Europa blijken westerse en niet-westerse leerlingen en studenten niet succesvol met elkaar te mixen. Ook het personeelsbestand is eenzijdig samengesteld en bestaat voornamelijk uit personen met een westerse achtergrond.

Diversiteit ontbreekt nagenoeg geheel in management en raden van toezicht. In de grote en middelgrote steden blijkt de segregatie tussen westerse en niet-westerse leerlingen zich precies omgekeerd te ontwikkelen: daar bestaat de grote meerderheid uit leerlingen met een niet-westerse achtergrond.

In Amsterdam heeft meer dan 55 procent van de 13- tot 17-jarigen een niet-westerse/migratie- achtergrond en is minder dan 35 procent nog van autochtone origine. Terugdringen van segregatie en bevorderen van integratie en inclusie bieden vele voordelen. Organisaties presteren beter als die personeel in dienst hebben met verschillende achtergronden, stelt het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Niet-westerse docenten en managers kunnen als rolmodel fungeren voor zowel westerse als niet-westerse leerlingen, zij komen met beleid waarin diversiteit in alle geledingen van het onderwijs vanzelfsprekend wordt en zal zijn. Daarnaast zorgen niet-westerse leraren voor betere contacten tussen de school en migrantenouders.

Samen studeren
Het lerarentekort maakt het noodzakelijk jongeren uit niet-westerse gemeenschappen aan te moedigen te kiezen voor het onderwijs. Benader de etnische gemeenschappen om mee te denken over hoe dit het best gerealiseerd kan worden.

De ministers van Onderwijs, Arie Slob en Ingrid van Engelshoven, verwachten over vijf jaar een tekort van meer dan 4200 docenten, alleen al in het basisonderwijs.

Vooral scholen in de Randstad hebben grote moeite docenten te vinden. In het voortgezet onderwijs is het heel lastig om docenten te vinden voor wiskunde, natuurkunde, scheikunde en talen. Samen studeren betekent samen leven en elkaar ontmoeten.

Een inclusieve maatschappij kenmerkt zich door grote culturele rijkdom. Vier de verschillen en verklein de kansongelijkheid. Investeer in de jeugd, zij bepaalt onze toekomst. Onderwijs doe iets, beken kleur!