Minister Van Nieuwenhuizen is het slaafje van de Schiphollobby

Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat (VVD) is ‘vastbesloten’: Schiphol moet doorgroeien en in Lelystad moet de zevende start- en landingsbaan open. Het wordt een hele puzzel, zei Van Nieuwenhuizen tegen Volkskrant-verslaggever Dion Mebius, en ze moest proberen ‘de juiste balans te vinden’, maar de uitkomst van de puzzel en een evenwichtige afweging staat vast: groei.

Dat is tamelijk teleurstellend voor de tienduizenden omwonenden die lijden onder de tyfusherrie en luchtvervuiling die de luchthaven produceert, en die de afgelopen jaren werd wijsgemaakt dat ze inbreng hadden in de groeiplannen. Dat bleek een fabeltje, ze werden op ouderwetse wijze genaaid. Terwijl de bewoners van Schipholland tijdens huiskamergesprekken zalvende baasjes van Schiphol en glijmiddel Alders van koffie voorzagen, was er geen enkele intentie naar hun argumenten te luisteren. De Omgevingsraad Schiphol was een tien jaar durende inspraakfarce in de polder.

Je kunt het de brave Van Nieuwenhuizen niet eens kwalijk nemen. Als minister op I&W ben je een slaafje van de Schiphollobby. Wie daar geen zin in heeft, krijgt de baan niet. Schiphol Vooruit, luidt de opdracht. Net als de bewoners is de minister niet meer dan een onbetekenende pion in het schaakspel rond de luchthaven. Ze mag de boodschap overbrengen die door de sector al is voorgekookt. De argumenten krijgt ze op een briefje meegeleverd: Schiphol mag in geen geval de concurrentiestrijd met Frankfurt en Londen verliezen (waarom eigenlijk niet?), vliegtuigen worden steeds stiller (het lijken straks wel zweefvliegers) en Nederland vervalt tot armoede wanneer we Schiphol aan banden leggen (een argument dat al vaak is weerlegd, maar dat niettemin blijft opduiken).

Schijt aan de burger en aan alle tegenargumenten, wij doen gewoon wat wij willen; dat is wat Van Nieuwenhuizen zegt. Schijt ook aan alle mooie klimaatplannen, de luchtvaart is heilig en onaantastbaar: geen accijns op kerosine, geen btw op vliegtickets, geen meting van CO2-uitstoot. Groei is geen discussiepunt maar een axioma. Het maximum van een half miljoen vliegbewegingen midden in de Randstad geldt niet ‘voor eeuwig’. Op naar de driekwart miljoen in 2050 – of eerder. Nederland één grote aanvliegroute, volgeplempt met start- en landingsbanen.

De lobby rond Schiphol werd in de jaren negentig opgezet door twee PvdA-jongens, de voormalige reclameman Van Ingen Schenau en de huidige directeur van Schiphol Benschop. Zij hadden scherp in de gaten dat je de politiek in Den Haag mee moet hebben, wil het gezwel in de Haarlemmermeer kunnen blijven groeien. Hun inspanningen waren zeer effectief en zijn dat nog steeds. Benschop treedt tegenwoordig naar voren als het gematigde en redelijke gezicht van de luchthaven, maar dat is tactiek; zijn doelstelling is dezelfde als die van zijn voorgangers: groei.

Vorige week schoot Van Nieuwenhuizen met een ‘quickscan’ het alternatief van Schiphol in Zee aan gruzelementen. Dat was fase 1 in het doordrukken van het besluit op de huidige locatie door te groeien. Geleuter over een luchthaven in de Noordzee leidt daar maar van af. Het is te duur (wat het kost om Schiphol maar te laten voortwoekeren kwam niet aan de orde) en zo’n eiland heeft nogal wat impact op de natuur – godskolere, Schiphol-zeloten die zich plotseling druk maken over de natuur.

Het was wel eerlijk dat Van Nieuwenhuizen haar plannen naar voren bracht vóór de Statenverkiezingen, zodat we er rekening mee kunnen houden bij het stemmen.