Afrekencultuur helpt de zorg niet

Een instelling voor geestelijke gezondheidszorg staat in het beklaagdenbankje voor dood door schuld. Een van de patiënten die aan de zorgen van GGZ Eindhoven was toevertrouwd, overleed in 2013. De fysieke doodsoorzaak was een hartvliesontsteking als gevolg van overgevoeligheid voor het voorgeschreven antipsychoticum. Justitie buigt zich nu over de vraag of ook de instelling de dood van de patiënt te verwijten valt. Dat is een ongebruikelijke stap, die de hele sector met argusogen zal volgen.

De gebruikelijke gang van zaken is dat de inspectie zo’n sterfgeval onderzoekt. Dat is hier ook gebeurd. De instelling moest vervolgens de zorg op de betrokken afdeling verbeteren. Zonder hier al te zeer op de medische details in te gaan, waren ook de behandelend artsen nalatig geweest. De tuchtrechter (van de beroepsrechtspraak binnen de zorg) gaf de hoofdbehandelaar in 2015 een berisping, de betrokken arts in opleiding kreeg een waarschuwing.

Wat is dan nu de meerwaarde van een strafrechtelijke vervolging? De problemen van GGZ Eindhoven zijn helaas maar al te bekend, daar hebben we geen rechtszaak voor nodig. Nijpende personeelstekorten, met als gevolg onderbezetting op afdelingen waardoor artsen met te weinig ervaring te grote verantwoordelijkheden dragen. De problemen op de arbeidsmarkt zijn nu nog groter dan in 2013, toen de zaak speelde.

Mogelijk zullen besturen van instellingen door een hard vonnis kopschuw worden te melden wat er misgaat binnen hun muren. Dat zou een kwalijk gevolg zijn dat vermeden moet worden. Tegelijkertijd zal het artsen die hun mond durven opendoen over wantoestanden een hart onder de riem steken. De mensen die op de werkvloer de kastanjes uit het vuur halen, zien zo dat ook een grote instelling wel degelijk verantwoordelijk is te houden voor haar fouten.

Afrekencultuur

Een rechterlijke uitspraak kan er in het beste geval toe leiden dat partijen inzien dat er echt iets moet veranderen. Nu wijst men voortdurend naar elkaar met de beschuldigende vinger: de instellingen naar de verzekeraars, de verzekeraars naar de overheid, en vice versa. Ook zullen instellingen vaker nee moeten zeggen tegen patiënten vanwege personeelsgebrek, zodat ze hun bestaande patiënten kwalitatief goede zorg kunnen bieden. Het is in ieder geval te hopen dat deze rechtszaak een uitzondering blijft. Want op een juridische afrekencultuur zit niemand in de zorg te wachten, ook de patiënten niet.

Het commentaar is de mening van Trouw, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren. Meer commentaren leest u op trouw.nl/commentaar.

Lees ook:

Ggz-kliniek vervolgd om dood patiënt

Een overbelaste ggz-instelling moet zich voor de rechter verantwoorden voor de dood van een patiënt.