De politie bewaart op 250 plekken een maand lang de gegevens van alle passerende auto’s
Camera’s die kentekens kunnen lezen, zijn van groot nut voor de politie. De landelijke eenheid gebruikt ze volop om rondreizende criminele bendes op te sporen. Sinds 1 januari slaat de politie op zo’n 250 plekken alle passerende kentekens voor vier weken op, zodat een auto ook achteraf is te volgen.
In Nederland hangen zeker 350 politiecamera’s met automatic number plate recognition, kortweg ANPR genoemd. Vooral langs snelwegen, maar ook langs de provinciale weg. Daarnaast heeft de politie nog zo’n tweehonderd mobiele ANPR-camera’s, waarvan het grootste deel in politieauto’s is gemonteerd.
Sinds 1 januari mag de politie kenteken, locatie, tijdstip en een foto van alle passerende auto’s opslaan
Dankzij die camera’s kunnen eenheden veel meer sturing geven aan controles, zegt Gabriel van der Wurff van de landelijke politie. In plaats van lukraak ergens te controleren, houden agenten een auto alleen staande als er een ‘hit’ is een: het kenteken dat door een ANPR-camera is gezien, staat ook op de politielijst van door criminelen gebruikte wagens.
Acht op de tien
Juist bij de opsporing van rondreizende bendes criminelen werkt dit goed, zegt Van der Wurff. “We weten dat dezelfde auto vaak wordt gebruikt om overdag winkeldiefstallen te plegen of zakkenrollerij en ’s avonds voor bijvoorbeeld koperdiefstal. Door het ANPR-systeem kunnen we specifiek op die auto controleren.”
Hoewel exacte cijfers van het aantal aanhoudingen door de inzet van de camera’s ontbreken, spreekt Van der Wurff van ‘acht op de tien keer succes’. Agenten vinden dan gestolen goederen in een auto die aan de kant is gezet.
Sinds begin dit jaar heeft de politie behalve dat hitsysteem - de camera geeft een seintje als een passerende auto op de politielijst staat - ook nog een andere optie. Voorheen moesten opnames van voertuigen die geen hit opleverden, direct worden gewist uit de systemen. Nu mogen kentekens van alle langsrijdende auto’s vier weken worden opgeslagen. Het gaat om nummerplaat, tijdstip, locatie en een foto.
Deze nieuwe manier van werken heeft grote gevolgen voor de privacy. Daarom introduceerde minister Grapperhaus van justitie en veiligheid een aantal beperkingen. Zo mag de kentekendatabase alleen geraadpleegd worden bij concrete verdenking van een misdrijf en na toestemming van de officier van justitie.
Relevante locatie
Ook mag niet elke ANPR-camera kentekens zomaar voor vier weken bewaren: de locatie moet relevant zijn voor de opsporing. De politie moet daarvoor een ‘cameraplan’ publiceren. Momenteel staan daarin dik 250 locaties door heel het land.
De verwachtingen voor de opsporing dankzij de opslag van kentekens, zijn hoog. Criminelen die een auto gebruiken, zijn in principe effectiever op te sporen, schreef de minister van justitie en veiligheid eerder aan de Tweede Kamer. Denk aan plofkrakers, inbrekers, ontvoerders of terroristen. En dat niet alleen: de informatie van slimme camera’s kan als bewijs dienen in een strafzaak.
Voor de rondreizende bendes rekent de politie vooral op het hitsysteem. Dat komt doordat het lastig is om aan te tonen dat dezelfde personen eerder ook in de auto zaten. De inzittenden van een voertuig moeten op foto’s van de ANPR-camera onherkenbaar worden gemaakt. De politie drong er bij de totstandkoming van de nieuwe regels op aan om daar in uitzonderlijke gevallen vanaf te wijken, maar daar ging de minister niet in mee.
Lees ook:
Met camera’s en sensors is een winkeldief straks op grote afstand te herkennen
Zakkenrollerij en winkeldiefstal zijn een hardnekkig probleem in het outletcentrum in Roermond. De politie hoopt dat met sensoren en computerkracht de kop in te drukken.
Wirwar van camera’s langs de snelweg
Langs de Nederlandse wegen hangen duizenden camera’s die kentekens registreren. Maar van wie zijn ze eigenlijk?